بازتاب درگذشت "پشتیبان بانفوذ جنبش سبز" در رسانه‌های آلمان
۱۳۸۸ آذر ۳۰, دوشنبه
رسانه‌های آلمان تنها به انتشار خبر فوت این روحانی بسنده نکرده، بلکه اغلب به نقش او در به‌ثمر رساندن انقلاب، تشکیل جمهوری اسلامی و موضع‌گیری‌های سیاسی‌اش در مراحل مختلف "حاکمیت اسلام" در ایران نیز پرداخته‌اند. اغلب نشریات صبح دوشنبه‌ی آلمان که خبر درگذشت آیت‌الله منتظری را درج کردند، از او به عنوان "پشتیبان بانفوذ جنبش سبز" یاد کرده‌اند.
«اپوزیسیون ایران، حامی قدرتمند خود را از دست داد»، «رهبر روحانی جنبش سبز از جهان رخت بربست» و «اپوزیسیون ایران بدون حامی شد»، از جمله تیترهایی بودند که روزنامه‌های معتبر آلمان با آن به نقش پراهمیت آیت‌الله منتظری در "جنبش سبز" اشاره کرده‌اند.
روزنامه‌ی سراسری فرانکفورتر روندشاو ضمن شرح زندگی و مدارج تحصیلی آیت‌الله منتظری به تفاوت‌های دیدگاهی بین او و آیت‌الله خمینی پرداخته و اولین "شکاف بین این دو رهبر روحانی" درسال ۱۹۸۹ را چنین توضیح می‌دهد: «منتظری در دهمین سالگرد سرنگونی شاه، در فوریه‌ی سال ۱۹۸۹ کارنامه‌ی رژیم را منفی ارزیابی کرد و به زمامداران هشدار داد که قدرت را به تنهایی قبضه نکنند. او در نامه‌ای که منتشر کرد، خواهان عدالت بیشتر و پشتیبانی افزون‌تر از حقوق شهروندی شد. با این انتقاد صبر خمینی که در آن هنگام از بیماری سرطان به‌شدت رنج می‌برد، سر آمد و اعلام کرد که دیگر اعتمادی به او ندارد.»
تحلیلگر روزنامه‌ی فرانکفورتر روندشاو، سپس به بررسی شرایط پس از درگذشت آیت‌الله خمینی و جانشینی او پرداخته و عدم پشتیبانی آیت‌الله منتظری از آیت‌الله علی خامنه‌ای به عنوان جانشین رهبر انقلاب را چنین شرح می‌دهد: «هنگامی که منتظری در سال ۱۹۹۷ آشکارا انتقاد کرد که خامنه‌ای صلاحیت کافی برای به دست‌گرفتن امور به عنوان رهبر حکومت را نداشته و بیش از حد درسیاست مداخله می‌کند، چماقداران به دفتر وی یورش بردند. منتظری گرچه از این حمله جان سالم بدر برد، اما در قم مجبور به تحمل حصر خانگی و انزوا شد.»
تنش میان رژیم و نیروهای اپوزیسیون
نشریه "زود دویچه سایتونگ" نیز در شماره‌ی روز دوشنبه (۲۱ دسامبر) گزارشی تحلیلی به مناسبت درگذشت آیت‌الله منتظری به قلم رودلف کیملی، کارشناس مسایل خاورمیانه منتشر کرد. به نوشته کیملی «انتقاد آیت‌الله منتظری به رهبر کنونی جمهوری اسلامی آشکار بود. به نظر آیت‌الله منتظری، فقدان مرجعیت دینی آیت‌الله خامنه شایستگی وی را برای رهبری نظام بطور جدی زیر سوال می‌برد. آیت‌الله منتظری به تازگی نیز دولت کنونی را فاقد مشروعیت خوانده بود.»
به نظر مفسر روزنامه‌ی زود دویچه، «شروع ماه محرم، به مثابه ماه عزاداری می‌تواند احساسات ژرف دینداران را به غلیان آورد. مراسم خاکسپاری و ترحیم آیت‌الله منتظری به خاطر محبوبیت، تواضع و موضعگیری‌هایش می‌تواند مجدداَ سبب تنش میان رژیم و نیروهای‌های معترض گردد.»
بی‌اعتنایی ساختگی رسانه‌های دولتی نسبت به درگذشت آیت‌الله منتظری
روزنامه‌ی تاگس سایتونگ نیز پس از معرفی کارنامه‌ی مختصری از زندگی سیاسی آیت‌الله منتظری، به موضع‌گیری‌های وی پس از انتخابات ریاست‌جمهوری اشاره می‌کند. بنا به تفسیر تاگس تسایتونگ، آیت‌الله منتظری یکی از جدی‌ترین منتقدان حکومت کنونی و رهبری آیت‌الله خامنه‌ای به شمار می‌آمد. وی در یکی از آخرین اظهار نظرات فقهی خود آیت‌الله خامنه‌ای را متهم به غفلت از تکالیف دینی و دنیوی و سوء استفاده از اعتماد مردم کرد. به نظر آیت‌الله منتظری دینداران مجاز هستند، که با هر وسیله‌ی قانونی، دولت متکی به قهر، دروغ و فریب را از قدرت به زیر کشند.
به عقیده‌ی بهمن نیرومند، مفسر تاگس سایتونگ، آیت‌الله منتظری در ماه‌های اخیر با صدور اعلامیه‌های متعدد، اعمال خشونت علیه تظاهرکنندگان، شکنجه و تجاوز به زندانیان، برپایی دادگاه‌های نمایشی و سرانجام اعترافات اجباری را محکوم کرد. به گفته منتظری رژیم جمهوری اسلامی دیگر مشروعیتی نداشته و بر لبه پرتگاه ایستاده است.»
در تفسیر تاگس سایتونگ همچنین آمده است، «رسانه‌های دولتی می‌کوشند، درگذشت آیت‌الله منتظری را کم اهمیت جلوه دهند. بطور مثال ایرنا، خبرگزاری رسمی جمهوری اسلامی، تنها در خبری کوتاه به درگذشت آیت‌الله منتظری اشاره کرده و از ذکر عنوان دینی این مرجع تقلید خودداری می‌کند.»
SI/SA