1. Przejdź do treści
  2. Przejdź do głównego menu
  3. Przejdź do dalszych stron DW

Dzień pamięci o ofiarach Hitlera

Rozalia Romaniec, DW Berlin27 stycznia 2009

Dziś mijają 64 lata od wyzwolenia hitlerowskiego obozu zagłady Auschwitz. W Niemczech obchodzony jest Dzień Pamięci Ofiar Nazizmu.

https://p.dw.com/p/GgxN
Zdjęcie: AP

- "My, Niemcy, zachowamy pamięć o ofiarach nazizmu. Postrzegamy to jako nasze stałe zadanie, by angażować się w imię wolności, praw człowieka i sprawiedliwości" - powiedział prezydent Niemiec Horst Koehler w przemówieniu podczas uroczystości uczczenia 64 rocznicy wyzwolenia obozów koncentracyjnych Auschwitz-Birkenau.

W swoim przemówieniu prezydent Niemiec skrytykował niewiedzę młodego pokolenia na temat III Rzeszy oraz Holocaustu. - "Ten stan rzeczy jest przytłaczający" - powiedział Koehler i dodał, że konieczna jest w tym zakresie ofensywa edukacyjna. Polityk chadecji skrytykował również niemieckie społeczeństwo, które nie sprzeciwiło się w porę maszynerii zagłady Hitlera:

- "Hitler i jego kaci nie byliby w stanie dokonać tych zbrodni, gdyby nie mieli tylu wspólników i ludzi obojętnych, zażartych fanatyków, ale i zwykłych kobiet i męzczyzn, otępiałych wykonawców rozkazów i tych, którzy z zagłady czerpali zyski".

Prezydent RFN Horst Köhler na mównicy
Prezydent RFN Horst Köhler uważa, że niemiecka młodzież zbyt mało wie na temat zbrodni HitleraZdjęcie: picture-alliance/dpa

Podczas swojego przemówienia Koehler wyraził się z wdzięcznością o fakcie, iż powraca do Niemiec żydowska kultura oraz że rozwijają się tu żydowskie gminy. Równocześnie zaznaczył jednak, że jest "hańbą, iż żydowskie instytucje stale wymagają ochrony policji."

Bojkot uroczystości

Tegoroczne obchody zostały przyćmione protestem Centralnej Rady Zydów w Niemczech, które tym razem zbojkotowało uroczystości. Sekretarz generalny Stephan Kramer uzasadnił to tym, że przedstawiciele Rady nigdy jeszcze nie zostali podczas tych uroczystości oficjalnie powitani. Poza tym wyznaczano im miejsca na trybunie widzów a nie w sali plenarnej. Kramer skrytykował również, że przewodnicząca Rady Charlotte Knobloch nie została zaproszona do rozmowy z uczniami z Niemiec, Francji i Polski z okazji uroczystości. - "Kiedyś nadchodzi moment, kiedy się mówi stop" - powiedział agencji prasowej Reuters Stephan Kramer.

Stanowisko Centralnej Rady Zydów nie zostało skomentowane podczas przemówień, ani przez głównego mówcę Horsta Koehlera, ani przez przewodniczącego Bundestagu Norberta Lammerta. Lammert wyraził jedynie wobec prasy niezrozumienie oraz żal z powodu takiej decyzji. Centralna Rada Zydów jest najwyższym organem reprezentującym ponad stutysięczną grupę Zydów w Niemczech.

Wybitni goście

Rzadki widok - szefowie wszystkich organów konstytucyjnych na uroczystości rocznicowej w Bundestagu (27.01.09)
Rzadki widok - szefowie wszystkich organów konstytucyjnych na uroczystości rocznicowej w Bundestagu (27.01.09)Zdjęcie: AP

W poprzednich latach gośćmi honorowymi, którzy przemawiali tego dnia w Bundestagu, byli między innymi węgierski laureat nagrody Nobla, pisarz i były więzień Auschwitz, Imre Kertesz, pisarka Lenka Reinerova, publicysta Ernst Kramer oraz polityk Bronisław Geremek. Niemieccy prezydenci mają prawo do tego, by raz w ciągu jednej legislatury przemawiać jako główny gość podczas uroczystości w Bundestagu. Z tego prawa skorzystali przed Horstem Koehlerem również Roman Herzog oraz Johannes Rau.

W dzisiejszych obchodach w Bundestagu wzięli udział także czołowi politycy Niemiec, m.in. kanclerz Angela Merkel, przewodniczący Bundesratu Peter Müller z CDU oraz prezes Trybunału Konstytucyjnego, Hans-Jürgen Papier.

Niemiecka pomoc dla muzeum Auschwitz

Wczoraj, w przeddzień uroczystości, rzecznik ministerstwa spraw zagranicznych Jens Ploetner powiedział w Berlinie, że Niemcy zamierzają pomóc w utrzymaniu Muzeum Auschwitz. - "Widzimy się w obowiązku pomóc polskim partnerom, by to miejsce pamięci mogło zostać utrzymane w należytym stanie. Jest to dla nas oczywiste" - zadeklarował rzecznik.

Deutschland Bahn NS-Zeit Jahrestag Ausstellung Auschwitz
Ku przestrodze - Miejsce Pamięci i Muzeum Auschwitz-Birkenau w Oświęcimiu (2005)Zdjęcie: AP

Fundacja, która ma się zająć remontem Miejsca Pamięci i Muzeum Ausschwitz-Birkenau, otrzymała już potwierdzenie ze strony niemieckiego rządu, że takie środki nadejdą - dodał Ploetner. Jak podaje niemiecka prasa, mowa jest o założeniu w Niemczech specjalnego funduszu na ten cel w wysokości 120 milionów euro.

Dzień Pamięci Ofiar Nazizmu ustanowiony został przez prezydenta Niemiec Romana Herzoga w 1996 roku i przypominać ma o winie Niemców za zagładę europejskich Żydów i o zbrodniach na innych narodach. W wyniku celowej polityki reżymu Hitlera w czasie drugiej wojny światowej zamordowanych zostało około 6 milionów Żydów, z tego połowa to obywatele polscy. Była to jedyna w historii próba wyniszczenia całego narodu za pomocą metod przemysłowych. Hitlerowcy prowadzili też planową eksterminację elit intelektualnych na terenach podbitych. Jej ofiarami padły m. in. dziesiątki tysięcy Polaków. Ponadto hitlerowskie Niemcy korzystały z niewolniczej pracy milionów Polaków, Ukraińców, Rosjan i innych narodowości.