دلیل لرزش یا شخ ماندن غیر قابل کنترول چیست؟

لرزش، شخ ماندن یا تشنج می تواند بسیار ناراحت کننده باشد. ناگهان، فرد کنترول بالای بدن اش را از دست می دهد. قسمتی از بدن و یا تمام بدن فرد شروع به تکان خوردن یا لرزش می کند و بدن فرد شخ می ماند. فرد حتی ممکن است به زمین افتاده و بی هوش شود.

علایم می توانند متفاوت باشند، گاهی اوقات همه علایم با هم، گاهی اوقات تنها یک آن بروز می کند. این حالت می تواند چند دقیقه یا حتی چند ثانیه، مثلا زمانیکه فرد دوباره حرکت می کند، طول بکشد.

علل متعددی ممکن است

اغلب کمبود آب و یا خشک شدن آب بدن، به عنوان یک علت احتمالی ذکر شده است. بدن انسان حدود ۷۰ درصد از آب تشکیل شده است. مغز انسان حتی ۹۰ درصد از آب تشکیل شده است. آب، سلول های ما را با مواد مغذی و اکسیجن تامین می کند و در عین حال تضمین می کند که مواد زاید از طریق گرده ها دفع شوند.
اگر فرد آب کم نوشیده باشد، خیلی زیاد عرق کرده باشد و یا به دلیل استفراغ یا اسهال بیش از حد مایعات بدن اش را از دست داده باشد، تعادل مواد مایع در بدن فرد مختل می شود. اگر مایعات در بدن به سرعت جایگزین نشوند، خون در بدن غلیظ  می شود و ارگانیزم بدن به حالت هشدار قرار می گیرد. در این حالت بدن فرد به لرزش آغاز می کند و یا دچار شخ ماندگی اعضای بدن و یا دچار تشنج می شود.

به خصوص خطر کمبود آب در کودکان و افراد سالمند بیشتر است، زیرا احساس تشنگی نزد سالمندان کاهش می یابد و افراد مسن به سادگی نمی دانند که کمبود آب در بدن شان دارند. هیپوگلیسمی (کمبود شکر در خون) نیز می تواند موجب این امر شود.

به عنوان مثال، اگر فرد بسیار تحت فشار قرار داشته باشد یا درد شدید داشته باشد، خسته است و یا کافئین بیش از حد گرفته باشد، ممکن است لرزش در بدن اش پیدا شود. این امر را کارشناسان امور طبی به عنوان یک لرزش فیزیولوژیکی معرفی می کنند. (به حرکاتی غیرارادی و پاتولوژیک در ماهیچه های بدن گفته می ‌شود که حالتی نسبتاً ریتمی و نوسانی "به جلو و عقب" دارند.) مصلا وقتی که هوا سرد باشد، بدن تلاش می کند برای ایجاد حرارت اضافی بدن، مثلا عضلات را به لرزش می آورد، به طوری که برای بدن دیگر خنک نباشد. به همین دلیل است که به محض این که حرارت بدن زیر ۳۵ درجه پایین می آید، ما می لرزیم.

علایم احتمالی برای یک بیماری جدی

با این حال، علل لرزش یا تشنج نیز می تواند طبی باشد. اغلب شخ ماندن اعضای بدن یکی از علایم "صرع" یا "اپی لیسی" است. این ممکن است به علت اختلالات گردش خون یا آسیب مغزی و یا مننژها باشد. (سامانه‌ ای متشکل از چند لایه (غشاء) بوده که دستگاه عصبی مرکزی (CNS)  را در بر می‌گیرد. این غشاها کار محافظت، تغذیه و کاهش ضربه مغزی را به عهده دارند.)

تشنج ها یا شخ ماندگی صرعی "غیرقابل تشخیص" هستند، بنابراین علل مشخص آن معلوم نیست و مکررا رخ می دهند. بخشی از آنها به علت بیماری های مغزی، سکته مغزی و تومورها ایجاد می شوند. این "صرع علامتدار" نامیده می شود.
تشنج غیر صرعی هنگامی ایجاد می شود که مغز تحریک می شود، به عنوان مثال، در واکنش به ادویه ها، در یک عفونت و یا زمانیکه یک کودک در اثر تب شخ می ماند.

لرزش در حال حرکت یا استراحت؟

تصمیم گیرنده است که لرزش چه زمانی اتفاق می افتد. آیا این اتفاق زمانی که فرد در حرکت است یا زمانی که استراحت است، رخ می دهد. طور مثال، اگر لرزش مانع مهارت های حرکی شود، فرد دچار نوسان می شود و یا به طور غیر طبیعی با پا های از هم دور راه می رود، ممکن است یک آسیب مغزی کوچک در فرد ایجاد شده باشد.

در مقابل، هنگامی که در مرحله استراحت لرزش به وجود می آید، برخی از قطعات عضلاتی نمی توانند آرام باشند. مشهور ترین نوع لرزش در حالت استراحت، بیماری "پارکینسون" است.

با این حال شایع ترین،    essentielle Tremor  یا لرزش ایسنتیل است. این یک اختلال حرکی عصبی است که گفته می شود احتمالا ارثی است که می تواند بین ۲۰ تا ۶۰ سالگی رخ دهد و به تدریج بدتر شود.
علایم آن معمولا زمانی بروز می کنند که فرد قسمت های بدن را در موقعیت های طاقت فرسا نگهدارد ویا وقتی فرد آگاهانه می خواهد یک حرکت را انجام دهد. معمولا دست ها و بازو ها و گاهی اوقات سر و صدای فرد نیز از این بابت متاثر می شود.

تشخیص دقیق به جای تشخیص از راه دور

گاهی اوقات تمرینات آرام سازی برای جلوگیری از شخ ماندگی کافی می تواند باشد. زیرا استرس خود باعث تشدید لرزش می شود. از استفاده الکل و کافئین نیز باید اجتناب شود. با این حال، اگر نوع لرزش به دلیل بیماری باشد، این لرزش ممکن است پیشگویی یا علامت یک بیماری جدی باشد.
در نهایت، وضاحت می تواند تنها از طریق تصویربرداری رزونانس مغناطیسی (MRI)، توموگرافی جمجمه (CCT) یا الکتروانسفالوگرافی (EEG)  حاصل شود. تشخیص از راه دور در موارد بسیار کمی می تواند ممکن باشد.

nka, nf(freund)