سفر همتی به بغداد برای حل "مسائل پیچیده بانکی" ایران و عراق
۱۳۹۹ مهر ۲۱, دوشنبه
رئیس کل بانک مرکزی جمهوری اسلامی صبح دوشنبه ۲۱ مهر همراه با یک هیئت بانکی و تجاری برای مذاکره با مقام‌های ارشد بانکی عراق درباره آزاد سازی منابع ایران وارد بغداد شد.
به گزارش خبرگزاری تسنیم، عبدالناصر همتی در این سفر با همتای عراقی خود، مصطفی غالب مخیف و مدیرعامل بانک تجارت عراق، سالم جواد عبدالهادی چلبی دیدار و به طور مفصل مذاکره کرد.
همتی می‌گوید در مذاکرات سه‌جانبه "بر سر آزاد کردن منابع مالی ایران با هدف خرید کالاهای اساسی برای کشور" توافق شده است. او افزود در دیداری که پس از جلسه سه‌جانبه با مصطفی الکاظمی داشته، نخست‌وزیر عراق، قول داده که به طور هفتگی روند اجرای توافق میان دو کشور را پیگیری کند.
"منابع چشمگیر" بلوکه شده در عراق
به گفته همتی، جمهوری اسلامی ایران به خاطر صادرات برق و گاز به عراق "منابع مالی چشمگیری" در بانک‌های عراق دارد. او ابراز امیدواری کرد با همکاری طرف عراقی "مسائل پیچیده بانکی میان دو کشور" برطرف شود.
عراق با وجود داشتن منابع غنی نفت و گاز به دلیل مصرف زیاد برق، به خصوص در تابستان و لطمه به زیرساخت‌ها در سالیان قبل، به واردات برق از ایران برای تامین نیاز روزانه و گاز برای نیروگاه‌های تولید برق نیاز دارد.
به کانال دویچه وله فارسی در تلگرام بپیوندید
دولت عراق بهای برق و گاز خریداری شده از ایران را به حساب‌هایی در بانک مرکزی و بانک تجارت این کشور واریز می‌کند. مطابق قرارداد اولیه عراق متعهد شده پول گاز را با یورو و هزینه برق را با دلار پرداخت کند.
با خروج آمریکا از توافق هسته‌ای در اردیبهشت ۹۷ و بازگشت تحریم‌ها علیه جمهوری اسلامی، عراق نیز مانند دیگر شریکان تجاری ایران از بازپرداخت بدهی‌های خود با ارزهای معتبر خارجی منع شد.
پنج میلیارد دلار "رسوب کرده" در عراق
حمید حسینی، سخنگوی اتحادیه صادرکنندگان فرآورده‌های نفتی ۹ بهمن ۹۸ به خبرگزاری ایرنا گفته بود: «دولت عراق پول را به شکل دینار به بانک مرکزی این کشور واریز می‌کند، اما به دلیل تحریم‌ها و مباحث بانکی، شیوه‌ای برای انتقال آن پول به کشور وجود ندارد و براین اساس چهار تا پنج میلیارد دلار در حساب بانک مرکزی عراق رسوب کرده است.»
جمهوری اسلامی در حالی از دسترسی به دینار عراقی هم محروم مانده که بانک مرکزی با کمبود شدید منابع ارزی روبروست و به همین دلیل تمام تلاش‌هایش برای مهار افزایش شدید بهای دلار در بازار آزاد ناکام مانده است.
بانک مرکزی روز گذشته در بیانیه‌ای اعلام کرد که تصمیم گرفته برای مدیریت و تنظیم بازار ارز سقف خرید کارگزاران (بانک‌ها و صرافی‌ها) در بازار متشکل ارزی را به ۵۰۰ هزار دلار افزایش دهد و از ۲۱ مهرماه روزی ۵۰ میلیون دلار به صورت اسکناس در این بازار عرضه کند.
ادامه صعود دلار
این اقدام در نخستین روز اجرا تغییر مثبتی در بازار ارز ایجاد نکرد و بهای هر دلار آمریکا همچنان بالای ۳۱ هزار تومان نوسان داشت و طی معاملات روزانه به سمت مرز ۳۲ هزار تومان در حرکت بود.
اگر در مذاکرات همتی و همراهانش با مقام‌های عراقی توافق خاصی صورت نگرفته باشد، توافق‌هایی که تا کنون مطرح شده نیاز ارزی جمهوری اسلامی را بر طرف نمی‌کند.
دویچه وله فارسی را در اینستاگرام دنبال کنید
آنطور که رئیس کل بانک مرکزی اعلام کرده منابع ارزی ایران در بانک‌های عراقی قرار است صرف واردات کالاهای غیرتحریمی، یعنی دارو و مواد غذایی شود.
آمریکا اواخر ماه سپتامبر معافیت عراق برای واردات گاز و برق از ایران را برای دو ماه دیگر به طور مشروط تمدید کرد. بر این اساس عراق مجاز است پول واردات گاز و برق از ایران را با دینار به حسابی در بانک تجارت واریز کند و جمهوری اسلامی مجاز است از این منابع فقط برای خرید کالاهای غیرتحریمی استفاده کند.حدود یک ماه پیش و پس از تغییر رئیس بانک مرکزی و مدیرعامل بانک تجارت عراق، برخی تحلیلگران ایرانی احتمال می‌دادند این تحولات زمینه‌ساز بازگشت منابع ارزی مسدود شده ایران باشد. اظهارات همتی و همتای عراقی او این خوش‌بینی را تائید نمی‌کند.