Yunanistan Euro'dan vazgeçebilir mi?
9 Mayıs 2011
6 Mayıs Cuma akşamı, Almanya, Fransa, İspanya, İtalya ve Yunanistan’ın maliye bakanları kimseye duyurmadan buluşmak istemişlerdi. Bu toplantıya Euro Bölgesi Başkanı Jean-Claude Juncker, AB’nin para ve malî işlerden sorumlu üyesi Olli Rehn ve ortak para birimi Euro’nun en yüksek rütbeli bekçisi olan Avrupa Merkez Bankası’nın Başkanı Jean-Claude Trichet de katılacaktı. Ve kimsenin de bu buluşmadan haberi olmayacaktı. Ancak anlaşılan planlarda bir aksilik oldu. Zira toplantının yapılacağı Cuma akşamı hangi haber sitesine göz atsanız, şu intibayı ediniyordunuz: Euro'nun sonunun başlangıcı gelmişti, en azından Yunanlar için.
Drahmi’ye geri dönüş mü var?
Anlaşılan Yunanistan Avrupa’nın ortak para birimi Euro’yu bırakıp kendi eski para birimi Drahmi’ye geri dönmeyi ciddi anlamda düşündü. Zira tam da bu konu hakkındaki tartışmalar, söz konusu toplantının ardından bir anda kızışıverdi: Bir ülkenin gerçekten de Euro'dan ayrılması mümkün mü? Bunun için öncelikle AB’nden çıkması gerekiyor. Bu aslında mümkün. Avrupa Birliği’nin anayasası konumundaki Lizbon Antlaşması’nın 50’inci fıkrası bunu ‘’Her üye ülke, kendi anayasa hukuku hükümlerine uygun bir biçimde, AB üyeliğinden çıkabilir’’ şeklindeki ifadeyle kurala bağlıyor.
Üyelikten çıkma işin ‘’en az fena’’ yanı
Almanyanın en tanınmış ekonomistlerinden Hans-Werner Sinn, Yunanistan’ın AB üyeliğinden çıkma ihtimalini, işin ‘’kötünün iyisi’’ olarak değerlendiriyor. Münih ifo Enstitüsü'nün Başkanı Hans-Werner Sinn, Frankfurter Allgemeine gazetesinin Pazar günkü baskısında şöyle bir senaryo öngörüyor: ‘’Eğer Yunansitan Euro Bölgesi’nden çıkarsa, kendi para birmini devaüle eder ve rekabet gücü artar.’’ Böylece Yunanistan’dan ithal edilen mallar ucuzlar. Ancak Yunanistan'ın ihracatçı bir ülke olmaması bile tek başına büyük bir sorun anlamına geliyor.
Belirsiz akıbet
Gerçekten de, Atina hükümetinin böylesine ciddi bir adım atması ihtimali pek yok. Çünkü öncelikle bu bağlamda önünde başka bir örnek yok, ikinci olarak da; eğer Yunanlar bir anda ülkelerindeki bankalara hücum edip paralarını Euro olarak çekmeye kalkarlarsa ve hem de bunu geri getirilmesi planlanan eski para birimi, devaüle olmadan yaparlarsa, finans piyasalarında büyük kırılmalar olur. Yunan bankaları böyle bir durumda çöker ve kurtarılması gerekir, hem de dış yardımlardan ayrı olarak.
Kredi vaadesini uzatmak, kaçınılmaz
Bütün bunlar Yunanistan'ın borçlarının erteleme, vade uzatma ve faiz düşürme gibi yöntemlerle yeniden yapılandırılmasına doğru gidildiğinin göstergesi. Çünkü cuma günkü toplantı bir şeyi net bir şekilde gözler önüne serdi: Yunanistan hâlâ muazzam bir malî sorunun içinde bulunuyor ve milyarlık değerdeki yardım paketinin bile ülkeyi iflastan kurtaramamasından endişe ediliyor. Alınan sert tasarruf önlemleri ise ekonomik büyümeyi frenliyor. Uluslarası Para Fonu IMF, Yunan ekonomisinin bu yıl yüzde 3 oranında daralacağını tahmin ediyor. Vergi sisteminin hâlâ tam olarak işlediği söylenemez ve kamu işletmelerinin özelleştirilmesi de son derece ağır ilerliyor.
Tartışma sürecek
Nefesler şimdilik 16 Mayıs için tutuldu. Atina’da yayımlanan ‘’Ta Nea’’ gazetesinin haberine göre 16 Mayıs'ta, Euro Bölgesi maliye bakanları, yeni bir yardım paketinin gerekeli olup olmadığını görüşmek için, gizlemeye çalışmadan bir araya gelecekler. Haziran ayında da AB ve IMF, Yunanistan’danın tasarruf paketi için öngörülen reformlarda ilerleme kaydedip etmediğini kontrol edecek ve ona göre bir sonraki milyarlık yardımın havalesine karar verecek. Avrupa’nın problemli para ortağı hakkındaki tartışmaların kolay kolay sona ermeyeceği kesin.
© Deutsche Welle Türkçe
Henrik Böhme / Çeviri: Başak Demir
Editör: Ahmet Günaltay