1. پرش به گزارش
  2. پرش به منوی اصلی
  3. پرش به دیگر صفحات دویچه وله
اجتماعی

آفريننده ناشنوای شنيدنی‌ها

۱۳۹۵ آذر ۲۶, جمعه

۲۴۶ سال پيش در ۱۶ دسامبر لودويگ فان بتهوون در شهر بُن زاده شد. کسی که سمفونی جاودانه شماره ۹ را در دوران ناشنوایی ساخت.

https://p.dw.com/p/2UJWI
Ludwig van Beethoven Porträt 1873
عکس: picture-alliance/Glasshouse Images

خانواده پدری او از مهاجران هلندی بودند و مادرش ریشه اسلاو داشت.

پدر بتهوون كه خود در كار موسیقی بود، خیلی زود به استعداد پسرش پی برد و حتی برای اینكه همه او را يك موتزارت تازه بدانند به محض آنكه لودویگ هشت ساله توانست در حد كنسرت پیانو بنوازد، شناسنامه‌اش را دو سال پایین آورد كه بگوید، لودویگ هم مانند ولفگانگ آمادئوس موتزارت در شش سالگی كنسرت داده است.

بتهوون گويی نماد لجاجت و مخالفت با همه قانون‌های طبیعت و تربیت بوده باشد: كودكی كه به جای رفتن به مدرسه، به زور پدر پای پیانو می‌نشیند، هنرمندی كه با اشراف و درباریانی كه می‌توانند پشتیبانانش باشند سر ستیز دارد و هزینه زندگی‌اش را از راه كنسرت‌ها و فروش آثارش تأمین می‌كند. ناشنوایی كه برجسته ترین آثار شنیدنی را می آفريند.

۲۲ ساله بود كه از بُن به برلين رفت و از آن پس ديگر برای هيچ درباری كار نكرد و زندگي‌اش را از راه كنسرت و فروش آثارش تأمين كرد. زندگی بتهوون را از نظر موسیقایی به سه دوره تقسیم می‌كنند:

دوره اول كه تا ۲۷ سالگی هنرمند را در بر می‌گیرد، زمان آفرينش آثار برونگرا و پرشور است در دوره دوم كه تا ۴۴ سالگی هنرمند، یعنی تا سال ۱۸۱۴ ادامه دارد، با بتهوونی روبرو هستیم كه آثارش را به همان سبك نخست می‌آفریند، ولی از نظر فرم و محتوا تا سرحد كمال پيش برده است.

در دوره سوم كه ۱۲ سال آخر زندگی او است، بتهوون كه دیگر كاملا ناشنوا شده، به جهان درون پناه می‌برد و این حالت را در آثارش هم بازتاب می‌دهد، گويی كه در جهان فلسفه گام مي‌زند اما در همین دوره است كه سمفونی آخر یعنی شماره ۹ را می‌سازد كه قطعه پایانی آن آهنگی است بر سروده شیلر با عنوان "سرود شادی".

در این سرود نیز بتهوون با موسیقی خود به جهان و جهانیان پیام می‌دهد كه با یكدیگر یار و مهربان باشند.

آثار بتهوون اگرچه در سبک‌های سده نوزدهم یعنی كلاسیك و رومانتیسم ساخته شده‌اند اما گويی او آنها را هم اكنون آفريده و پرداخته باشد.

نكته دیگر اینكه او از معدود آفریدگاران موسیقی كلاسیك است كه كار خود را به آثار به اصطلاح فاخر محدود نمي‌كند. نمونه آن سلسله قطعاتی برای پیانو است كه او خود آنها را زیر عنوان "خرده‌ریزها" ساخته و منتشر كرده است. او موسیقی را تنها پدیده‌ای والا نمی‌دیده، بلكه گاه با خلق و اجرای یك قطعه تفننی، شنوندگانش را به تفریح و سرگرمی فراخوانده است.

لودويگ فان بِتهووِن در ۵۶ سالگی در وين پايتخت اتريش درگذشت.