Vietnam'da zehirli gazın etkileri hala yaşanıyor

Amerikan askeri birliklerinin Vietnem Savaşı sırasında kullandıkları zehirli "Agent Orange" adlı zirai ilaçlama maddesinin izine hala rastlanıyor. Vietnam'daki ormanlık arazilerde hala etkisini gösteren bu gazın insanların ırsi gen yapısını tamamen değiştirdiği belirtiliyor.

Amerikan askeri birliklerinin Vietnam’daki savaşının üzerinden tam 30 yıl geçti. Amerikalılar bu savaş sırasında ilk kez, kuzeyin gerilla birlikleri olan 'Vietkong’lara karşı yoğun zehirli “Agent Orange” adlı zirai ilaçlama maddesini kullandılar. Ormanlık arazilerdeki ağaçların yapraklarını dökmesi ve böylece gerilların gizlendikleri yerde ortaya çıkmalarını hedefleyen bu madde o kadar zehirliydi ki, bugün hala Vietnam’daki ormanlık arazilerde izine rastlanabilmekte. Amerikalılar bu yüksek dozlu “Agent Orange” zehirli maddesini kullanarak, Vietnam Savaşı’nın kirli yüzüne bir yenisini daha eklemişlerdi.

'Kara Ölüm Kuşakları', Vietnam’ın tüm güney bölgelerini çevreleyen, Vietkong’un tünel sistemi kurduğu, Kamboçya sınırına kadar uzanan bir kuşağa verilen ad. Bu bölgedeki hiçbir ağacın 20 yaşından yaşlı olmadığına dikkat çekiliyor. Bundan 30 yıl önceki Vietnam Savaşı sırasında, sabah 07.00‘de operasyona çıkan Amerikan uçakları, üç saat boyunca zehirli gazı püskürtüyor, öğleden sonra da bir sefer daha düzenliyorlardı.

Amerikan askerlerinin, metal kutuların üzerinde portakal rengi işaretlerin bulunması nedeniyle "Agent Orange" diye andıkları bu son derece zehirli maddeden, Vietnam ormanlarına 1962 - 1971 yılları arasında tam 76 milyon litre püskürtülmüştü. Savaştan 32 yıl sonra da zehirli gaz operasyonunun izleri hala belirgin. Saigon Kadın Hastanesi’nde, ölü doğan, iki kafalı, iki elli çocukların gösterildiği, tüyler ürpertici manzara dışında, bugüne kadar yarım milyon kadar çocuğun zihinsel ve bedensel özürlü olarak dünyaya geldiği saptanmış.

Dört kuşağı daha etkileyebilir

Vietnam’daki protez merkezi, Alman Teknik İşbirliği örgütünün de parasal desteğiyle, savaş kurbanlarına elinden gelen yardımı yapmaya çalışıyor. Ancak asıl sorun, "Agent Orange“ gazının ilerde daha ne gibi tahribat yapacağının kestirilememesi. Özürlü kişilerin bedenlerinde ne kadar dioksin gazı artığı taşıdıkları da bilinemiyor. Bu maddenin insanların ırsi gen yapısını tamamen değiştirdiği belirtiliyor. Yıllardan beri Vietnam’da çalışan Alman doktor Curt Fischer, bu maddenin daha dört kuşağı etkileyebileceği görüşünde.

"Agent Orange“, Vietnam’daki orman ğaçlarının yapraklarının dökülmesine, nehirlerin ve toprağın zehirlenmesine yol açmıştı. Vietnam yönetimi, bugün, "Agent Orange“ konusunu hep canlı tutmaya çalışarak, Amerikalılar'ın bu konudaki sorumluluğunu anımsatıyor ve ülkeye yardım sevkedilmesini hedefliyor. Alman doktor Curt Fischer ise şöyle konuşuyor: "Vietnam bu yıl büyük bir olasılıkla dünyanın ikinci büyük pirinç ihracatçısı durumuna gelecek; şimdiye kadar üçüncü konumdaydı. Ve Almanya’da kahve içen bir kişinin içtiği bu kahvenin içeriğinde –büyük bir olasılıkla- yüzde 10 ila 15 civarında Vietnam kahvesi bulunmakta."

Vietnam'ın yüzde 15'i etkilendi

"Agent Orange" gazının Vietnam topraklarının sadece yüzde 15‘ini etkilediği, şu an ekili topraklarda dioksin etkisinin saptanmadığı, yağmurun son kalıntıları süpürdüğü belirtiliyor. Ancak toprağın gerçek durumu konusunda tüm ülkeyi kontrolden geçirmek güç. Kimbilir, ünlü „kara kuşak“ bölgeleri dışın da daha nerelerde Agent Orange“ın zehirli etkisi hala varlığını sürdürmekte.