Zeki bir Avrupalı olan Çekya'nın eski Dışişleri Bakanı Karel Schwarzenberg, Avusturya'nın (Macaristan'ın aşırı sağcı Başbakanı Victor Orban'a atıfla) 'Orbanlaşmasından' endişeli. Schwarzenberg, tıpkı Başbakan Victor Orban'ın Macaristan'da devlet yapısını baştan aşağı değiştirmesi gibi, Avusturya'da yükselişte olan tam sağcı bir koalisyonun, nasyonalist bir eğilimin, Avusturya'nın geneline sirayet edebileceği görüşünde. Şayet genç ve gücünün farkında olan Sebastian Kurz, başındaki Heinz-Christian Strache'nin sağ popülist Avusturya Özgürlük Partisi (FPÖ) ile koalisyon yolunu seçerse, mülteci politikaları, iç güvenlik ve diğer yapısal sorunlar zaman zaman garip bir seyir izleyebilir.
Kurz ve Strache yasa dışı göçmen ve mültecilerin, sınırların kapanmasıyla Avusturya'nın dışında tutulması gerektiği konusunda hemfikir. Kurz'un seçmenlerini ikna etmeyi başardığı saçma seçim vaadleri arasında daha fazla mültecinin sınır dışı edilmesi, Afrika'da ya da kimsenin yaşamadığı bazı adalarda oluşturulacak kamplarda tutulması gibi öneriler yer alıyordu. Avusturya'daki iltica başvurularının sayısı düşüşte. Çoğu göçmen AB'nin diğer ülkelerinden geliyor. Ancak buna rağmen toplumda yabancıların ağır bastığı hissi korku yaratıyor. Avusturya Halk Partisi (ÖVP) ve sağ popülistler bu korku sayesinde seçimleri kazandı. FPÖ'ye en fazla oy, yabancı ve göçmenlerin en az yaşadığı bölgelerden geldi. Benzer bir durum Almanya'nın doğusunda sağ popülist Almanya için Alternatif partisinin (AfD) başarısında da gözlemlendi.
Avrupalı sağ popülistler sevinç çığlıkları atıyor
SPÖ'nün kendisi, sosyal demokratlar bile sonlara doğru daha fazla oy kazanma umuduyla aynı ata oynadı. Sebastian Kurz ve Heinz-Christian Strache halkoylamaları aracılığıyla daha fazla doğrudan demokrasi istiyor. Bu Strache'nin partisinin daha önceden niyetlendiği gibi, Avrupa Birliği ve Euro'nun halkoyuna sunulmasına bile yol açabilir. Sağ popülistlerin iktidar ortağı olması Finlandiya'dan Macaristan'a, İtalya'dan Yunanistan'a aşırı sağcıların gereksiz yere güçlenmesine neden olacak. Strache'nin sevgili dostları arasında Fransa'dan Ulusal Cephe (Front National) ve Rusya yönetimi yer alıyor. Tüm bunlar muhtemel Başbakan Kurz'u pek endişelendirmiyor olacak ki, Avusturyalılar FPÖ ile, SPÖ ile artık pek de büyük olmayan koalisyonun iktidarını devam ettirmesinden daha az sorun yaşayacağını düşünüyor. Büyük koalisyon pek çok Avusturyalı için çetrefil ve durgunluk anlamına geliyor.
Avrupa, Başbakan Kurz ile daha da zorlaşıyor
AB ortakları için ve özellikle de Başbakan Angela Merkel için Alpler'in yeni Başbakanı zorlu bir mevkidaş olabilir. Kurz, Balkan rotasının kapatılıp, Başbakan Merkel'i mülteci politikalarından çark ettirmekle övünüyor. Gelecekte daha çok ulusalcı politikalar izleyip Polonya, Macaristan, Çekya ve Slovakya'dan oluşan Visegrad Grubu'na dahil olabilir. Almanya vesayeti altında olduğunu düşündüğü Brüksel'e karşı oluşan bu gayrıresmi ittifakın eli güçlenmiş oldu. Kurz'un başbakan olmasıyla, AB'de Macaristan ve Polonya'daki hukuk devleti ilkelerine ters düşen şaibeli uygulamalar konusundaki yaptırımlar zora girebilir. AB ve Rusya ilişkileri de Avusturya'nın baskısıyla yeniden gözden geçirilecektir. Sebastian Kurz ve özellikle de muhtemel koalisyon ortağı Heinz-Christian Strache, AB'nin Rusya'ya yönelik yaptırımlarının sona erdirilmesinden yana. Avusturya, Rusya ile -enerji sektörü de dahil- ekonomik ilişkilerin iyileştirilmesinde istekli.
İki partinin renklerini sembolize eden turkuaz-mavi, muhafazakar-sağ popülist bir koalisyon hükümeti, hem Avusturya hem de AB açısından tehlikeli bir deney olacaktır. SPÖ'nün daha önce de ÖVP ile kaolisyon oluşturduğu yönündeki yatıştırma politikaları kifayetsiz. Zira, günümüz FPÖ'sü eski FPÖ'den çok farklı. Strache, sıkı bir ulusal izolasyon politikaları savunucusu. Ancak Avusturyalılar bunu böyle istedi. Eskiden Kralların mühürlerini süsleyen tarihi "Tu Felix Austria" yani "Mutlu Avusturya" söylemi hala geçerli mi? Umarız ki Sebastian Kurz doğru kararları alır ve yeni bir yönetimle Sosyal Demokratlarla biraraya gelir.
Bernd Riegert
© Deutsche Welle Türkçe