280911 Syrien Sanktionen

Suriyeliler 1980'lerde yaşadıkları yoklukla yeniden karşı karşıya. Suriye Beşar Esad yönetimi altında önemli gelişme kaydetmiş, özellikle büyük kentlerde yabancı ürünlere ulaşmak kolaylaşmış, parası olan aradığı şeyi alabilmeye başlamıştı. Ancak şimdi raflar yine boş, her şey ateş pahası, ithal ürün bulmak neredeyse imkansız.

Geçtiğimiz Mart ayında başlayan hükümet karşıtı gösterilere Beşar Esad'ın kanlı müdahaleleri nedeniyle ABD ve AB bu ülkeye yönelik yaptırımları giderek ağırlaştırdı. Yaptırımların ilk etkileri görülmeye başladı. Resmi verilere göre şimdiye kadar 40 binden fazla Suriyeli işsiz kaldı. Fiyatlar kontrolsüz bir şekilde yükseliyor ve dükkanlar kapanma tehdidiyle karşı karşıya.

Yaptırımların faturası sıradan vatandaşa kesildi. Şam hükümeti otomobil ve lüks tüketim mallarının ithalatını durdurma kararı aldı. Bu karar fiyatların tırmanmasına neden oldu. Örneğin Güney Koreli otomobil üreticisi Kia'nın Rio model binek aracının satış fiyatı bir anda 2 bin 600 euro arttı. Otomobil stoklarının eritilmesi kolay olmayacak. Zira protestoların başlangıcının ardından otomobil satışları yüzde 90 oranında azalmıştı.

Yabancı firmalar satışlarını durduruyor

Sony, Philips ve Sharp ürünlerinin Suriye'deki satışını durdurdu. Şam’daki bir alışveriş merkezinin müdürü stoklardaki ithal ürünlerin fiyatlarında yaklaşık yüzde 40 artış beklediklerini kaydetti. Daha önce de yabancı kredi kartı firmaları ülkedeki etkinliklerine son vermişti.

Şam hükümetiyse tedbirlerin geçici olduğunu ve sadece katma değer vergisi yüzde beşin üzerinde olan malları kapsadığını savunuyor. Ancak pratikte ithal ürünlerin dörtte biri gümrük engeline takılıyor. Buna otomobillerin yanı sıra, mobilya, konfeksiyon ürünleri, ev aletleri ve gıda maddeleri de dahil.

Hedef döviz rezervlerini korumak

Alınan bu tedbirlerin hedefi Suriye'nin döviz rezervlerini korumak. Bu durum Şam hükümetinin başlangıçta önemsemez bir tavır takındığı yaptırımları aslında ciddiye aldığını gösteriyor. Nisan ayında kapatılan Şam'daki Goethe Enstitüsü'nün müdürü Björn Luley "Son dönemde ortaya çıkan ekonomik tablo Suriye'yi karar vermek zorunda bırakacak. Birleşik Arap Emirlikleri, Kuveyt ve Katar kaynaklı yatırımlarda dramatik bir düşüş kaydedildi. Bu durum Suriye'deki siyasî tablonun hızlı bir şekilde değişmesinde, orta büyüklükteki kentlerde düzenlenen gösterilerden çok daha önemli rol oynayacaktır" tahmininde bulunuyor.

AB kasım ayında Suriye'den petrol ve petrol ürünleri ithalatını durdurma kararı almıştı. Bu tarihe kadar Suriye'nin örneğin Çin gibi yeni bir müşteri bulması muhtemel. Uzmanlara göre Suriye'nin yaklaşık 16 ay yetecek kadar döviz rezervi bulunuyor. Merak edilen nokta, 11 yıllık Beşar Esad yönetiminde refahla tanışan işadamlarının, zarara girdikten sonra da rejimi destekleyip desteklemeyecekleri..

© Deutsche Welle Türkçe

Ulrich Leidholdt / Çeviri: Banu Ertek

Editör: Ahmet Günaltay