Misket bombaları yasaklanmasında uzlaşma
29 Mayıs 2008
İrlanda’nın başkenti Dublin’de 100’den fazla ülke temsilcisinin katılımıyla düzenlenen konferansta, misket bombalarının yasaklanması konusunda görüş birliğine varıldı. Konferansta uzlaşma sağlanması, İngiltere Başbakanı Gordon Brown’ın ısrarlı girişimleriyle İngiliz Ordusu’nun misket bombası stoklarını imha etmeye yanaşmasından sonra mümkün oldu.
İngiltere, Almanya ve Fransa, misket bombalarının tamamen yasaklanmasını isteyen kalkınmakta olan ülkelerle ile konferansa katılmaya yanaşmayan ve bu tür bombaların başüretecileri durumundaki ABD, Rusya, Çin, Hindistan, Pakistan ve İsrail arasında belirleyici rol üstlendiler. Ancak bu ülkeler, üzerinde uzlaşma sağlanan anlaşmaya görüşmelere katılmadıkları taraf değiller.
Anlaşma ABD’yi zorlayabilir
Elde edilen sonuçtan sivil toplum kuruluşları yine de memnun oldu. “Kara Mayınları Aksiyon Grubu”ndan Simon Conway, bunun geniş kapsamlı bir sözleşme olduğunu belirterek, “Anlaşma, bu tür bombaların kullanımını, yaygınlaştırılmasını, üretimini ve depolanmasını yasaklıyor. Bu, şu anlama geliyor: Örneğin ABD de İngiltere toprakları üzerinde depoladığı misket bombalarını büyük olasılıkla da 8 yıl içerisinde çekmek zorunda kalacak. Her halükarda anlaşmayı imzalayan İngiltere 8 yıl içerisinde tüm stoklarını yok etmek zorunda.”
Eski misket bombası stoklarını imha yükümlülüğü Alman Ordusu için de geçerli. Almanya delegasyonu, aslında daha geniş içerikli, istisnai düzenlemelerin de anlaşma metnine girmesini arzulamıştı. Örneğin misket bombasına benzer silahlar anlaşmada yer almıyor. Bu tür bombalar, içlerinde 10 kadar mini bomba taşıyor, sensörler ile hedef buluyorlar, patlamamaları halinde nötürleşiyorlar. Dolayısıyla siviller için sonradan tehlike oluşturmuyorlar.
Ortak operasyon eleştirisi
“Handicap International” adlı kuruluşa bağlı gözlemciler ise özellikle anlaşmaya imza koymamış olan ülkeler ile ortak askeri operasyon yapılabileceği doğrultusundaki düzenlemeyi eleştiriyorlar. Buna göre, Afganistan’da misket bombası kullanmaya devam eden Amerikan Ordusu ile İngiliz ya da Alman birliklerinin ortak operasyon düzenlemesine izin veriliyor. Ancak misket bombası karşıtlarının şimdi tek umudu, Dublin’de varılan uzlaşmanın, sözleşmeyi imzalamayan ABD gibi ülkeleri de baskı altında alıp, bundan böyle misket bombası kullanmamaya zorlaması.