شورای نگهبان بر نمایندگان مجلس "نظارت مستمر" خواهد داشت
۱۳۹۵ آبان ۲, یکشنبهعباسعلی کدخدایی، سخنگوی شورای نگهبان، اعلام کرده که بر اساس سیاستهای کلی انتخابات که از سوی علی خامنهای، رهبر جمهوری اسلامی، ابلاغ شده است، نظارت این شورا به پس از تصویب اعتبارنامه نمایندگان نیز تسری یافته و در تمام طول دوران نمایندگی، استمرار خواهد داشت.
تا پیش از این نظارت شورای نگهبان بر روند انتخابات تا زمان تصویب اعتبارنامه آنها بود و پس از تصویب اعتبارنامه، دیگر شورای نگهبان نمیتوانست صلاحیت نمایندهای را رد کند.
عباسعلی کدخدایی درباره این ابلاغیه گفته است: «براساس نظارت استصوابی شورای نگهبان، شورا این نظارت را در دوره چهار ساله فرد دارد ولی آنچه که اجرا میشد این بود که اختیارات شورای نگهبان تا زمان تصویب اعتبارنامه منتخین بود اما هماکنون در بند ۱۳ امر جامعی در نظر گرفته شده است و بر لزوم نظارت بر انجام وظیفه نمایندگان تاکید شده که در قوانین انتخاباتی به این موارد اشاره نشده بود ولی بند ۱۳ سیاستهای کلی به این امر تاکید کرده و ضرورت استمرار نظارت بر شرایط و حسن اجرای وظایف نمایندگان در این بند ذکر شده است.»
هفته گذشته نمایندگان مجلس طرحی را تصویب کردندکه بر اساس آن شورای نگهبان نمیتواند پس از اعلام صحت انتخابات در هر حوزه، صلاحیت منتخبان را رد کرده و آرای آنها را باطل کند.
ظاهرا ابلاغیه جدید خامنهای پاسخی غیرمستقیم به این طرح نمایندگان مجلس و به منظور گسترش دامنه اختیارات شورای نگهبان است.
سخنگوی شورای نگهبان با اشاره به مصوبه اخیر مجلس گفت: «مجلس نیز در این باره ورود کرد که البته نتوانست قوانین را به گونهای اصلاح کند که آنطور که باید و شاید با نیازهای امروز منطبق باشد. ما بحثهایی در رابطه با تبلیغات، هزینههای انتخاباتی و احراز صلاحیتها داشتیم که در اینباره ضعفهایی ناشی از قوانین وجود دارد چرا که این قوانین، حداقلی و برای سه دهه قبل است.»
بررسی "دقیقتر" شرایط کاندیداها
علاوه بر گستردهتر کردن دامنه نظارت استصوابی شورای نگهبان بر نمایندگان مجلس، ابلاغیه اخیر رهبر جمهوری اسلامی نظارت دقیقتر شورای نگهبان بر شرایط نامزدهای انتخابات را نیز شامل میشود.
به گفته عباسعلی کدخدایی، سخنگوی این شورا، تنها گذاشتن شرایط حداقلی مثل سن و مدرک تحصیلی برای اینکه کسی بتواند به عنوان نامزد در انتخابات ثبتنام کند کافی نیست.
کدخوایی در این باره گفت: «در حوزههای سیاسی مثلا احزاب یک مکانیزم پالایش را برای ورود به نهادهای سیاسی دارد که ما این امر را نداشتیم. ما شرایطی مثل مدارک تحصیلی و سن را داشتیم که خیلی از افراد با داشتن این شرایط ثبت نام میکردند که مشکلاتی را برای خود و نظام ایجاد میکردند.»
بیشتر بخوانید: شورای نگهبان و مبنای موافقت و مخالفت با نظارت استصوابی
به گفته او، برای انتخابات اخیر مجلس شورای اسلامی ۱۲ هزار نفر ثبت نام کردند که این مسئله مشکلاتی را در زمینه بررسی صلاحیت این افراد برای شورای نگهبان به وجود آورد.
سخنگوی شورای نگهبان همچنین گفت، در بخش تبلیغات انتخاباتی نیز شورای نگهبان از این پس نظارت جدیتری به عمل خواهد آورد. او افزود: «قانون باید تعیین کند که هر حوزه انتخابیه چه میزان میتواند هزینه داشته باشد و منابع این هزینهها روشن باشد. اگر این امر را مجلس به خوبی تعیین کند، بسیاری از مشکلات ما رفع میشود. تاکنون تنها چیزی که وجود داشته نظارت موردی شورا بوده است. ما راه کشف این موارد و ابزار کشف آن را هم نداشتهایم که این سیاستهای کلی انتخابات، مبنا و ابزار آن را برای ما مشخص کرده است.»
با نزدیکتر شدن به زمان برگزاری انتخابات ریاست جمهوری در ایران، اختلافات جناحهای درگیر به خصوص بر سر دامنه اختیارات شورای نکهبان بیشتر شده است.
دوازدهمین دور انتخابات ریاست جمهوری ایران روز جمعه ۲۹ اردیبهشت ۱۳۹۶ برگزار خواهد شد.