Ulusal Halk Kongresi sona erdi

Çin Ulusal Halk Kongresi’nin 10 gün süren yıllık olağan oturumu çarşamba günü sona erdi. Üç bin delegeli Çin Ulusal Halk Kongresi parlamento işlevi görüyor, ancak Batı ülkelerinde olduğu kadar güç ve yetkiye sahip değil. Delegelerin yaptığı daha çok Komünist Parti'nın kararlarını onaylamak oluyor. Buna rağmen, Çin Ulusal Halk Kongresi’nin yıllık oturumu Çin’in izleyeceği siyasetin gözler önüne serilmesine katkı sağlıyor.

Ekonomik büyüme hedefi

Çin Ulusal Halk Kongresi’nin 5 Mart’ta başlayan yıllık olağan oturumunun önemli gündem maddelerinden biri ekonomiydi. Başbakan Ven Ciabao, 2012’de beklenen büyüme oranını yüzde 7,5 olarak açıkladı. Oysa daha önce belirlenen  hedef yüzde 8’di. Bu orana ulaşılamazsa, toplumsal istikrarı sağlayacak istihdamın yaratılamayacağı söyleniyordu. Peki Çin yönetimi neden büyüme hedefini revize etti?

Bonn’da bulunan Küresel Çalışmalar Merkezi’nden Gu Şuevu, Çin’in acilen çözmesi gereken başka sorunlar olduğunu söylüyor. “Kapasite fazlasını azaltmak ve ekonomik yapıyı iyileştirilmek şu sıralar Çin’in çözüm bekleyen en acil sorunlar" diyen Şuevu, sosyal sorunların aşılması veya istihdam yaratılması için yüzde 8 büyüme oranı şart olmadığını belirtiyor.

Hong Konglu siyaset bilimci Willy Lam de, Amerika Birleşik Devletleri ve Avrupa’daki ekonomik gelişmeler ve buna bağlı olarak Çin’in ihracatında kaydedilen düşüş gözönünde bulundurulduğunda, büyüme oranında hedefin aşağıya çekilmesini “gerçekçi” olarak nitelendiriyor. "Geçen yıllarda, yani finans krizinin başgösterdiği 2008 yılından beri kaydedilen büyümenin büyük bölümü devletin yatırımlarına dayandığının" unutulmaması gerektiğini söyleyen Lam, ancak bu uzun vadeli bir çözüm olamayacağını belirtiyor. Lam'a göre, Pekin şimdi  daha fazla iç talebi canlandırmaya çalışıyor.

Savunma bütçesinde artış

Öte yandan Çin’in bu yılki savunma bütçesi de yüzde 11,2 artacak. Siyaset bilimci Lam, Amerika Birleşik Devletleri ile aynı düzeye erişebilmek için, Çin’in Asya’daki etkisini artırmayı istediği görüşünde. Lam, “Bu askerî alan için de geçerli. Amerika Birleşik Devletleri içinde bulunduğu malî kriz nedeniyle askerî harcamalarında kesinti yapmak zorunda kaldı. Bu özellikle deniz ve hava kuvvetlerinde aynı düzeye erişebilme açısından Çin için bir fırsat” şeklinde konuşuyor.

Lam, “ülkede istikrarın korunması” adına güvenlik güçlerine ayrılan bütçenin artırılmasını ise kaygı verici olarak değerlendiriyor. Güvenlik bütçesine savunmadan daha fazla pay ayrılıyor. Ülkede yılda yaklaşık 120 bin, günde 300 civarında gösterinin düzenlendiğini hatırlatan Lam, durumu kontrol altında tutabilmek için Pekin yönetiminin emniyet birimlerini güçlendirdiğini belirtiyor.

Siyasî reformlar

Özellikle Tibet'te ve Uygur azınlığın yaşadığı Sincan bölgesinde durum oldukça kritik. Ülkede bazı aydınların azınlıklara yönelik siyasetin değiştirilmesi talebi, Ulusal Halk Kongresi’nde yankı bulmadı. Gu Şuevu, hükümetin geçen yıllarda da sorunların çözümü için harekete geçmediğini belirtiyor. Şuevu, "Bu sorunlar yeni reformlarla çözülmeye çalışılmazsa, hoşnutsuzluk artacak. Bu da, bugünkü siyasî sistemin başedemeyeceği bir ayaklanmaya yol açabilir. Zira bu sistem göründüğü kadar güçlü değil” uyarısında bulunuyor.

Başbakan Ven Ciabao yaptığı hükümet açıklamasında, reformlarda ilerleme sağlanması için kararlılıkla çalışacağını bildirdi. Ancak uzmanların ortak görüşü, gereken esaslı adımların yine atılmayacağı...

Gözler parti kongresinde

Çin'de önemli kararlar Ulusal Halk Kongresi tarafından alınmıyor. Bu nedenle de şimdi gözler Komünist Parti’nin sonbaharda yapılacak kongresine çevrildi. Bu kongrede, Başbakan Ven Ciabao ve Devlet Başkanı Hu Cintao’nun yerine gelecek isimler belirlenecek. Bunun yanı sıra partinin en önemli karar mekanizması olan dokuz üyeli Politbüro Yürütme Komitesi’nin yedi üyesi yenilenecek.

©Deutsche Welle Türkçe

dpa/DW, JD/AŞ