Fundusze ratunkowe - kto da więcej?

Łączna suma, która zasilić ma tzw. "parasol ratunkowy dla euro", wyniesie 800 mld euro - postanowili ministrowie. Jeszcze przed spotkaniem komisarz UE ds. gospodarczych i walutowych Olli Rehn żądał w projekcie, przygotowanym na spotkanie w Kopenhadze, by zasilono fundusz ratunkowy kwotą blisko 940 miliardów euro (to 940 z dziewięcioma zerami).

W tym samym czasie z Berlina, największego gwaranta funduszu ratunkowego, nadeszła wiadomość, że 700 mld euro musi wystarczyć.

Kanclerz Angela Merkel postarała się o aprobatę dla swego planu ze strony frakcji rządowych. Obecny, tymczasowy fundusz ratunkowy EFSF, Merkel chce w lecie połączyć z nowym stałym Europejskim Mechanizmem Stabilizacyjnym ESM.

Merkel i jej minister finansów Wolfgang Schäuble, przez wiele miesięcy nie zgadzali się na zwiększenie puli funduszu ratunkowego. Teraz dotarło do wszystkich ministrów finansów, że rynki finansowe czekają na klarowny sygnał.

Konstrukcja niewystarczająca dla Hiszpanii i Włoch

"Wcale nie tak łatwo odpowiedzieć na pytanie jak wysoka powinna być ostatecznie ta kwota" - uważa Guntram Wolff z think tanku "Bruegel" w Brukseli.

Ekspert finansowy Wolff powiedział Deutsche Welle, że ministrowie finansów powinni przede wszystkim zadbać o zwiększenie zaufania. Wielkość parasola ratunkowego zależy głównie od tego, "jakie problemy chcielibyśmy rozwiązać przy jego pomocy". Wolff dodaje, że rachunek jest właściwie bardzo prosty: "Jeśli tak duże kraje jak Hiszpania stracą dostęp do rynku i będą musiały skorzystać z parasola ratunkowego, potrzebne będą wysokie kwoty. "Włoch już lepiej w ogóle nie wymieniać" - dodał. Wtedy powstanie pytanie, czy konstrukcja parasola ratunkowego jest w ogóle do tego dostosowana, by ratować dwa duże kraje. Na przykład zadłużenie Włoch opiewa na kwotę 1.800.000.000.000 euro.

Zrobić wrażenie na rynkach

Sekretarz skarbu USA Timothy Geithner raz po raz żąda od unijnych ministrów finansów wzniesienia w Europie "wyższej ściany ogniowej".

Amerykański przepis polega po prostu na tym, by przeznaczać nieograniczoną ilość pieniędzy na ratowanie zadłużonych krajów. Jak dotąd Europejczycy nie godzili się na to i nie bez powodu - uważa Guntram Wolff z Bruegel-Institut w Brukseli.

Jest przekonany, że w krajach, które wiedzą, że będą mogły skorzystać z nieograniczonego funduszu ratunkowego, maleje motywacja do przeprowadzenia reform i oszczędzania.

Konstrukcje funduszy ratunkowych mają wiele wspólnego z psychologią - uważa sekretarz generalny ds. współpracy gospodarczej i rozwoju; klubu uprzemysłowionych państw zachodnich.

Angel Gurria z OECD już od roku żąda funduszu ratunkowego, zasilonego kwotą biliona euro (1.000.000.000.000), żeby zrobić wrażenie na rynkach finansowych.

Przepis, z którym zapoznał w Brukseli komisarza ds. walutowych Olli Rehna, brzmi: "Jeżeli masz do czynienia z rynkami, musisz się pokazać z najlepszej strony. Jeżeli rynek oczekuje 50 a żąda 70 daj mu 100. Wtedy nie będzie wątpić, że potrafisz i masz dobrą wolę".

Długa droga do celu

Tymczasem ekspert Guntram Wolff wychodzi z założenia, że tylko autentyczna unia polityczna, z prawem ingerencji w budżety narodowe, umożliwi wyjście z kryzysu. Ale prawdziwej strategii wyjścia z kryzysu Guntram Wolff nie potrafi się na razie dopatrzyć w Unii Europejskiej.

Z kolei kanclerz Angela Merkel chciałaby, po dwóch latach nieustannego kryzysu w strefie euro, uspokoić koalicję rządową w Berlinie.

Zwracając się do frakcji CDU/CSU w Bundestagu mówiła niedawno o "kamieniu końcowym", który zostanie teraz położony za sprawą poszerzonego funduszu ratunkowego. Po konwersji greckiego zadłużenia i podpisaniu paktu fiskalnego, jest to "przekonujące" - powiedziała Merkel.

Bernd Riegert / Iwona D. Metzner

red. odp. Bartosz Dudek