Literacka Nagroda Nobla dla Abdulrazaka Gurnaha
7 października 2021
Co roku jest to ta sama procedura. O godzinie 13-tej w budynku Giełdy Papierów Wartościowych na starówce Gamla Stan w Sztokholmie otwierają się ciężkie drzwi i stały sekretarz Akademii Szwedzkiej Mats Malm odczytuje nazwisko laureata najbardziej prestiżowej nagrody literackiej na świecie. W tym roku jest to tanzański pisarz Abdulrazak Gurnah.
Nagrodę otrzymuje „za bezkompromisową i pełną współczucia analizę skutków kolonializmu i losu uchodźcy rozdartego między kulturami i kontynentami”, jak wyjaśnił Mats Malm.
Ścisła tajemnica, wiele spekulacji
Abdulrazak Gurnah to zaskakujący wybór. Mimo że nazwiska nominowanych są tradycyjnie od 50 lat utrzymywane w tajemnicy, w okresie poprzedzającym przyznanie nagrody spekulacje ekspertów i agencji bukmacherskich skupiają się zazwyczaj na wąskim kręgu wpływowych autorów. W ostatnich latach jako potencjalną zwyciężczynię, obok swojej rodaczki Anne Carson, wielokrotnie wymieniano kanadyjską pisarkę Margaret Atwood.
Również Japończyk Haruki Murakami, Kenijczyk Ngugi wa Thiong'o, a także Rosjanka Ludmiła Ulicka i Maryse Condé z francuskiego terytorium zamorskiego Gwadelupy wielokrotnie pojawiają się na krótkiej liście. Ostatnio do tej listy dołączyli Rumun Mircea Cartarescu i Francuzka Annie Ernaux. Już w ubiegłym roku Akademia sprawiła niespodziankę, przyznając nagrodę amerykańskiej poetce Louise Glück.
Bez niemieckich autorów wśród faworytów
W 2019 roku Austriak Peter Handke był ostatnim niemieckojęzycznym autorem, który otrzymał tę nagrodę. Wcześniej otrzymali ją Herta Müller (2009), Elfriede Jelinek (2004), Günter Grass (1999), Heinrich Böll (1972), Hermann Hesse (1946) i Thomas Mann (1929).
Podczas gdy literacka Nagroda Nobla honoruje tylko jedną wybitną osobowość literacką, Nagrody Nobla w dziedzinie nauki są często przyznawane dwóm lub trzem laureatom jednocześnie, na przykład jeśli prowadzili wspólne badania w tej samej dziedzinie.
Wysoko obdarowani we wszystkich kategoriach
Podobnie jak w poprzednim roku, laureaci Nagrody Nobla w każdej kategorii są obdarowywani kwotą dziesięciu milionów koron szwedzkich (ok. 980 tys. euro).
Nagrody są tradycyjnie wręczane 10 grudnia, w rocznicę śmierci Alfreda Nobla. W piątek 8 października 2021 r. nastąpi ogłoszenie tegorocznego laureata Pokojowej Nagrody Nobla, który jako jedyny zostanie wybrany w norweskiej stolicy Oslo.