پیش‌بینی رئیس بانک مرکزی: کاهش فشارهای تورمی در ماه‌های آتی
۱۳۹۹ آبان ۱۹, دوشنبه
روابط عمومی بانک مرکزی ایران با انتشار بیانیه‌ای اعلام کرد، «برخی» با انتشار اخبارنادرست و شایعه برای «برهم‌زدن چشم‌انداز کاهش ریسک‌های غیراقتصادی» و کاهش نرخ ارز بازار تلاش می‌کنند.
این بیانیه پس از آن منتشر شد که انتظار می‌رفت روند کاهشی بهای ارز در روزهای گذشته ادامه یابد و به زخم‌های اقتصادی ایران تا حدودی الیتام بخشد.
اما فروکشی بهای ازرهای خارجی دوام نداشت و دلار و یورو و درهم دوباره سیر صعودی طی می‌کنند.
اکنون بانک مرکزی به دنبال مقصر می‌گردد و اعلام کرده است که افراد و گروه‌هایی برای جلوگیری از زیان خود اقدام به شایعه‌پراکنی در باره أوضاع اقتصادی کرده‌اند و «در تلاش هستند تا نگذارند کام مردم از ایجاد فضای باثبات در اقتصاد کشور شیرین شود.»
زمینه فضای باثبات اقتصادی
از قرار معلوم بانک مرکزی ایران به تغییر اساسی در أوضاع اقتصادی ایران و ایجاد فضای باثبات اقتصادی در آینده نزدیک امیدوار است بدون این که دلایل قانع‌کننده‌ای برای این خوش‌بینی ارائه کند.
دویچه وله فارسی را در اینستاگرام دنبال کنید
عبدالناصر همتی، رئیس این بانک هم در مصاحبه‌ای با روزنامه ایران که روز دوشنبه منتشر شد نوید داده است، «فشار حداکثری در روزهای پایانی خودش است» و «با چشم‌انداز رفع موانع و اثر متغیرهای غیراقتصادی بر قیمت ارز»، و نیز «با کاهش ریسک‌های برونزا و تعیین نرخ ارز بر مبنای متغیرهای اقتصادی، دست بانک مرکزی برای مدیریت بازار بسیط تر خواهد شد و در نتیجه ثبات بازار بیش از گذشته نمود پیدا خواهد کرد.»
همتی هم نگفته است که چه عواملی باعث رفع «موانع» خواهد شد و به کاهش «ریسک‌های برونزا» خواهد افزود.
او پیش‌تر نیز بهبود شرایط اقتصادی را وعده داده بود. رسانه‌های ایران در این راستا به «بازگشت هشت میلیارد دلار ارز صادراتی» و «رشد صادرات نفتی، غیرنفتی و فرآورده‌های نفتی» اشاره کردند.
تقریبا همان زمان با انتشار این خبر، واشنگتن تحریم‌های تازه‌ای علیه شرکت ملی نفت ایران و دلالان بین‌المللی آن اعمال کرد.
نوسان در بازار ارز
تنها اتفاقی که در روزهای اخیر افتاده و می‌تواند به فعالان اقتصادی ایران امیدواری بدهد، باخت دونالد ترامپ و پیروزی جو بایدن در انتخابات ریاست جمهوری ایالات متحده است.
خبرگزاری تسنیم نوشته است، پس از اعلام نتایج انتخابات آمریکا، از میزان خریدهای هیجانی در بازار ارز کاسته شده و بهای دلار کاهش چشمگیری یافته است.
این خبرگزاری می‌گوید با انتخاب جو بایدن «سناریوهای بدبینانه» کنار رفته و «بازار با امیدواری» به آینده نگریسته و همین باعث ریزش قیمت‌ها شده است.
اما کاهش بهای ارزهای خارجی که معادل است با افزایش بهای ریال، دوام نیافت و قیمت ریال دوباره سیر واژگون یافته و افت کرده است.
اکنون بانک مرکزی و رسانه‌های وابسته به دولت در پی «مقصر بیرونی» می‌گردند.
این در حالی است که بهای دلار در صرافی ملی هم ظهر دوشنبه، ۱۹ آبان نسبت به بامداد همین روز ۳۰۰ تومان افزایش یافت و به ۲۴ هزار و ۵۰۰ تومان رسید.
شامگاه دوشنبه بهای دلار در این صرافی باز هم ۳۰۰ تومان بالا رفت و به ۲۴ هزار و ۸۰۰ تومان رسید.
یک روز پیش از آن، نرخ دلار در صرافی ملی یک‌هزار و ۳۰۰ تومان پایین‌تر، یعنی ۲۳ هزار و ۵۰۰ تومان بود.
معلوم نیست که صرافی ملی نرخ ارزهای خارجی را بر مبنای ارزیابی‌های خود بالا برده یا تحت تاثیر عوامل بیرونی اقدام به این کار کرده است.
صرافی ملی ایران در سال ۱۳۸۳ با مجوز بانک مرکزی جمهوری اسلامی و عمدتا با سرمایه بانک ملی به صورت شرکت سهامی خاص تاسیس شد. در وبسایت این صرافی آمده است: «علیرغم محدودیت‌های بین‌المللی ، نقش مهمی را در نقل و انتقال وجوه ارزی و ایجاد تعادل بازار ارز ایفا نموده است.»
تاثیر بر بازار بورس
أواخر مهرماه، هنگامی که ارز سیر نزولی یافته بود، برخی رسانه‌های آنلاین به نقل از همایون دارابی کارشناس اقتصادی نوشتند: «در حال حاضر افزایش و کاهش نرخ ارز چندان تاثیری دربورس ندارد چرا که مبنای بازار سرمایه، ارز نیمایی است و معامله‌گران و تحلیل‌گران بازار نسبت به افزایش قمیت ارز رویکرد مثبتی ندارند و این تغییرات را پایدار نمی‌دانند.»
این کارشناس اقتصادی گفته بود: «قیمت کنونی ارز واقعی نیست و به نوعی دچار هیجانات رفتاری شده است که منطق اقتصادی ندارد.»
به کانال دویچه وله فارسی در تلگرام بپیوندید
از آن زمان تاکنون اتفاق مثبت تازه‌ای در اقتصاد ایران رخ نداده است. تنها امید به این که بایدن أوضاع نابسمان اقتصادی این کشور را سامان خواهد داد، شرط کافی برای بهبود أوضاع نیست.
بسیاری از کارشناسان بر این نظرند که بازگشت به برجام و لغو تحریم‌هایی که دولت ترامپ اعمال کرده از اولویت‌های دولت آینده ایالات متحده نخواهد بود.
علاوه بر این سران جمهوری اسلامی گفته‌اند، ایالات متحده باید گام نخست را برای نزدیکی بردارد و از جمله به ایران بابت زیان‌های حاصل از خروج این کشور از برجام غرامت بپردازد.
اگر این خواست جدی باشد، و حکومت ایران حاضر نباشد از سیاست خارجی خود مبنی بر حمایت از گروه‌های اسلام‌گرای منطقه دست بردارد، آن «فضای باثبات اقتصادی» که همتی وعده داده است، به طور قطع در آینده نزدیک ایجاد نخواهد شد.