بریتانیا: تصفیه حساب با جنگ عراق
۱۳۸۸ آذر ۳, سه‌شنبه
کمیته تحقیق که کار خود را بامداد سه‌شنبه ۲۴ نوامبر شروع کرد، قصد ندارد نمایشی سیاسی برای افکار عمومی باشد، اما به هرحال زیر نورافکن رسانه‌های جمعی قرار گرفته است و مردم با دقت و علاقه کار آن را دنبال می‌کنند. همه می‌دانند که در ورود بریتانیا به جنگ عراق، خطاها و نارسایی‌های زیادی صورت گرفته و دامن بسیاری از سیاستمداران آلوده شده است.
ضرورت پاسخ‌گویی مقامات
کمیته تحقیق که از طرف دولت تشکیل شده، پاسخ به نیاز افکار عمومی به آگاهی از نکات تاریک گذشته‌ی نزدیک است. این کمیته، شامل پنج حقوقدان، قصد دارد با مقامات بسیاری گفت‌وگو کند که در طراحی و ادارۀ جنگ عراق نقش داشته‌اند.
چندین دیپلمات و مقام بلندپایه‌ی نظامی و اطلاعاتی باید در ارتباط با مداخله‌ی بریتانیا در جنگ عراق توضیح بدهند. آنها باید جواب دهند که چرا و چگونه بر پایه‌ی مشتی اسناد مشکوک سازمان‌های اطلاعاتی، تصمیم گرفتند ۴۵ هزار سرباز بریتانیایی را در کنار نیروهای آمریکایی به عراق بفرستند. تونی بلر، نخست وزیر پیشین، نیز باید در برابر دوربین تلویزیون به پرسش‌های کمیته‌ی تحقیق پاسخ دهد.
نه تنها نحوه اعزام نیرو به عراق، بلکه شیوه‌ی برخورد بریتانیا با مناقشه‌ی عراق و شش سال اشغال این کشور، از دیگر موضوعاتی است که هئیت تحقیق آن را بررسی خواهد کرد.
تحقیقات شفاف و مستقل
جان چیلکات، رئیس کمیته تحقیق، در آغاز کار از پی‌گیری و استقلال رأی کمیته دفاع کرد. رسانه‌های جمعی بریتانیا انتقاد کرده‌اند که این‌گونه تحقیقات در گذشته هم صورت گرفته، اما عملا به توجیه عملکرد دولت تونی بلر منجر شده است.
آقای چیلکات در پاسخ به بدبینی افکار عمومی گفت: «کمیته تحت تأثیر هیچ مقامی قرار نخواهد گرفت و نظر خود را مستقلا بیان خواهد کرد». جان چیلکات گفت، هدف آن است که یک گزارش "کامل، بی‌طرفانه و منصفانه" ارائه شود.
آقای چیلکات گفت، هدف تحقیقات اقامۀ جرم علیه افراد مسئول نیست، اما اگر لازم باشد، از نهادها یا افراد مسئول انتقاد خواهد شد. او افزود که جلسه تحقیقات تا حد ممکن علنی خواهد بود، ولی در صورت طرح مسائلی که مستقیما با امنیت ملی مربوط باشد، ممکن است جلسه تحقیقات غیرعلنی برگزار شود.
تحقیقات مفصل و طولانی
این مفصل‌ترین تحقیقی است که تا کنون درباره‌ی جنگ عراق صورت می‌گیرد. کمیته به مقطعی حساس و نسبتا طولانی، یعنی از یازدهم سپتامبر ۲۰۰۱ تا خروج نیروهای بریتانیایی از عراق در ژوئیه سال ۲۰۰۹، می‌پردازد. کمیته قصد دارد، نتیجه تحقیقات خود را در اوایل سال آینده منتشر کند.
رئیس کمیته تحقیق ابراز امیدواری کرد که گزارش نهایی تا پایان سال ۲۰۱۰ میلادی آماده شود، در عین حال گفت که ممکن است تکمیل گزارش به سال ۲۰۱۱ کشیده شود.