پيچدگي ها وموانع عضويت برخي کشورها دراتحاديه اروپا

به هر اندازه که اتحاديه اروپا بزرگ مي شود، به همان اندازه ادامه سياست جاري و تعيين شده در مورد توسعه اين اتحاديه مشکلتر شده ميرود. بسياري علايق منفرد و خلاف هم بايد زير يک چتر آورده شود. در حال حاضر برخي از کشور ها در برابر شموليت اعضاي جديد از سياست صبر و تأمل کار مي گيرند، در حالي که برخي ديگر جداً از آن طرفداري مي کنند. به نظر مبصر راديو دويچه وله اين بدشانسي است براي کشور هاي شرايط شموليت را کسب مي کنند و خواهان شموليت در اتحاديه اروپا هستند.

بنابربه تجارب شموليت رومانيا و بلغاريا يک تعداد از اعضاي اتحاديه اروپا به اين عقيده اند، که اعضاي جديد صرف زماني مي توانندعضويت کسب کنند،که آنها واقعاً تمام آن شرايط شموليت را که در گردهمايي مشهور کپنهاگ در سال 2007 تثبيت شده است، برآورده باشند.

رومانيا و بلغاريا بنابر ملحوظات سياسي آن، سال 2007 به اين جمع دعوت شد، با وجودي که واضح بود که در مبارزه با اختلاس و در بخش عدلي کاستي هاي زيادي دراين کشور وجود داشت. و چنانچه گزارش جديد کميسيون اتحاديه اروپا نشان ميدهد، اين کاستي ها هنوز هم وجود دارند.

کرواسي که آماده براي شموليت مي باشد، از طرف سلوانيا، که عضو اتحاديه اروپا است، بخاطر يک منازعه ناچيز سرحدي در مذاکرات آخري مبني بر شموليتش ممانعت صورت مي گيرد. کرواسي به حق ادعا مي کند، که آن کشور شايد معيار ها را نسبت به رومانيا و بلغاريا به وجه بهتر فراهم کرده باشد. دراين جا مشکلات خاصي با آن کشور هاي خواهان شموليت به نظر مي رسند که از يوگوسلاوياي سابق بوجود آمده اند.

ممکن است وقتي کرواسي عضو اتحاديه اروپا شود، شايد از شموليت صربستان در اتحاديه اروپا که کانديداي شموليت در آن اتحاديه است، ممانعت به عمل آورد. و يا مونتِنِگرو مانع شموليت صربستان شود و يا بر عکس.

بوسني هرزگووين، با درنظرداشت اختلافات قومي اش در حال حاضر معيارهاي عضويت دراتحاديه اروپا را فراهم نکرده است. اين وضع در قسمت کوزوو نيز صدق مي کند، تا حال همه کشور هاي اتحاديه اروپا آن را برسميت نشناخته است. به اين ترتيب مذاکرات شموليت آن اصلاً ممکن نيست. مقدونيه مناقشه بر سر نام دولتش را با عضو اتحاديه اروپا يونان حل و فصل نکرده است.

ازين سبب سوال اساسي اي مطرح مي گردد و آن اين که: آيا بايد کشور هاي بالکان بالترتيب عضويت بدست آورند و يا اين که بهتر است همه با يک گام بزرگ يکجا عضوشوند تا يکي مانع ديگري شده نتواند؟ البته اين با مشکل عملي خواهد شد، زيرا درين صورت کرواسي بايد يکبار ديگر 10 سال منتظر عضويت بماند تا آخرين کشور کوچک بالکان شرايط شموليت در اتحاديه اروپا را برآورده سازد.

اتحاديه اروپا از تصميم گيري درين مورد فرار مي کند. در حال حاضر در بروکسل کسي به اين سوال جوابي ندارد.

هنوز مي شود قرارداد ليزابون را بهانه ساخت. زيرا تا زماني قرارداد ليزابون به تصويب نرسيده باشد، عضويت کشور هاي ديگر ناممکن مي باشد.

قرارداد معتبر نيس حد اکثر ،صرف براي 27 کشور طرح ريزي شده بود. در صورتي که قرارداد ليزابون، بعد از همه پرسي مؤفقانه احتمالي در آيرلند، با آغاز سال نو، مرعي الاجراء قرار گيرد، کرواسي بزودي بر اتخاذ تصميم در مورد ميعاد شموليت کشورش پافشاري خواهد کرد.آنگاه مي شود که بصورت جدي در مورد آخرين درخواستي براي عضويت فکري شود. حالا آيسلند مي خواهد بنابر انگيزه آشکار اقتصادي بزودي ممکن شامل اتحاديه اروپا شود. اين کشور کوچک واقع شمالي ترين قسمت اروپا، مطمئناً واجد يک سلسله معيار هاي کپنهاگ مي باشد، اما بسياري سوال هايي دربرابرش است چون: ماهيگيري، زراعت، سيستم مالي، احساس ادغام در جامعه اروپا موضوعاتي اند که بايد جواب بيابند. البته آن سرعتي را که حکومت آيسلند براي شموليت به اتحاديه اروپا فکر مي کند، هيچگاه ممکن نخواهد شد. طبعاً که اتحاديه اروپا، بايد کشور هاي ديگر را که از سال ها درحال انتظاراند، فراموش نکند.

هم بسياري کشور هاي بالکان و هم آيسلند برتريی دارند که مي تواند به آنها در مذاکرات شموليت کمک برساند. آنها کوچک اند. حالا اگر اتحاديه اروپا يکبار يک کشور کوچکي با 300.000 و يا يک ميليون باشنده را عضو مي سازد، نقشي چندان بزرگي را در برابر نفوس مجموعي تقريباً 500 ميليوني بازي نمي کند.

دربرابر موضوع ترکيه کاملاً فرق دارد. اين کشور بزرگ، که اکثريت مردم آن مسلمان اند، با 75 ميليون نفوس آن که رشد سريع دارد، اتحاديه اروپا را بطور مداوم تغيير ميدهد، هم از لحاظ اقتصادي و هم از لحاظ اجتماعي. مذاکرات با ترکيه که بعد از تصميم چند بار تأييد شده که بايد يک زماني عضو کامل اتحاديه اروپا شود، در يک نقطه جابجا باقي مانده است. اين بيش از همه به موضوع حل ناشده ي قبرس مربوط مي شود. ترکيه برخلاف حقوق بين الدول قسمت شمال آن جزيره را در اشغال خود نگهداشته است. قبرس جنوبي از سال 2004 بدينسو عضويت اتحاديه اروپا را دارد. قبل از شامل شدن قبرس در اتحاديه اروپا و يا حد اقل قبل از آغاز مذاکرات با ترکيه، حل نه کردن معضله قبرس، علت آن هرچه هم باشد، اشتباه بزرگي بود.

اصلاً بايد اتحاديه اروپا از موضوع قبرس پند گرفته و زماني اعضاي جديد را جذب کند، که منازعات و کشيدگي ها بين شان حل شده باشد. در صورتيکه اين پرنسيب در قسمت مذاکرات شموليت به اتحاديه اروپا در نظر گرفته شود، در آنصورت مدت طولاني اي دوام خواهد کرد، تا کشور هاي بالکان غربي واقعاً در اتحاديه اروپا شامل شده بتوانند.

مباحثات صادقانه در اتحاديه اروپا بر سر هدف و اندازه توسعه آن اتحاديه بايد بدون تأخير آغاز شود، زیرا قرارداد ليزلبون هم در مورد جوابي را ارائه نمي کند. از اين قرارداد اساسي نيز موضوع سرحدات اروپا بيرون گذاشته شده است. تا زماني که کشور هاي بالکان تا حد زيادي شرايط شموليت را فراهم نکرده باشند، نبايد اوکراين، گرجستان و مولداوي اميدواري زياد براي شموليت در اتحاديه اروپا داشته باشند. در کنار موضوعات اقتصادي، بيش از همه بي ثباتي سياسي کانديدا هاي نامبرده شده، اتحاديه اروپا را به هراس مي افگند. علاوه بر آن روسيه توسعه اتحاديه اروپا را تا سرحداتش با شور و علاقه نخواهد پذيرفت، بخصوص که اوکراين و گرجستان خواهان شموليت در ناتو نيز مي باشند.

بِرند ريگرت/صدیقی

ویراستار:یاسر