ضربهای به دکان فالگیران در آلمان
۱۳۸۹ دی ۲۵, شنبهدر آلمان کسب درآمد از راه گرفتن فال ورق و ستارهخوانی رایج شده است. فالگیران و پیشگوها در سراسر آلمان مدعی عرضه "مشاوره برای زندگی" و "پیشگوییهای مطمئن"اند. درآمد سالانه آنان به چندین میلیون یورو میرسد، اما بهتازگی دادگاه عالی آلمان با حکم خود ضربهای حساس به این گروه زده است.
این دادگاه در روز پنجشنبه (۱۳ ژانویه / ۲۳ دی) به این پرسش پرداخت که آیا فال ورق "اجی مجی لاترجی" است یا نوعی کار خدماتی. طبق رای این دادگاه، دادن مشاوره برای زندگی از طریق گرفتن فال ورق از نظر عقلانی ممکن نیست، چون فالگیران ادعا میکنند که مشاوره را با اتکا به نیروهای سحرآمیز و ماوراءطبیعی انجام میدهند.
با این حال قضات دادگاه بر این عقیده بودند که کسانی که با ورق فال میگیرند میتوانند برای خدمتی که انجام میدهند پول بخواهند، به شرط اینکه، فالگیر و مشتری بر سر پرداخت پول به توافقی روشن رسیده باشند، حتی اگر مشتری بداند که آنچه انجام میپذیرد، مخالف قوانین طبیعی است.
نخستین پرونده فالگیری در دادگاه آلمان
دادگاههای آلمان تا کنون با چنین موردی سر و کار نداشتهاند. موضوع بر سر زن فالگیری است که میگوید از یکی از مشتریانش هنوز ۶۷۰۰ یورو طلب دارد. مشتری او مردی حدودا ۴۰ ساله و اهل اشتوتگارت است که در طول سال ۲۰۰۸ بیش از ۳۵ هزار یورو به این فالگیر پرداخته است.
آن هنگام، جدایی دوست دختر این مرد از او، وی را دچار بحران کرده بود. او این فالگیر را در اینترنت یافته بود که از طریق تلفن به پرسشهای گوناگون مرد در باره مسائل خصوصی و شغلی با کمک ورق جواب میداد.
این مرد امیدوار بود از این راه رابطه آسیبدیده با دوست دختر خود را ترمیم کند و زندگیاش را طبق پیشنهادهای فالگیر سامان میداد. آرزوی این مرد اما برآورده نشد. سرانجام او که با "مرکز مشاوره در مورد فرقهها" آشنا شده بود، تصمیم گرفت رابطه خود را با زن فالگیر قطع کند.
وکیل این مرد به خبرنگاران گفت: «فالگیر از وضعیت موکل من بیشرمانه سوءاستفاده کرده و از خرابی وضع روحی او بهره مالی برده است.»
فالگیری در آلمان
در آلمان چند هزار نفر بهعنوان فالگیر با ورق، طالعبین و پیشگو فعالیت دارند. شمار دقیق فعالان در این عرصه روشن نیست، چون قانونی وجود ندارد که طالعبینان یا به اصطلاح "مشاوران زندگی" را ملزم به ثبت پیشهی خود کند. پژوهشگران، شمار فعالان در این عرصه را بین ۶ تا ۴۰ هزار نفر تخمین میزنند.
حدود ۸۰۰ نفر عضو انجمن ستارهبینی آلمان هستند. اما چندین انجمن دیگر در همین حوزه وجود دارد و نیز بسیارند طالعبینانی که عضو هیچ سازمانی نیستند.
اینکه تعریف و چارچوب دقیقی برای این حرفه در آلمان وجود ندارد، موجب شده که حدود و ثغور این عرصه نامشخصتر باشد. هم افراد تحصیلکرده در این حوزه فعالند و هم گروهی که مدعی پیشگویی بوسیله گوی بلورین یا از روی حرکت ستارگان هستند.
همچنین روشن نیست که چه عده به این افراد مراجعه میکنند. پژوهشگران برآورد کردهاند که ۲۰ تا ۳۰ درصد مردم آلمان به این گونه مسائل معتقدند. اما به هر حال آمار موجود نشان میدهد که برخی توانستهاند در آلمان از راه فالگیری و طالعبینی به پول کلانی دست یابند. برای نمونه طالعبینی تلفنی فرستنده تلویزیونی "استرو" در سال ۲۰۰۹ حدود ۳ و نیم میلیون یورو سود برای این فرستنده داشته است.
اعتیاد به فال و مداوای آن
اوته بانگه، روانشناس مرکز مشاوره در مورد فرقهها در ایالت نوردراین وستفالن آلمان، از "رویآوری جامعه به ازوتریک (شناخت اسرار پنهان)" سخن میگوید و علل مختلفی را برای این پدیده مطرح میکند. به گفته او، مدام بر شمار انسانهایی که ایمان مذهبی خود را از دست میدهند افزوده میشود. افزون بر این، در جامعهای که مدام پیچیدهتر میشود، احساس ناامنی نزد بسیاری از افراد رشد میکند.
این روانشناس همچنین میگوید، هنگامی که انسانها احساس ترس و تنهایی داشته و برای کاهش چنین احساساتی به طالعبین و فالگیر مراجعه میکنند، مراجعه آنان میتواند تبدیل به نوعی اعتیاد شود. اوته بانگه در سال به حدود ۱۰۰ قربانی معتاد به فالگیری مشاوره روانی میدهد. اینان کسانی هستند که نمیتوانند روزی را بدون مراجعه به فالگیر و طالعبین گذرانده و تصمیمی را بدون فال گرفتن بگیرند.
به گفته یک کارشناس حقوقی، نه تنها شمار کسانی که به طالعبینان و فالگیرها مراجعه میکنند افزایش مییابد، بلکه میزان وابستگی این افراد به این "مشاوران زندگی" هم بیشتر میشود.
این کارشناس حقوقی معتقد است که شمار زیادی از "مشاوران زندگی" در اصل در حال سوءاستفاده از وضعیت بد روحی کسانی هستند که به آنان مراجعه میکنند. او خواستار آن است که قانونگذاران جلوی این سوءاستفاده را بگیرند. پیشنهاد او این است که این گروه دست کم موظف شوند دورههای روانشناسی را ببینند. وی همچنین تاکید میکند که با تعریف و تعیین چارچوب مشخص برای این پیشه، جلوی سوءاستفادهاز آن گرفته شود.
KG/MDM