Uzay araştırmalarından sağlığa ipucu

Avrupa Uzay Ajansı yöneticilerinden Dr. Peter Jost, „yatakta aralıksız istirahat“ araştırmasının, astronotların uzaydan daha sağlıklı dönebilmelerini hedeflediğini söylüyor.

Dik şekilde hareket etmek

Jost, şöyle konuşuyor: „Dik şekilde hareket edip normal yerçekimi koşullarına tabi olduğumuzda vücudumuzdaki kasların yüzde 60’ını kullanıyoruz. Diğer yandan iskelet sisteminde pek çok eklentiden yerçekiminin vücut üzerinde meydana getirdiği yükü dengelemekte yararlanılır. Aynı şekilde kalp ve kan dolaşımı sistemimiz de kan dolaşımını işler hale getirebilmek için pek çok mekanizmayı faal hale getirir.“

Avrupa Uzay Ajansı yöneticisi Dr. Jost, araştırmada Fransız, Japon ve Kanada Uzay Ajanslarından uzmanların görev aldığını belirtiyor. Jost, „Yerçekiminden yoksun bir ortamda bulunduğunuzda kas, iskelet ve kann dolaşımı sistemlerindeki belli mekanizmalar devre dışı kalıyor. Bu sistemler zaman içinde deyim yerindeyse tembelleşiyor; işlevlerinde geriliyor“ diye konuşuyor.

Denekler zorlandı

„Yatakta aralıksız istirahat“ araştırmasında 60 gün boyunca görev alan 12 deneğindenden Elizabeth Giesen, araştırmanın bazı anlarında zorlandığını ifade ediyor. Giesen şunları söylüyor: „Omuzlarımız yatağa değdiği sürece her türlü pozisyonda uzanma, sırtımızı, karnımızı, kollarımızı her türlü şekilde hareket ettirme imkanına sahiptik. Her sabah vücut sıvımızla yağ oranını karşılaştıran ölçümler yapıldı. Bunlar, biyopsi adı verilen ölçümlere kıyasla o kadar sıkıntı yaratmadı. Kas örneğinin alındığı biyopsi, oldukça rahatsızlık verici bir işlem.“

Kalp ve kan dolaşımına etki

Kopenhagen Üniversitesi uzmanlarından Profesör Peter Norsk, yerçekimsiz ortamın iskelet ve kas yapımızın yanı sıra kan dolaşımına da büyük etki yaptığına işaret ediyor. Norsk, „Yerçekimi kalp ve kan dolaşımı sistemimizi etkiliyor. Hasta ve kalbi zayıf kişilerde yerçekiminin meydana getirdiği yük daha da büyüyor. Uzayın yerçekimsiz koşullarında elde edilen tecrübeleri dikkate alarak kalp hastalarının yerçekimiyle maruz kaldıkları yükü hafifletebiliriz“ diye konuşuyor.

Tuz-su dengesi

Profesör Norsk, ortaya çıkarılan bulguların kalp hastalarının tedavisi açısından önem taşıdığını vurguluyor. Norsk, „Kalp hastalarının her birini uzaya fırlatamayacağımıza göre yerçekimsiz ortam koşullarını üretmeye çalıştık. Bunun için banyolardan yararlandık; kalp hastalarını yerçekiminin etkisine karşı daha dayanıklı hale getirecek şekilde tuz-su dengesini düzenlemeye yöneldik“ şeklinde konuşuyor.