UAEA İran konusunda ikiye bölündü

Ajanslar

Amerikan yönetiminin son aylarda üzerinde titizlikle durduğu İran’ın nükleer programları konusunda Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı’nın alması beklenen karar ertelendi. 35 üye ülkenin temsilcilerinin katıldığı Avusturya’nın başkenti Viyana’da yapılan iki günlük toplantıda görüş birliği sağlanamadı. Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı Başkanı Muhammed El Baradey toplantı sonrasında yaptığı açıklamada şunları söyledi:

”Sanırım ilerlemeler kaydediyoruz. Ancak İran’la ilgili bir karar almak için zamana ihtiyacımız var. Ben bu konuda umutluyum, uzlaşma sağlayacağımıza inanıyorum.”

Baradey BM Güvenlik Konseyi’nin İran’ın yarattığı tehdit yüzünden bir karar alması önerisinin de toplantıda gündeme geldiğini söyledi. Diplomatik çevreler bu konunun Viyana’daki toplantıda en çok görüş ayrılığı yaşanan konu olduğunun altını çiziyor. Avrupa ülkeleri ile Rusya’dan oluşan grup İran konusunda Güvenlik Konseyi’nin devreye sokulmasına karşı.

Güvenlik Konseyi'nin devreye girmesi talebi

ABD’nin başını çektiği Japonya, Avustralya ve Kanada’nın dahil olduğu grupsa Güvenlik Konseyi’nin İran’a karşı yaptırımlar uygulamasını istiyor. ABD’nin ajansdaki temsilcisi Kenneth Brill İran’ın Nükleer Silahların Yayılmasını Önleme Anlaşması'nı ‘yüzsüzce ve sistematik biçimde’ ihlal ettiğini dile getirerek, İran’ı ajansla tam işbirliği sözünü verdikten sonra nükleer tesislerinde koşulsuz olarak tam bir denetimi kabul etme sözünden caymakla suçladı.

Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı temsilcileri bu hafta çarşamba günü yeniden biraraya gelecek ve görüşmelere kaldığı noktadan devam edecek. Ajans temsilcileri Tahran yönetiminden hiçbir şart koşmadan ajansa nükleer programlarını bütün ayrıntılarıyla açıklaması ve nükleer silah üretmemesini talep etme konusunda hemfikir. İran’ın Nükleer Silahları Önleme Anlaşması’nın ek protokollerini en kısa süre içinde imzalaması da ajansın istekleri arasında.

Tahran yönetimi iyimser

Tahran yönetiminin Nükleer Silahların Yayılmasını Önleme Anlaşması’nın ek protokolünü imzalamak için Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı’nın kendisiyle ilgili alacağı kararı bekleyeceği tahmin ediliyor. Protokol ajansın silah denetçilerinin haber vermeksizin istedikleri zaman İran’ın nükleer programlarını denetlemesine olanak sağlıyor. İran’ın ajansın kendisi ile ilgili alacağı karar konusunda iyimser olduğu dikkat çekiyor. İran televizyonunda yayınlanan bir haberde İran’ın Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı’ndaki temsilcisi Ali Ekber Salihi’nin açıklamalarına yer verildi. Salihi açıklamasında ajansa üye birçok ülkenin İran’la ilgili sorunun barışcıl yollardan çözümlenmesini istediğine dikkat çekti.