رئیس جمهور جدید در آلمان انتخاب میشود
۱۳۸۹ تیر ۹, چهارشنبهدر تاریخ آلمانِ پس از جنگ جهانی دوم، استعفای یک رئیس جمهور بیسابقه بوده است. استعفای هورست کوهلر، اولین مورد است.
هورست کوهلر در راه بازگشت از نمایشگاه جهانی اکسپو در شانگهای، در اقدامی غیر منتظره از نیروهای نظامی آلمان که در افغانستان مستقر هستند، دیدار کرد. وی به هنگام بازگشت در یک مصاحبه رادیوئی گفت:« آلمان بعنوان کشوری که اقتصادش به صادرات وابسته است، باید بتواند از ارتش برای تامین امنیت راههای صادراتی استفاده کند». این جمله با انتقادات فراوانی روبرو شد تا اینکه هورست کوهلر از مقام ریاست جمهوری، که مقامی تشریفاتی است، کناره گرفت.
نحوه انتخاب رئیس جمهور جدید
در آلمان رئیس جمهور بصورت مستقیم و از طرف مردم انتخاب نمیشود، بلکه این وظیفه بر عهده مجمع ملی گذارده شده است. مجمع ملی از نمایندگان مجلس (بوندس تاگ) و به همان تعداد، نمایندگانی از مجالس ایالتی، افراد و شخصیتهای مهم اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی و ورزشی که از سوی احزاب برای شرکت در انتخابات برگزیده میشوند، تشکیل شده است.
طبق قانون اساسی آلمان، رئیس مجلس موظف است در صورت فوت و یا کنارهگیری یک رئیس جمهور، طی ۳۰ روز مجمع ملی را برای انتخاب رئیس جمهور جدید فرا بخواند.
امروز (چهارشنبه، ۳۰ ژوئن) این مهلت قانونی به سر میرسد و ۱۲۴۴ نماینده مجمع ملی گردهم میآیند تا رئیس جمهوری جدید را برگزینند. از این تعداد ۴۹۶ نماینده متعلق به فراکسیون دمکرات و سوسیال مسیحی هستند. حزب دمکراتهای آزاد (لیبرال) ۱۴۸ نماینده دارد. این سه حزب در عین حال ائتلاف دولت به صدارت اعظمی خانم مرکل را نیز تشکیل میدهند.
حزب سوسیال دمکرات در مجمع ملی ۳۳۳ نماینده دارد. حزب سبزها دارای ۱۲۹ رای در این مجمع است و آرای حزب چپها نیز ۱۲۴ رای است. علاوه بر این ۱۴ نفر تعلق فراکسیونی ندارند که ۱۰ نفر آنها از ائتلاف رایدهندگان آزاد از ایالت بایرن، ۳ نفر از حزب دست راستی ان پی دی و یک نفر از اشلسویگ هولاشتاین.
هر کاندیدائی که ۶۲۳ رای را بدست آورد، بعنوان رئیس جمهور انتخاب خواهد شد.
کاندیداها
• کریستیان وولف
ائتلاف سوسیال و دمکرات مسیحی به همراه حزب دمکراتهای آزاد (لیبرال) کریستیان وولف را کاندید ریاست جمهوری کردهاند. وولف متولد سال ۱۹۵۹ در شهر اوسنابروک است و پس از اتمام تحصیل در رشته علوم قضائی در سال ۱۹۹۰ بعنوان وکیل مدافع مشغول به کار شد. او سپس بعنوان نماینده در سال ۱۹۹۴ وارد مجلس ایالت نیدرساکسن شد و تا سال ۲۰۰۳ رئیس فراکسیون دمکرات مسیحی در مجلس بود.
پس از کنارهگیری گرهارد شرودر از مقام نخستوزیری ایالت نیدرساکسن و انتخاب او بعنوان صدر اعظم، راه برای وولف در انتخابات ایالتی باز شد و او در ماه مارس سال ۲۰۰۳ بعنوان نخست وزیر این ایالت انتخاب شد.
• یواخیم گاوک
یواخیم گاوک از سوی حزب سوسیال دمکرات و حزب سبزها برای احراز مقام ریاست جمهوری کاندید شده است. او در سال ۱۹۴۰ در شهر روستوک واقع در شرق آلمان متولد شد. پدرش، که ملوان بود، در سال ۱۹۵۱ توسط حکومت آلمان شرقی بازداشت و به مدت ۵ سال به سیبری تبعید شد. گاوک تحصیلات مذهبی را در روستوک گذراند و در کلیسا مشغول به کار شد.
کشیش گاوک در سال ۱۹۸۹ از سازماندهندگان "دعا در کلیسا و تظاهرات در خیابان" در شهر روستوک بر علیه حکومت سوسیالیستی آلمان شرقی بود. او که بعنوان یک شخصیت مدافع حقوق شهروندان شهرت یافته بود، در سال ۱۹۹۰ مسئولیت کمیسیون نظارت بر انحلال سازمان امنیت آلمان شرقی را برعهده گرفت. گاوک یک سال بعد از سوی دولت مسئول سازمان فدرال حفاظت از اسناد "سازمان امنیت" شد و به مدت ۹ سال در این مقام کار کرد.
• لوک یوخیمسن
خانم لوک یوخیمسن کاندید حزب چپها است. او متولد سال ۱۹۳۶ در شهر نورنبرگ است و فارغ التحصیل دانشگاه هامبورگ در رشتههای جامعهشناسی، علوم سیاسی و فلسفه است. وی سپس در سال ۱۹۶۱ در دانشگاه مونستر به اخذ مدرک دکتری نائل آمد.
خانم یوخیمسن تا سال ۲۰۰۱ در شبکههای مختلف رادیو و تلویزیون آلمان بعنوان تهیه کننده ارشد فعال بوده است و در سال ۲۰۰۲ بعنوان کاندیدای حزب چپها در انتخابات شرکت کرد که به مجلس راه نیافت. وی سپس در اتریش به تدریس در دانشگاه پرداخت و در سال ۲۰۰۵ به مجلس نمایندگان آلمان راه یافت.
انتخاب رئیس جمهور یا کارت زرد به مرکل
ائتلاف دولتی در مجمع ملی دارای ۶۴۴ رای است. بدین ترتیب به نظر میرسد کاندیدای این ائتلاف میتواند با کسب ۶۲۳ رای که حد نصاب اکثریت محسوب میشود به راحتی بعنوان رئیس جمهور انتخاب شود.
اما نارضایتی از نحوه انتخاب کاندیدا از یک سو و سیاستهای عمومی دولت آنگلا مرکل از سوی دیگر باعث شد تا تعدادی از نمایندگان اعزامی به مجمع ملی اعلام کنند که به کاندیدای ائتلاف رای نخواهند داد.
تاکنون ۴ نماینده از حزب لیبرال اعلام کردهاند که به کریستیان وولف رای نخواهند داد. اما آنچه که میتواند انتخاب وولف را به خطر بیاندازد، وضعیت نامشخص آرای "نمایندگان دعوتی" است.
هنگامی که چهار هفته پیش حزب سوسیال دمکرات و سبزها یواخیم گاوک را کاندیدا کردند، با توجه به مجموع ۴۶۲ رای آنها مشخص بود که او شانسی برای انتخاب شدن ندارد. اما وقتی که روزنامه زرد و پرقدرت بیلد به پشتیبانی از گاوک تیتر "Yes we Gauck" را منتشر کرد، آرای اجتماعی محافظهکاران بسوی گاوک کشیده شد.
اما آنچه که مسلم است اینکه کاندیدای حزب چپها از هیچ شانسی برای انتخاب شدن برخوردار نیست وحتی اگر روند انتخابات به دور دوم و یا سوم کشیده شود و همه آرای اپوزیسیون و نمایندگان بدون فراکسیون نیز به سود گاوک به صندوق ریخته شود، او باز هم برای کسب اکثریت آرا به حداقل ۲۳ رای نمایندگان ائتلاف دولتی نیاز دارد.