افغانستان: در مورد جنایات جنگی تمام طرف‌های درگیر تحقیق شود
۱۴۰۱ آبان ۱۲, پنجشنبه
در آغاز هفته جاری محکمه کیفری بین المللی پس از مدت‌ها انتظار به سارنوالان (دادستان‌ها) این سازمان اجازه داد تحقیقات خود در زمینه جنایات جنگی در افغانستان را از سر بگیرند؛ چراکه به گفته این محکمه، حاکمان فعلی این کشور به درخواست همکاری در زمینه تحقیقات پاسخی نداده اند.
آیا دادگاه کیفری بین المللی توانایی تحقیق در مورد جنگ افغانستان را دارد؟
یمینی میشرا، مدیر بخش آسیای جنوبی در سازمان حقوق بشری عفو بین الملل گفته که دفتر سارنوالی محکمه جزایی بین المللی باید از این فرصت استفاده کند و تحقیقات را فوری آغاز کند: «تصمیم دادگاه کیفری بین المللی در این هفته امیدی را برای عدالت طولانی مدت در افغانستان، به ویژه برای قربانیان جنایات ارتکاب یافته توسط طالبان و شبکه حقانی باز می‌گرداند.»
دادگاه بین المللی در مورد جنایات جنگی در افغانستان تحقیق می‌کند
وی همزمان تاکید کرد که محکمه جزایی بین المللی باید در مورد رویکرد انتخابی خود در قبال "قربانیان خاص" به خاطر "دشوار بودن تحقیقات از مجرمان قدرمند و فشرده بودن منابع" فورا تجدیدنظر کند. وی همچنان گفته به خاطر افزایش کمک‌های داوطلبانه و افزایش شمار کارمندان، دیگر توجیه کمبود بودجه و نیرو از سوی محکمه جزایی بین المللی برای عدم آغاز تحقیقات در افغانستان معتبر نیست.
وی گفته که بخشی از بودجه و نیروی کاری باید به تحقیقات در افغانستان اختصاص داده شود: «دفتر سارنوالی باید رویکرد گزینشی آشکار خود را که تحقیقات علیه بازیگران قدرتمند، از جمله نیروهای امنیتی افغانستان و اعضای ارتش ایالات متحده امریکا و سازمان استخبارات مرکزی امریکا را برای تضمین عدالت برای همه قربانیان جنگ در افغانستان از اولویت خارج می‌کند، تجدید نظر نماید.»
سارنوال محکمه بین‌المللی مجدداً خواستار از سرگیری تحقیقات جنایات جنگی در افغانستان شد
محکمه جزایی بین المللی در بیستم نوامبر ۲۰۱۷ درخواست تحقیقات در مورد جنایات جنگی و جنایات علیه بشریت در جنگ افغانستان را کرده بود که به طور رسمی از سوی محکمه استیناف در پنجم ماه مارچ ۲۰۲۰ پذیرفته شد، اما در اواخر همان ماه دوباره به تعویق افتاد.
محکمه لاهه مجرمین جنگی در افغانستان را مورد پیگرد قرار می دهد
در ماه سپتمبر ۲۰۲۱، دفتر سارنوالی براساس بند دوم ماده هژدهم اساسنامه رم درخواست آغاز تحقیقات را ارائه کرد. این اداره گفت: «تصمیم براین است که تحقیقات در افغانستان بر جنایاتی که گفته می‌شود توسط طالبان و داعش انجام شده اند، متمرکز شود و دیگر جنبه‌های تحقیقی را در اولویت قرار گیرد.»
اما عفو بین الملل در پنجم اکتوبر ۲۰۲۱ با صدور بیانه‌ای تصریح کرد که »این رویکرد دفتر سارنوالی محکمه کیفری بین المللی، مشروعیت این محکمه بین المللی را به خطر می‌اندازد. باید در مورد جنایات همه طرف‌های درگیر در افغانستان تحقیق صورت گیرد.»
کریم خان به عنوان سارنوال ارشد دیوان کیفری بین‌المللی سوگند یاد کرد
در ۳۱ ماه اکتوبر ۲۰۲۲ محکمه جزایی بین المللی به دفتر سارنوالی خود اجازه داد تا تحقیقات درباره "همه جنایات و عوامل ادعایی" را از سر بگیرد. سازمان عفو بین الملل گفته که چندین مورد از جنایات جنگی که توسط نیروهای امنیتی افغانستان، نیروهای امریکایی و طالبان انجام شده اند را مستندسازی کرده است.