Иванов ги пречекори овластувањата, врши дискриминација врз основа на политичка припадност и треба да добие импичмент поради грубо кршење на Уставот. Ова се главните реакции во јавноста, откако по вчерашните консултации со раководствата на парламентарните партии претседателот на државата се обрати пред јавноста со следниот став: „Мандат за состав на новата Влада ќе добие партијата или коалицијата која ќе ме извести и докаже дека обезбедиламнозинство во Собранието“.
„Со други зборови - прво потврда и доказ за мнозинство, па потоа мандат за составување Влада. Oд оние што ќе ја составуваат новата Влада, барам во својата програма да имаат два клучни приоритета: Прво, заштита на државните интереси на Република Македонија, што подразбира зачувување и зацврстување на унитарниот карактер на државата. Второ, системска реформа по кризата во која ќе бидат опфатени субјектите на системот за национална безбедност на Република Македонија“, рече Ѓорге Иванов.
„Скандал!“ Ова е главната оценка во однос на споменатите „два клучни приоритета“ во партиските програми, како барање кое е надвор од овластувањата на претседателот. Поранешниот министер и амбасадор, Денко Малески, одлуката на претседателот да ја прекине процедурата според која е почната играта и да ја префрли во Собранието, ја оцени како „рамна на политички скандал кој државата наглавечки ја фрли во длабочините на кризата.“
По ваквата одлука на Иванов, лидерот на СДСМ, Зоран Заев, најави дека партијата ќе донесе одлука за натамошните постапки.
„Ни беше укажано дека како второпласирана партија со број на мандати, не можеме да добиеме мандат за формирање на Влада. Дека треба да докажеме оти имаме мнозинство од 61 пратеник најмалку, и тоа како доказ со потписи да биде доставено до кабинетот на Иванов, по што дури тогаш ќе добиеме мандат. Согласно со тие детали, ние ќе ги донесеме нашите одлуки и ќе ја информираме јавноста како ќе постапиме понатаму“, најави Заев.
Зоран Заев: СДСМ ќе донесе одлука за натамошните постапки
Нема право да утврдува докази!
„Се работи за крајно непринципиелно однесување“, вели професорот и поранешен министер, Ненад Новковски.
„Постапката е почната по едни правила, а сега се воведуваат други. Со тоа се потрошени 30 дена и состојбата се поставува на почеток, како ништо да не се случило. Во случајов Иванов експлицитно бара доказ, а тоа ја надминува секоја мерка. Мнозинството се докажува во Собранието кога се избира претседател на Собранието и Влада. Тој нема право ниту да бара доказ, ниту да утврдува каков вид на доказ ќе биде прифатен. Второ, се воведува нерамноправност - она што не било барано за едно лице, се бара за друго. Трето, тоа води до ризик да го загрози интегритетот на пратениците со тоа што треба да се покажат јавно многу пред гласањето, а во тој период може да им се врши притисок, посебно на оние што се подготвуваат да го напуштат изворниот камп“, потенцира Новковски.
-
Голема излезност и неизвесност до последен момент
Две победнички славја
Синоќа не само во Скопје туку и во многу други градови во Македонија изборната победа на улиците ја прославуваа и приврзениците на опозицијата и на власта. Во главниот град, симпатизерите на коалицихата околу СДСМ се собраа пред зградата на владата, додека оние на ВМРО-ДПМНЕ славеа пред седиштето на партијата во центарот на градот.
-
Голема излезност и неизвесност до последен момент
Неизвесно до последен момент
Нецелосните резултати на ДИК, упатуваат на тесна трка и минимална предност од околу 16 илјади гласови за ВМРО-ДПМНЕ пред СДСМ. Но главното прашање кое треба да го одговори ДИК е која од коалициите ќе освои повеќе пратенички места.
-
Голема излезност и неизвесност до последен момент
10-та изборна победа по ред
Половина час по полноќ лидерот на ВМРО-ДПМНЕ им се обрати на приврзениците во партиската централа во центарот на Скопје објавувајќи победа на неговата партија на изборите. Никола Груевски истакна дека победата имала посебна тежина и важност затоа што „СДСМ не бил единствен противник“.
-
Голема излезност и неизвесност до последен момент
Падна режимот
Лидерот на СДСМ, Зоран Заев неколку часа претходно победа објави пред приврзениците на опозицијата собрани пред зградата на македонската влада. Падна режим со пенкало, со глас. Победи животот“, рече Заев пред приврзаниците најавувајќи дека коалицијата предводена од СДСМ би требало да има најмалку еден пратенички мандат повеќе од владејачката ВМРО-ДПМНЕ.
-
Голема излезност и неизвесност до последен момент
Победа која не може да се слави
Лидерот на ДУИ, Али Ахмети, во обраќањето по објавувањето на неконечните резултати од изборите не го криеше незадоволството од исходот, ДУИ повторно оствари победа во албанскиот блок но за Ахмети таа е „пирова“ бидејќи неговата партија ќе добие значително помалку мандати и оти као што рече Албанците генерални загубија мандати поради парцијализацијата во мали партии.
-
Голема излезност и неизвесност до последен момент
Турбуленции во албанскиот блок
Парцијализацијата за која во своето обраќање говореше лидерот на ДУИ во бројки изгледа вака: ДУИ острави „Пирова победа“ со драматично намалена доверба кај гласачите (86.812), а секогаш „втората“ ДПА сега е четврта (31.017), зад движењето „Беса“ (57.927) и зад Алијансата за Албанците (35.091). Значителен број гласови од албанскиот електрорат освоил и СДСМ, велат проценките.
-
Голема излезност и неизвесност до последен момент
Голема излезност
На голем број изборни места во Македонија во текот на целиот ден граѓаните во долги редици чекаа да го дадат својот глас. Државната изборна комисија регистрираше голема излезност од 66,88 проценти.
-
Голема излезност и неизвесност до последен момент
Без инциденти но со бројни нерегуларности
Партиите во првичните оценки за изборниот процес ја поздравија огромната излезност, но додека ВМРО-ДПМНЕ говореше за доказ за мирна, фер и демократска атмосфера, СДСМ критикуваше дека некои стари навики на власта за манипулации на изборниот процес останале. Набљудувачите упатија на голем број случаи на изборни нерегуларности.
Автор: СН/ дф
Според него, Иванов веќе има доказ дека првиот што го добил мандатот не може да состави мнозинство, што значи дека сега отфрла несоборлив емпириски доказ со кој располага, а бара докази за потенцијална состојба.
„Со тоа дополнително го нарушува основниот принцип содржан во уставната одредба, а тоа е со неговите постапки да не влијае врз формирањето на мнозинството. Уставот навистина му дал слобода на претседателот, ама за да ја извршува правдата, а не за да практикува своеволие, како да има царски овластувања. Најпосле, од никаде не произлегува дека тој има право да поставува услови за формирање на Влада. Може да се очекува дека бараните два приоритети ќе си ги толкува произволно, со што ќе се внесе многу поголема несигурност и несправедливост во постапката“, укажува Новковски.
Иванов бара потписи од пратеници
Ќе бара и крвна група?
Меѓу аналитичарите постои сомнеж дека ваквата одлука на Иванов е дел од договорен пакет со цел да го врати Груевски повторно во игра, и дека постапува по негови налози. Сомнежот произлегува од фактот што тој на половина процес ги сменил правилата.
„Менувањето на правилата е погрешно од повеќе причини“, вели комуникологот Петар Арсовски.
„Прво се крши етаблирана уставна практика, потоа се крши неговата сопствена практика. Ако на Груевски му го дал мандатот на збор, тогаш не може одеднаш да го смени тој принцип на половина процес. Очигледно е дека се работи за политички маневар, во кој Иванов е само спроведувач и очигледно е дека тој таа улога ја прифатил. Тој сака да порача - ако не состави влада Груевски, тогаш ќе имаме проблем. Не знам до каде ќе оди. Да не бара после и изјави на нотар, и меници, и крвна група...“, прашува Арсовски.
Одлуката на Иванов ги вжешти социјалните мрежи. Професорот Ѓорги Спасов прашува: „Од кога Иванов на едни лидери им дава мандат без условување, а од други, освен мнозинство бара и доказ дека ќе формираат 'патриотска влада'. Така ли тој слободно си го толкува Уставот? Ова е реално пучот кој тој го прави по нарачка од Груевски“, реагираше Спасов на Фејсбук.
Професорката Мирјана Најчевска напиша дека со оваа одлука, на очиглед на целата нација Иванов отворено врши дискриминација врз основа на политичка припадност.
„Со тоа што бара оваа втора партија однапред да обезбеди доказ дека има мнозинство во Собранието, за да може да и го даде мандатот за формирање влада, Иванов, всушност применил ново правило. Ова се нарекува дискриминација и за ова Иванов треба да добие импичмент (под итно) и да биде разрешен од функцијата претседател поради грубо кршење на Уставот“, смета Најчевска.
Иванов вчера и лично ја рефлектираше нерагументираноста и паушалноста на одлуката што ја донел, со тоа што по нејзиното соопштување одби да одговори на новинарските прашања. Едноставно избега.
-
Кој е кој во македонската политика
Ѓорге Иванов- претседател на државата
Иванов е на средината на својот втор мандат. Некогаш почитуваниот професор на Правниот факултет во политиката често е предмет на остри критики, а и самиот е извор на бројни контроверзи. Ќе остане запаметен по амнестијата за сите политичари против кои се водеа постапки, по што избувнаа масовни протести. Во јуни 2016 година, по силен домашен и меѓународен притисок, Иванов ја повлече аболицијата.
-
Кој е кој во македонската политика
Никола Груевски - ВМРО-ДПМНЕ
Беше избран за премиер во 2006 година како млад технократ кој најавуваше „Преродба“ на државата. Кормилото на ВМРО-ДПМНЕ го презеде во 2003. Боксер во детството, брокер во младоста, во меѓувреме стана политичар со најдолг премиерски стаж. Во јануари 2016 ја напушти функцијата жестоко притиснат по скандалот со прислушкувањето. Изборите во декември ќе ја одредат неговата, не само, политичка судбина.
-
Кој е кој во македонската политика
Зоран Заев - СДСМ
Скандалот со прислушувањето го издигна Заев во водач на фронтот против власта. Долги години мина во сенка на Бранко Црвенковски во СДСМ, кој го аболираше за „случајот Глобал“, а Заев му се одолжи со времено „греење“ на партиската фотелја. Од 2005 е градоначалник на Струмица, а во мај 2013 беше избран за претседател на СДСМ. Неговата амбиција е градоначалничката функција да ја замени со премиерска.
-
Кој е кој во македонската политика
Али Ахмети- ДУИ
Ахмети во 2002 година ја замени воената униформа на ОНА со интегративниот „костум“ во ДУИ. Со исклучок на периодот од 2006 до 2008 година, неговата партија е постојан придружник во сите македонски влади. Ниту скандалот со прислушкувањето не го убеди да ја раскине коалицијата со Груевски. Гласањето за некои клучни закони во Собранието укажува дека Ахмети му останува верен на Груевски и натаму.
-
Кој е кој во македонската политика
Мендух Тачи - ДПА
Иако формално, тој и неговата партија се во опозиција од 2008 година, прислушуваните разговори и начинот на делување на ДПА укажуваат дека Тачи е во постојан дослух со врвот на ВМРО-ДПМНЕ. Долги години во сенка на Арбен Џафери, по неговата смрт во 2012 целосно ја презеде партијата. Од медиумите и опозициските политичари во земјата ја доби титулата „војвода“ поради наводната блискост со ВМРО-ДПМНЕ.
-
Кој е кој во македонската политика
Здравко Савески- Левица
Докторот на политички науки веќе со години е активен во политиката, не само како член на Президиумот на Левица, туку и како синдикалец и активист за човекови и социјални права. Во политичкото „СиВи“ запишано му е и едно апсење и повеќемесечен домашен притвор под обвинение за учество во толпа. Неговата Левица најави самостоен настап на изборите, со отворена можност таквата одлука да се преиспита.
-
Кој е кој во македонската политика
Андреј Жерновски- ЛДП
Иако формално ја напушти лидерската позицијата во Либерал-демократската партија за да им се посвети на општинските задачи, се очекува градоначалникот на скопската општина Центар високо да котира на опозициските листи на парламентарните избори. Со победата во Центар, на изборите кои беа повеќе пати повторувани, доби шанса да стане симбол на движењето против власта.
-
Кој е кој во македонската политика
Африм Гаши- Беса
Гаши е висок функционер и еден од иницијаторите за формирањето на Беса- партија која претендира да го урне „дуополот“ на ДУИ и ДПА кај албанската етничка заедница. Партискиот лидер Билал Касими веќе најави дека целта на партијата е да стане водечка кај Албанците, но и да иницира промена на Уставот за редефинирање на државата. Тој ги отфрла шпекулациите дека Беса се финансира од Турција.
-
Кој е кој во македонската политика
Љубчо Георгиевски - ВМРО-НП
Поранешниот премиер и лидер на ВМРО-ДПМНЕ на политичката сцена е активен единствено во пресрет на избори. Неговата ВМРО-Народна партија долго соработуваше со опозицијата и беше критична кон власта, но во пресрет на вонредните парламентарни избори одново ја актуелизираше можноста за соработка со некогашните сопартијци од ДПМНЕ. Малкумина ќе бидат изненадени доколку тоа се случи.
-
Кој е кој во македонската политика
Ивон Величковски - Либерална партија
Претседателот на Либералната партија се обидува да игра меѓу „два огна“ позиционирајќи ја својата партија како алтернатива и на власта и на опозицијата. Остар критичар на власта, но и на пазарењата меѓу четирите водечки партии. Бараше опозициски договор за изолација на ВМРО-ДПМНЕ по изборите, но наиде на молк. Прашање е дали самостојниот настап на изборите на ЛП ќе и донесе пратеничко место?
-
Кој е кој во македонската политика
Зијадин Села - Движење за реформи во ДПА
Специјалистот по интерна медицина го предводи Движењето за реформи во ДПА откако се одвои од матичната Демократска партија на Албанците и расчисти со некогашниот партиски соработник Мендух Тачи. Анкетите не и даваат големи шанси на неговата партија на изборите, но Села и натаму ќе може да управува со Струга како градоначалник.
-
Кој е кој во македонската политика
Љубе Бошкоски- Обединети за Македонија
По излегувањето од затвор, Бошкоски не е многу активен на политичката сцена. Првите месеци ги мина во изолација, а сега најавува учество на неговата Обединети за Македонија на предвремените избори. Прашањето е само... со кого? Засега се најавува соработка со ВМРО-НП на Георгиевски, но никој со сигурност не ја исклучува можноста дека двајцата би можеле да се вратат во прегратките на Груевски.
Автор: БГ
