Luftë për buxhetin e BE-së

Kur Komisioni Evropian propozoi së fundi rritjen e buxhetit të BE-së për vitin 2013 me gati 7 për qind politikanët në Berlin, Londër apo në Hagë ngritën supet. Si ka mundësi që Komisioni të dojë të rrisë kaq shumë buxhetin e Brukselit kur në të njëjtën kohë shteteve anëtare u kërkon një regjim të rreptë kursimi? Por komisioneri i BE për buxhetin, Janusz Lewandowski, nuk sheh ndonjë kontradiktë në këtë mes: "Buxheti ynë është një buxhet modest. Ai nuk është as shkaku i krizës së tanishme financiare, as i borxheve të shteteve anëtare dhe as ndonjë zgjidhje për problemet e borxhit dhe deficiti të ndonjë prej shteteve anëtare."

Lewandowski e mbron kërkesën për rritjen e buxhetit kryesisht për dy arsye. 2013 është fundi i një periudhe shumëvjeçare financiare dhe për këtë shtohen pagesat që duhen bërë për shumë projekte afatgjata. Dhe së dyti, shtetet anëtare i kanë shkurtuar shumë buxhetet vjetore të viteve të mëparshme. Për vitin 2012, për shembull, Komisioni kishte kërkuar 5 për qind më shumë, në fund mbetën vetëm 2 për qind. Kontribuesit neto, si Gjermania, Britania e Madhe dhe Holanda, duan që të shkurtohet jo vetëm buxheti i ardhshëm vjetor i BE-së por i gjithë plani shumëvjeçar financiar për periudhën 2014 - 2020. Për të gjithë periudhën Komisioni kërkoi verën e kaluar rreth një miliardë euro, gjë që Gjermania dhe vendet e tjera e refuzuan.

Por edhe pse bëhet fjalë për shuma marramendëse në krahasim me buxhetin e vendeve anëtare buxheti i BE-së është i vogël. P.sh. vetëm buxheti i Gjermanisë është rreth tri herë më i lartë se ai i të gjithë BE-së. Në rast se Gjermania do të arrinte që t'i bindte të tjerët për uljen e buxhetit të Brukselit ajo do të kursente vetëm një miliardë euro në vit. Sipas eurodeputetit Martin Schulz: "Shteti më i madh anëtar i BE, që është edhe kontribuesi më i madh neto ka një buxhet kombëtar prej 440 miliardë euro. Pra as ju nuk mendoni se një miliard më shumë do t'i zgjidhte problemet e ministrit të Finanacave Wolfgang Schäuble! "

Sipas komisionerit të BE për buxhetin, Janusz Lewandowski shumë vende anëtare të BE-së sidomos në lindje të Evropës, kanë nevojë urgjente për mbështetje prej parave të BE-së: "40 për qind e totalit të investimeve publike në shtetet e reja anëtare janë bashkëfinancuar nga Brukseli. Në Portugali janë një e katërta, ngjashëm dhe në Greqi."

Këto projekte janë shpesh projekte të mëdha infrastrukturore, të cilat sipas Komisionit u ndihmojnë të gjithëve. Ato nxisin konjukturën dhe punësimin në vendet me rritje të dobët ekonomike. Vendet e pasura përfitojnë për shkak se ato fitojnë shumë prej tenderave. Dhe përmes investimeve të qëllimshme mund të krijohen rrjete mbarëevropiane. Sipas argumenteve te José Manuel Barroso, kontributet e buxhetit të BE-së janë para për një qëllim të mirë: "Këto para nuk janë për Brukselin. Ato janë para që rrjedhin përsëri tek shtetet anëtare. Dhe në shumë fusha ka kuptim që të hollat të shpenzohen në një nivel evropian, dhe kjo jo për arsye ideologjike, por për arsye të efikasitetit. Një nga arsyet se përse ne nuk kemi ende një treg të vërtetë mbarëevropian të energjisë është se nuk ekzistojnë lidhje mes rrjeteve kombëtare. Dhe, sinqerisht, në qoftë se presim që këto investime do t'i bëjnë vetë shtetet anëtare, atëherë mund të presim përjetësisht. "

Sipas të dhënave të Komisionit vetëm 5 për qind e buxhetit të BE-së shkojnë për administratën "në Bruksel", të gjitha të tjerat rrjedhin përsëri tek shtetet anëtare. Megjithatë për herë të parë që nga viti 1957 do të ketë një reduktim të numrit të posteve në BE. Edhe në këtë pikë Komisioni është në betejë negociatash me kritikët e tyre. Përveç ankesave për shpërdorime në sektorin e administratës kritikuesit theksojnë se shumë e madha parash derdhen për projekte pa kuptim, p.sh për autostrada që nuk i përdor njeri, apo për sipërmarrje dhe projekte që dështojnë apo përfundojnë në duar të politikanëve të korruptua. Po ashtu shumë para shpenzohen për subvencionimin e bujqësisë. Franca dhe Spanja, që përfitojnë prej subvencioneve agrare, natyrisht që e mohojnë një gjë të tillë.

Bisedimet për buxhetin pra pritet të jenë të ashpra.

Autor: Christoph Hasselbach / Pandeli Pani

Redaktoi: Esat Ahmeti