Амбициозни цели на португалското претседателство со ЕУ

Португалија сака ЕУ да стане посоцијална, позелена и подигитализирана. Освен тоа, планира и надградба на односите со Индија.

Symbolbild Portugal EU-Ratspräsidentschaft

Пред Божик, на португалскиот премиер Антонио Коста и неговиот министер за надворешни работи Аугусто Сантос Силва им паднаа два тешки камења од срце: правовремено пред почетокот на нивното претседателство со Европската унија во јануари, во Брисел беше усвоен буџетот на ЕУ и одобрен договорот за Брегзит. Така, малата земја на западот на Европа во следните шест месеци ќе може да се концентрира на она што всушност беше планирано: Европа да се направи поотпорна на кризи, позелена, подигитална, но и посоцијална. Освен тоа, планирано е и јакнење на улогата на ЕУ на светската политичка сцена.

„Се надеваме дека новиот буџет и корона-помошта ќе бидат скоро реализирани", изјави министерот за надворешни работи Сантос Силва. Не сосема без да се испушти од вид и сопствена корист, зашто на Португалија нејзиниот удел од 750-те милијарди тешкиот корона-фонд ѝ е исто толку итно потребен како и на другите земји. Кон Португалија, заради санирање на последиците од пандемијата на Ковид-19 и обнова на економијата треба да потечат околу 26 милијарди евра.

Да се амортизираат штетите од коронавирусот

Пари, кои на малцинската влада на Социјалистичката партија ѝ се итно потребни за одржување на нејзиниот социјалдемократски курс – подобрувања во областа на социјалата. Во парламентот владата е зависна од поддршката или на Комунистичката партија или на Левиот блок „Блоко де Ескверда".

Повеќе на темата:

ЕУ: Буџетот спасен, правната држава под закана

И покрај договорот, Брегзит останува голема историска грешка

Поради пандемијата на коронавирус стапката на невработеност во Португалија се зголеми на околу девет проценти, државниот долг достигна рекордна вредност од 131 процент од брутодомашниот производ на земјата. БДП, кој изнесува близу 80 проценти од просекот во ЕУ, и онака е мал, а поради корона-кризата уште е и намален за девет проценти. Една од причините е тоа што турзимот со месеци е парализиран, иако претходно постојано растеше. Лани туристичкиот сектор партиципираше со 14 проценти во БДП.

Продлабоување на структури, наоѓање компромиси

На Португалија затоа ѝ е важно во следните месеци да се покаже во што поатрактивна и попозитивна светлина: „Како и сите мали земји во ЕУ, и Португалија ќе го користи своето претседателство за да се претстави во што подобра светлина и да го сврти вниманието кон себе", констатира политикологот Моника Дијас од Католичкиот универзитет во Лисабон. Шансите за тоа не се лоши, помалите членки на ЕУ својата помала политичка тежина мораат да ја компензиираат со преговарачки вештини.

Тоа, комбинирано со португалската политичка традиција за барање и наоѓање копромиси, добро ќе ѝ дојде на земјата и при уште една друга тежишна точка на нејзиното претседавање, смета политикологот: создавање посоцијална и посолидарна Европа. „Без посоцијална Европа не е можно постигнување на целта - Европа да стане поеколошка и да се напредува во нејзината дигитализација", истакнува Моника Диас. „Овој тематски комплекс е во тесна меѓузависност и не може да се постигне ништо парцијално."

Нерамномерна распределба - животниот стандард во ЕУ

Бугарија: Ниски социјални давачки, ниски плати

Бугарија се смета за најсиромашна членка на ЕУ и истовремено водечка во раширеноста на корупцијата. Според податоците на Германското друштво за надворешна трговија и инвестиции (Germany Trade and Invest), просечното бруто примање во 2018 година било 580 евра месечно. По приемот на Бугарија во ЕУ, многу млади луѓе и завртија грб на земјата, голем дел од нив со факултетско образование.
Нерамномерна распределба - животниот стандард во ЕУ

Романија: Претпоследно место во ЕУ-економското рангирање

Идилата лаже: живописните историски центри во градовите, како овој во Брашов, се реставрирани со многу љубов. Но, со просечниот бруто домашен производ од 11.440 евра по глава на жител годишно (2019) земјата е само малку подобра од Бугарија. Податоците на Европската комисија велат дека просечната бруто плата во Романија лани била околу 1050 евра, додека во Германија- 3994 евра.
Нерамномерна распределба - животниот стандард во ЕУ

Грција: Од кризата - во криза

Земјата беше на пат да се опорави од последиците на должничката криза, за што посебно последните години придонесе туризмот. Но, поради корона-кризата, земјата повторно е под притисок и зависна од помошта од ЕУ. Во споредба со Германија, таа се смета за сиромашна, иако просечниот бруто домашен производ по жител од 17.500 евра годишно е двојно поголем отколку во Бугарија.
Нерамномерна распределба - животниот стандард во ЕУ

Франција- земја на сопственици на куќи

Ако се суди според просечниот имот на Французите, тие се многу побогати од Германците. Со нето финансиски капитал од 26.500 евра (2018) по жител, Французите според информациите на осигурителната компанија Алијанц располагаат со 10.000 евра повеќе. Една од причините е што мал дел од Германците имаат сопствени недвижности. За разлика од нив, во Франција многу луѓе имаат стан и викендичка.
Нерамномерна распределба - животниот стандард во ЕУ

Италија - развојот стагнира, нема реформи, долговите се високи

Италија беше посебно тешко погодена од пандемијата на коронавирус. Сликите од Бергамо, епицентарот на заразата, го обиколија светот. По две децении економска стагнација, Италија е една од земјите која најмногу се надева на распределбата на корона-помошта од ЕУ. Со бруто домашен производ од 29.610 евра по глава на жител (2018), Италија се наоѓа нешто под просекот на ЕУ.
Нерамномерна распределба - животниот стандард во ЕУ

Шпанија во страв од втор бран на коронавирус

По силниот пораст на бројот на нови инфекции со коронавирус, властите во Каталонија во јули повторно воведоа рестрикции и ограничување на движењето. Земјата е во висок степен зависна од туризам, тој изнесува преку 15% од БДП. Со бруто домашен приход од 26.440 евра по жител, Шпанија се наоѓа под просекот на ЕУ од 31.000 евра.
Нерамномерна распределба - животниот стандард во ЕУ

Шведска - висок стандард, високи даноци, без корона-ограничувања

Шведска се обиде да помине низ корона кризата без да воведе рестрикции и обврска за носење заштитна маска. Цената беше висока, бројот на жртви е релативно голем. Со БДП од 41.180 евра по жител, Шведска според Евростат во 2018 година била на петто место зад Луксембург, Ирска, Данска и Холандија. И покрај високите даноци, Швеѓаните со финансиски капитал од 27. 511 евра по глава се пред Французите.
Нерамномерна распределба - животниот стандард во ЕУ

Холандија - високо економско постигање, богати граѓани

Холандија припаѓа на т.н. „штедлива четворка“, група земји која одбива трансфер на финансиски средства во висина од повеќе милијарди евра без реформски предуслови на земји погодени од корона-кризата како Италија. Со бруто домашен производ од 46.800 евра по жител (2019), Холанѓаните се во врвот во ЕУ, тие предничат и при нето финансискиот капитал со преку 60.000 евра по глава (2018).
Нерамномерна распределба - животниот стандард во ЕУ

Германија: Богата држава со не толку богати граѓани

Досега Германија успешно се носеше со пандемијата. Но, економските трошоци се гигантски, извозот доживеа пад, бројни фирми се борат против банкрот. Како водечка економија во ЕУ, земјата има бруто просечен домашен производ од 41.340 евра по жител (2019). Меѓутоа, Германците во 2018 година просечно располагале со нето финансиски капитал од само 18.000 евра, додека во Италија тој е двојно поголем.

Автор: Томас Колман

Планирано подобрување на односите со Индија

Останува уште надворешнополитичкиот сјај, кој Португалија сака да го постигне со организирање самит со Индија: „Заради постигнување геополитичка рамнотежа, важно е да ги надградиме политичките и економски односи со Индија. Не смееме да ја изоставиме од видик најбројната демократија во светот", изјави министерот Сантос Силва.

Тоа е посебно важно за ЕУ да може да се поврзе со нови пазари, смета политикологот Моника Дијас. Дали средбата на шефовите на држави или влади, планирана за 8 мај, навистина ќе биде одржана во Лисабон или само виртуелно, уште е нејасно поради пандемијата на коронавирус.

Сигурно е притоа дека Португалија има добри карти за да постигне успех со самитот: таа до 1960-те години беше колонијална сила во сегашната индиска сојузна држава Гоа. Врските меѓу двете земји се одлични, премиерот Коста, чија фамилија потекнува од Гоа, има добиено дури и почесно индиско државјанство.

Датум 01.01.2021
Автор Јохен Фагет
Теми Европска Унија- ЕУ, Самуел Жбогар, Кристијано Роналдо
Клучни зборови европска унија, португалија, претседателство со еу, индија, дигитализација, социјала
Ваш коментар: Коментар
Печати Испечати ја страната
Пермалинк https://p.dw.com/p/3nNal

Поврзана содржина

Brüssel I Angela Merkel und Emmanuel Macron

ЕУ во 2021: Со огромни задолжувања против коронавирусот 02.01.2021

На 1. јануари стапи во сила новиот седумгодишен буџет на Европската унија. Само по себе, тоа не би било толку занимливо, но овојпат сè е поинаку. Многу експерти сметаат дека овој финансиски пакет е историски. Зошто?

Rumänien | Treffen vom 300 Jugendlichen aus der ganzen EU in Sibiu

Младината ја креира Европа 15.05.2019

Денот пред самитот на ЕУ во Сибиу/Херманштад им припадна на 300 млади од цела Европска унија. Тие разговараа за иднината на Европа и дадоа конкретни предлози за политичарите.