Çin’de Sincan sorunu büyüyor

Çin resmi haber ajansı Şinhua'nın haberinde, ''Sincan Uygur Özerk bölgesi'ndeki olaylar nedeniyle resmi ziyaret amacıyla İtalya'da bulunan Hu Jintao'nun temaslarını tamamlayarak bu ülkeden ayrıldığı'' kaydedildi. Haberde, G8 zirvesine Devlet Konseyi üyesi Dai Bingguo'nun katılacağı belirtildi.

Çin yönetimi bölgedeki güvenlik önlemlerini arttırdı. Yabancı basın mensupları, Urumçi'ye binlerce ek polis ve askerin sevk edildiğini duyurdu. Otomatik silahlar taşıyan güvenlik güçleri Uygurların yoğun olarak yaşadığı semtleri abluka altına aldı. Urumçi üzerinde Çin Ordusuna ait çok sayıda helikopterin uçtuğu gözlendi.

Çin Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Qin Gang, “Urumçi’deki olayların yurtdışından yönlendirildiğini, ülkedeki suçlular tarafından da sahneye konduğunu” söyledi. Qin Gang, “Urumçi’de cinayet işlendi, yağmalanıp yakıldı” dedi.

Clinton: Şiddet sona ersin

ABD Dışişleri Bakanı Hillary Rodham Clinton, ''ülkesinin Sincan Uygur Özerk Bölgesi'ndeki etnik çatışmalardan derin endişe duyduğunu'' söyledi. Clinton, ABD olarak mevcut durumu anlamaya çalıştıklarını belirterek, en önemli konunun ise şiddetin sona erdirilmesi olduğunu dile getirdi. Hillary Clinton, ülkesinin tüm taraflara itidal çağrısında bulunduğunu da kaydetti.

Merkel: Barışçıl her türlü adım atılmalı

Almanya Başbakanı Angela Merkel, Sincan’da şiddete son vermeye çağırdı. Çin’in toprak bütünlüğünü savunduklarını, buna karşılık azınlık haklarının güvence altına alınması gerektiğini kaydeden Merkel, soruna barışçıl çözüm bulunması gerektiğini belirtti.

G8 Zirvesine katılmak için bulunduğu İtalya’da konuyu Çinli yetkililerle yapacağı ikili görüşmelerde de dile getireceğini ifade eden Merkel, „şiddetin önüne geçebilmek için her türlü adımın atılması gerekiyor“ dedi. Berlin hükümet çevrelerinden Sincan olaylarıyla ilgili daha önce yapılan açıklamalarda, „bölgeden gelen haberlerin olayları net bir şekilde değerlendirebilmeye henüz imkan vermediği“ belirtilmişti.

Avrupa Birliği Çin’deki olaylar karşısında taraflara itidal çağrısında bulundu. AB dönem başkanı İsveç’ten yapılan açıklamada, “AB’nin gelişmelerden derin kaygı duyduğu” belirtildi.

Ankara kaygılı

Ankara, Çin'in Ankara Büyükelçiliği Maslahatgüzarını Dışişleri Bakanlığı'na çağırarak bilgi aldı. Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Burak Özügergin, "Görüşmede Maslahatgüzardan konuya ilişkin ayrıntılı bilgi alınmış, gelişmelerden dolayı duyduğumuz üzüntü ve kaygı paylaşılmış ve hassasiyetimiz iletilmiştir" diyerek, görüşmenin yapıcı bir ortamda gerçekleştiğini de kaydetti.

Olaylar Avrupa'ya da yansıdı

Almanya'nın Münih kentinde bulunan Çin Başkonsolosluğuna molotofkokteyli atıldı. Münih polisi, Çin Başkonsolosluğuna kimliği belirlenemeyen kişiler tarafından 3 molotofkokteyli atıldığını, şişelerin Başkonsolosluğunun duvarında kırıldığı ve duvarda is izleri oluştuğunu açıkladı.

Hollanda'nın Lahey kentinde, Sincan Uygur Özerk Bölgesi'ndeki olayları kınamak amacıyla Çin Büyükelçiliği önünde protesto gösterisi düzenleyen göstericilerden 39'u gözaltına alındı. Önceki gün yapılan protesto sırasında gösteriye katılanların tamamına yakınının gözaltına alındığı ve büyük bölümünün geç saatlerde serbest bırakıldığı, ancak 39 kişinin gözaltı süresinin, Çin büyükelçiliğine taşlı sopalı saldırıda bulunarak kamu düzenine aykırı davrandıkları gerekçesiyle uzatıldığı ve sorgulamalarının devam ettiği belirtildi.

NH/AG/DW/AP/dpa/Reuters/AFP/A.A