دولت قزاقستان به دليل عدم رعايت حقوق بشر مورد انتقاد قرار دارد

سران کشورهاي عضو سازمان امنيت و همکاري اروپا کنفرانس دو روزه شان را به تاريخ اول ماه دسمبر در آستانه، پايتخت قزاقستان برگزار مي کنند تا در مورد تروريسم، امنيت منطقه اي و همچنان دموکراسي و حقوق بشر گفتگو کنند.

اين همايش از اهميت تاريخي برخوردار است، زيرا از سال 1999 به اين سو که نخستين کنفرانس سران سازمان امنيت و همکاري اروپا برگزار شد، اين نخستين بار است که يک کشور عضو اتحاد شوروي پيشين، ميزبان چنين کنفرانسي مي باشد.

قزاقستان کشور عمدتاً مسلماني است که در منطقه ناآرام آسياي ميانه قرار دارد. قزاقستان از آن جهت روي پايش ايستاده است که حکومت اش باثبات است و تروريسم و افراط گرايي معضلات بزرگي را در اين کشور خلق نمي کنند.

اما ناظران بين المللي هنوز هم خلاهايي در رعايت حقوق بشر و دموکراسي در قزاقستان را مورد سوال قرار مي دهند. فعالان حقوق بشر به شمول يوري گوساکو از اداره "حقوق بشر و حاکميت قانون" در قزاقستان، مي کوشند تا حکومت اين کشور به تعهدات بين المللي خود در رعايت حقوق بشر و حمايت از دموکراسي وفا کند.

گوساکو مي گويد: "کاري لازم است تا پيش نويس قوانيني تدوين شوند، تا قوانين به اجرا درآيند... آدم هاي يونيفورم پوش با وجود قانون اساسي و قوانين موجود، قادر نيستند اين قوانين را به اجرا درآورند و تضمين کنند".

پيشرفت آهسته دموکراسي

ديده بان حقوق بشر نيز موارد متعدد تخطي از حقوق بشر را خاطر نشان کرده است. حکومت انتشار چندين روزنامه مستقل را متوقف ساخته است و سازمان هاي غيردولتي نيز از زنداني شدن فعالان حقوق بشر و خبرنگاران شاکي اند.

همچنان انتقادهاي وسيعي به دليل عدم پيشرفت دموکراسي در قزاقستان وجود دارند. در انتخابات ملي اي که در سال 2007 برگزار شد، شکايت هايي از ناحيه تخويف راي دهندگان و بي نظيمي ها در شمارش آرا وجود داشت.

در اوايل سال جاري علل ديگري سبب اين نگراني ها بود و آن اين که نور سلطان نظربايف، رئيس جمهور 70 ساله اين کشور که از سال 1991 به اين سو رهبري قزاقستان را در دست دارد، به طور بسيار موثري کوشيد تا حق ادامهء کار به حيث رئيس جمهور را تا هر وقتي که بخواهد به دست آورد.

دستاوردهاي اقتصادي

با وجود يک سلسله عقبگردها در سال 2009 ، قزاقستان اقتصاد قوي اي دارد که درآمد ناخالص داخلي سرانه اش 9000 يورو يا 12130 دالر امريکايي مي باشد و از جمله غني ترين کشورهاي آسياي ميانه شمرده مي شود. دستاوردهاي اقتصادي اخير قزاقستان ناشي از فروش منرال ها و صادرات نفت و گاز طبيعي اين کشور مي باشد.

والنتين ماکول کين، يک مشاور اقتصادي و تجاري که در آستانه مصروف کار است، مي گويد اتکا بر منابع زيرزميني در اقتصاد موجب پيدايش تفاوت هاي بزرگ اجتماعي در قزاقستان شده است.به گفته ماکول کين "يک فاصله اجتماعي بزرگ در اين جا وجود دارد. فقط شمار اندکي ميليون ها و ملياردها دالر دارند، حال آن که اکثريت جمعيت کشور بسيار فقير اند".

ميزان بيکاري در اين کشور 15.5 ميليوني، 6.5 درصد مي باشد. گفته مي شود که 12 درصد شهروندان قزاقستان زيرخط فقر زندگي مي کنند. اما سازمان هاي امدادي مي گويند واقعيت امر خيلي بدتر از اين است و شمار زياد مردم در اين کشور با معاش پايين در کارهاي خطرناکي مشغول اند.

فقر در روستاها

براساس برخي تخمين ها، مردم روستاهاي قزاقستان بين 50 تا 70 درصد درآمد کمتر از هموطنان شهرنشين شان را دارند. آن ها حدود ماهانه 70 يورو درآمد دارند.

بيست سال پيش سکتور زراعت يک سوم فعاليت هاي اقتصادي قزاقستان را تشکيل مي داد. اما پس از استقلال، کوپراتيف هاي زراعتي زمان شوروي از بين برده شدند و کشاورزان به حال خود شان گذاشته شدند تا خود نان شان را پيدا کنند. بازارهاي عنعنه اي در اتحاد جماهير شوروي نيز ازبين رفتند. ارزيابي هاي ملل متحد حاکي از آن است که در سال 2007 سکتور زراعت کمتر از 6 درصد توليدات ناخالص داخلي قزاقستان را تشکيل مي داد.

ماکول کين مي گويد: "زراعت از بين رفت، صنايع توليدي نيز از بين رفتند و تنها منابع طبيعي چون نفت، گاز طبيعي و فلزات باقي مانده اند.... اين صنايع به قدرت سرمايه فعال مي گردند نه کار انساني. از همين جاست که معلوم مي شود چرا اين قدر زياد بيکاري آشکار و پنهان وجود دارد".

رشد آستانه

آنچه رهبران سازمان امنيت و همکاري اروپا خواهند ديد، تجمل آستانه است که برق مي زند نه فقر روستاهاي قزاقستان.

نظربايف فقط در پايتخت کشورش چنين سرمايه گذاريي کرده است. ده ها ساختمان جديد در حال اعمال هستند. تا زماني که پول نفت به قزاقستان سرازير مي شود، آستانه نيز رونق مي يابد.

در ده سال گذشته قريب به 12 ميليارد دالر به مصرف رسيده است تا دومين شهر قزاقستان را در يک سطح هموار دشتي همچون يک نمونه بسيار مدرن مهندسي آباد کنند.

ساختمان خان شاطر، در يک نقطه بسيار مناسب شهر اعمار شده است. اين ساختمان که 150 متر ارتفاع دارد، شکل يک خيمه را دارد. مهندس و طراح آن تام فوستر بريتانيايي است. ديکوراسيون بسيار مجلل و مغازه هاي مشهور آن، آن چنان است که در شهرهاي غربي مروج مي باشد.

اهداف قزاقستان

کريم مسيموف، نخست وزير قزاقستان گفته است که او اين کنفرانس سران عضو سازمان امنيت و همکاري اروپا را فرصتي براي بهتر ساختن موضع جهاني قزاقستان مي داند. او به خبرنگاران گفته است:

"من کاملاً معتقدم که توجه جهان بيرون به ما به مثابه يک حکومت کمک مي کند که بسيار مفيدتر باشيم، بسيار شفاف تر باشيم و با معيارهاي بين المللي بسيار نزديک تر باشيم".

اما فعالان حقوق بشر قزاقستان مي گويند که از نظر آنها کمتر تفاوتي رونما مي شود. گوساکو گفت: "هيچ چيزي تا حالا تغيير نخورده است... حرف هايي گفته شده اند که در عمل به اجرا درنيامده اند. با وجود يک واکنش منفي از جانب جامعه بين المللي، هيچ کس از سازمان امنيت و همکاري اروپا نگفته است که با ميزباني کنفرانس سران سازمان امنيت و همکاري اروپا در قزاقستان مخالف است. اين يک نقض اصول است".

کارن پرسي / رسول رحيم

ويراستار: عارف فرهمند