با وجود ۵ میلیون دانش‌آموز بسیجی ایران پروتکل منع شرکت کودکان در جنگ را امضا کرد

این روزها در ایران مصادف با هفته جنگ است. سالگرد شروع جنگی هشت ساله بین ایران و عراق. طبق آمار رسمی، در این جنگ بیش از ۵۵۰ هزار دانش‌آموز زیر ۱۸ سال به جبهه‌های جنگ اعزام شدند. از میان آنان ۳۶ هزار نفر کشته و مفقود، ۲۸۵۳ نفر معلول و ۲۴۳۳ نفر نیز به اسارت نیروهای عراقی درآمدند.

اینک در سی‌امین سالگرد آغاز این جنگ، منوچهر متکی وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی پروتکل الحاقی کنوانسیون حقوق کودک درباره ممنوعیت شرکت کودکان در درگیری‌های مسلحانه را امضا کرد.

مطابق این پروتکل استفاده مستقیم از کودکان زیر ۱۸ سال در جنگها، سربازگیری اجباری از سوی دولت‌ها و هرنوع سربازگیری کودکان زیر ۱۸ سال از سوی گروه‌های شبه‌نظامی و گروه‌های مسلح غیردولتی ممنوع است.

این در حالی است که سازمان بسیج دانش‌آموزی که زیر نظر مستقیم سپاه پاسداران فعالیت می‌کند در حال حاضر بیش از چهار و نیم میلیون عضو دارد. همین سازمان مسلح غیردولتی، در زمان جنگ هشت ساله ایران و عراق وظیفه سربازگیری از بین دانش‌آموزان و اعزام آنان به جبهه‌های جنگ را بر عهده داشت.

هم‌اکنون و با گذشت ۲۲ سال از پایان جنگ ایران و عراق، بسیج دانش‌آموزی با طرح‌هایی تحت نام‌های "امیدان" برای دوره ابتدایی، "پویندگان" برای دوره راهنمایی و پیشگامان در دوره دبیرستان فعالیت کرده و مشغول عضوگیری هستند.

پاییز سال گذشته مسئول بسیج دانش‌آموزی و فرهنگیان سپاه کربلای مازندران اعلام کرد که طرح امیدان با هدف شناسایی دانش‌آموزان مستعد در مدارس مازندران اجرایی شده است.

سرهنگ پاسدار محسن نجیب‌زاده با اعلام این خبر افزود: «با اجرای این طرح، نشاط و شادابی، بسیج دانش‌آموزی را فرا گرفت».

در سایت رسمی سازمان بسیج دانش‌آموزی نیز به وضوح بیان شده: «كليه فعاليت‌های متناسب با اوقات فراغت دانش آموزان در مدارس (واحدهای مقاومت) و در محل سكونت از طريق پايگاه‌های مقاومت بسيج جوانان انجام می‌گيرد».

در این پایگاه اینترنتی، بخشی تحت عنوان "امتیازات اعضای بسیج دانش‌آموزی" وجود دارد. در بند اول این امتیازات چنین آمده است: «كليه اعضای بسيج دانش آموزی بر اساس ماده ۶۴ قانون استخدامی سپاه می‌توانند از امتياز كسری دو ماه خدمت سربازی استفاده نمايند، مشروط بر اينكه علاوه بر گذراندن آموزش آمادگی دفاعی مدارس، در اردوی آموزشی متمركز ۱۵ روزه‌ی بسيج كه معادل آموزش تكميلی محسوب می‌شود نیز شركت کنند».

جمهوری اسلامی ایران در سال ۱۳۷۲ کنوانسیون حقوق کودک را نیز امضا کرد. مطابق این کنوانسیون اعدام کودکان زیر ۱۸ سال ممنوع است. این در حالی است که مطابق قوانین جمهوری اسلامی، کودکانی که در سنین زیر ۱۸ سال مرتکب جرایمی شوند که مجازات آن اعدام است، تا سن ۱۸ سالگی در زندان نگه داشته شده و به محض رسیدن به این سن اعدام می‌شوند.

جمهوری اسلامی تا کنون به هیچیک از اعتراضات داخلی و بین‌المللی نسبت به اعدام کودکان وقعی ننهاده است. محمود احمدی‌نژاد نیز در سفر قبلی خود به نیویورک به خبرنگاران گفت هیچ کودکی در ایران اعدام نمی‌شود.

میترا شجاعی

تحریریه: فرید وحیدی