1. پرش به گزارش
  2. پرش به منوی اصلی
  3. پرش به دیگر صفحات دویچه وله
اجتماعی

روز جهانی زبان مادری؛ اعتراض به نابودی زبان‌های غیرفارسی

۱۳۹۹ اسفند ۳, یکشنبه

روز جهانی زبان مادری امسال در ایران با اعتراض‌ به "نابودی زبان‌های غیرفارسی" و "زندانی کردن مدافعان زبان مادری" همراه شد. شورای هماهنگی تشکل‌های صنفی فرهنگیان ایران از حق تحصیل به زبان مادری دفاع کرد.

https://p.dw.com/p/3pftU
Iran Präsidentschaftswahlen
عکس: ILNA

هرانا، ارگان خبری مجموعه فعالان حقوق بشر در ایران در گزارشی مفصل به وضعیت زبان‌های غیرفارسی و مشکلات حقوقی و اجتماعی آن‌ها پرداخته و می‌نویسد متکلمین زبان‌های غیرفارسی مانند ترک‌ها، کردها، عرب‌ها و بلوچ‌ها از حق آموزش به زبان مادری خود محروم هستند.

طرح سنجش "بسندگی زبان فارسی" در برخی مناطق ایران امسال به اجرا گذاشته شد. بر اساس این طرح، ثبت نام کودکان در مدارس مناطقی که زبان مادری آنها فارسی نیست مشروط به گذراندن سنجش بسندگی زبان فارسی شده است.

دویچه وله فارسی را در اینستاگرام دنبال کنید

پیشنهاد تست بسندگی زبان فارسی از سوی رضوان حکیم‌زاده، معاون آموزش ابتدایی وزارت آموزش و پرورش ایران مطرح شد. 

مدافعان زبان مادری گفتند این تست مصداق روشن ظلم به غیرفارسی‌زبانان در ایران است و آن را "نسل‌کشی زبانی" توصیف کردند.

فعالان در عرصه زبان مادری به بهانه‌ها و برچسب‌های مختلف از جمله "جدایی‌طلبی"، تحت فشارهای امنیتی و قضایی قرار دارند.

هرانا در ادامه گزارش خود به تائید محکومیت زهرا محمدی، شهروند اهل سنندج و فعال در زمینه آموزش زبان کردی به پنج سال حبس در روزهای اخیر و بازداشت و محکومیت هشت تن دیگر از فعالان ترک آذربایجانی این عرصه اشاره کرده است.

تجمع اعتراضی در مقابل دادگستری

روز شنبه دوم اسفند (۲۰ فوریه) شماری از فعالان مدنی سنندج با برگزاری تجمع اعتراضی مقابل دادگستری این شهر صدور حکم پنج سال حبس برای زهرا محمدی، مدرس زبان کردی و از فعالان حوزه آموزش زبان مادری را محکوم کردند.

پیش‌تر نیز ۳۸ سازمان مردم‌نهاد کردستان در نامه‌ای خطاب به حسن روحانی، رئیس جمهور ایران نسبت به "سیاست طرد زبان‌های غیرفارسی در ایران" اعتراض و از او درخواست کردند که نسبت به حکم زهرا محمدی، معلم زبان کردی تجدیدنظر شود.

دانش‌آموزان هم در مناطق قومی خواستار تدریس زبان مادری در ایران هستند
دانش‌آموزان هم در مناطق قومی خواستار تدریس زبان مادری در ایران هستندعکس: Araznews

دیوارنویسی در ایران: "زبان مادری من کو؟"

جمعی از فعالان مدنی امسال جهت گرامیداشت روز جهانی زبان مادری اقدام به دیوارنویسی در سطح شهرستان‌های تبریز و کلیبر واقع در آذربایجان شرقی کردند.

از دیوار نویسی‌‌ها می‌توان به "تحصیل به زبان مادری حق ابتدایی هر انسان"، "زبان مادری من کو؟"، "زندگی بدون زبان ممکن نیست" و "روز زبان مادری مبارک" اشاره کرد.

روز شنبه دوم اسفند (۲۰ فوریه)، شماری از فعالان مدنی آذربایجان در آستانه روز جهانی زبان مادری اقدام به توزیع کتاب‌های آموزشی به زبان ترکی در سطح شهرهای ارومیه، اردبیل و مشکین‌شهر کردند.

حکم زندان به خاطر برگزاری روز زبان مادری

بسیاری از فعالان مدنی به دلیل برگزاری مراسم روز جهانی زبان مادری در ایران به حبس‌های طولانی مدت محکوم شدند.

شعبه ۵۴ دادگاه تجدیدنظر استان تهران۳۰ دی ۹۸ بهنام شیخی، اکبر آزاد، علیرضا فرشی و حمید منافی را مجموعا به هشت سال حبس تعزیری و هشت سال تبعید محکوم کرد. این شهروندان در سال ۹۲ به دلیل شرکت در مراسم بزرگداشت روز جهانی زبان مادری در نسیم شهر تهران بازداشت شده بودند و هنوز دوران محکومیت خود را در زندان سپری می‌کنند.

روز جهانی زبان مادری در ایران هم تحت شرایط امنیتی مراسم برگزار می‌شود
روز جهانی زبان مادری در ایران هم تحت شرایط امنیتی مراسم برگزار می‌شودعکس: Araznews

امیر امینی در جریان فعالیت‌های خیابانی روز جهانی زبان مادری توسط نیروهای امنیتی در تهران بازداشت شد. او تیرماه ۹۸ توسط شعبه ۲۶ دادگاه انقلاب تهران جمعا به ۹ سال حبس تعزیری محکوم شد. آقای امینی دوران محکومیت خود را در زندان اوین سپری می‌کند.

به کانال دویچه وله فارسی در تلگرام بپیوندید

کیانوش اصلانی هم توسط نیروهای امنیتی در تهران بازداشت شد. شعبه ۳۶ دادگاه تجدید نظر استان تهران او را به پنج سال حبس محکوم کرد. آقای اصلانی نیز دوران محکومیت خود را در زندان اوین سپری می‌کند.

فاطمه تمیمی و مریم عامری روز چهارشنبه ۱۹ آذرماه ۱۳۹۹، توسط نیروهای امنیتی بازداشت و به مکان نامعلومی منتقل شدند. به گفته یک منبع مطلع، این دو تن قصه‌ها، لالایی‌ها و ترانه‌ها به زبان عربی را جهت ثبت تاریخ شفاهی روستا به روستا جمع آوری می‌کردند.

بیانیه شورای هماهنگی در گرامیداشت روز زبان مادری

شورای هماهنگی تشکل‌های صنفی فرهنگیان ایران هم روز یکشنبه سوم اسفند طی بیانیه‌ای به مناسبت روز جهانی زبان مادری ضمن تبریک این مناسبت، بر حق آموزش به زبان مادری تاکید کرده است.

متن کامل فارسی این بیانیه به زبان‌های مادری اقوام هم در کانال تلگرام شورا منتشر شده است.

شورای هماهنگی تشکل‌های صنفی فرهنگیان ایران در این بیانیه تاکید کرده است که "احترام به زبان مادری همه اقوام ایرانی از پیش‌شرط‌های برابری فرهنگی است".