سفر وزير امور خارجه آلمان به آسياى ميانه
۱۳۸۵ آبان ۱۲, جمعهمصاحبهگر: کیواندخت قهاری
آقای شیرمحمدی، هدف سفر وزیر امور خارجه آلمان به کشورهای آسیای میانه چيست؟
طاهر شیرمحمدی: کشورهای آسیای میانه الان حدود ۱۵سال است که استقلال پیدا کردهاند و در سالهای اول استقلالشان این کشورها در سیاست خارجی آلمان نقش چندانی نداشتند. الان ولی بويژه بعد از رویکارآمدن حکومت ائتلافی آلمان در سیاست خارجی آلمان یکسری تغییراتی انجام گرفته است، از جمله در منطقه آسیای میانه، که این منطقه جزو منطقه استراتژیک در سیاست خارجی آلمان تعریف شده است.
وقتی میگویید که این کشورها برای آلمان اهمیت استراتژیک دارند، این بهطور مشخص به چه معناست؟
طاهر شیرمحمدی: به این معنا که کشورهای منطقه از لحاظ تروریسم جهانی، انرژی و از لحاظ واقع شدنشان در منطقهای استراتژیک، یعنی میان روسیه و چین، برای اتحادیه اروپا و آلمان بسیار اهمیت دارد.
اهمیت همه این کشورها از این لحاظ باهم برابر است؟
طاهر شیرمحمدی: در رابطه با این کشورها آلمان یک سیاست کلی ندارد، یعنی در رابطه با یکایک این کشورها سیاست خاصی را دنبال میکند. برای مثال، آلمان اعلام کرده است از اصلاحاتی که در کشور قزاقستان انجام میگیرد پشتیبانی میکند. در واقع کشور قزاقستان الگوییست برای کشورهای آسیای میانه. نباید فراموش کنیم که حدود ۲۵۰هزار شهروند قزاقستانی آلمانیالاصل هم در این کشور زندگی میکنند که وزیر خارجه آلمان اعلام کرده است که اینها یک پل ارتباطیاند میان قزاقستان و اروپا. کشور ازبکستان هم برای آلمان اهمیت خاصی دارد، بخاطر اینکه نیروهای نظامی آلمان در «ترمز» مستقر هستند و از این طریق نیروهای آلمانی در افغانستان را پشتيبانی میكنند. کشور ترکمنستان هم تنها کشوریست که با ایران حدود ۱۷۰۰ کیلومتر مرز مشترک دارد و از این لحاظ برای آلمان اهمیت دارد و همچنین واقع شدن این کشور در کرانه دریای خزر و ذخاير نفت و گاز ترکمنستان که برای اقتصاد آلمان الان خیلی اهمیت پیدا کرده است. در رابطه با قرقیزستان هم، قرقیزستان کشوریست که نسبت به بقیه کشورهای آسیای میانه دمکراتیکتر است و تاجیکستان هم از این نقطهنظر که گذرگاه مواد مخدر است، یعنی از طریق تاجیکستان به روسیه و از روسیه به اروپا مواد مخدر آورده میشود اهمیت پیدا میکند. یعنی به این شکل میشود گفت که آلمان در رابطه با هریک از کشورهای آسیای منطقه سیاست خاصی دارد.
فکر میکنید این سفر آقای اشتاین مایر چه دستاوردی برای آلمان خواهد داشت؟
طاهر شیرمحمدی: البته سفر آقای اشتاین مایر ۵ روزه بوده، یعنی در هرکدام از این جمهوریها یک روز مانده است. البته با یک روز ماندن نمیشود تغییرات اساسی در سیاست این کشورها انجام داد، ولی، خب، مسلما تاثیر زیادی داشته است. مثلا، قزاقستان اعلام کرده است که تقسیم قدرت بشود در کشور و اصلاحات را با قدرت بیشتری انجام بدهد و وعده اصلاحات بیشتر را داده است و آقای اشتاین مایر توانسته در قزاقستان با گروههای حقوق بشری صحبت داشته باشد و در ترکمنستان هم رسما اعلام کرد که حقوق بشر باید در این کشور رعایت شود. به خاطر همین من فکر میکنم بويژه در زمینه حقوق بشر و آزادی مطبوعات و مطرح شدن مسایل آسیای میانه در مطبوعات اروپا اهمیت خاصی پیدا کرده و تاثیر گذاشته است.
و از این نظر، یعنی برای خود این کشورها هم میتواند مثبت باشد!
طاهر شیرمحمدی: درست است! از این نظر برای خود این کشورها هم مثبت است.
آقای شیرمحمدی بسیار سپاسگزارم از شما.