Türkiye raporu 3 Mart'ta oylanacak

Avrupa Konseyi, Türkiye için belki de 12 Eylül 1980 askeri darbesinden bu yana uluslararası planda hazırlanmış en olumlu karara imza atmaya hazırlanıyor.

Demokrasi, insan hakları ve hukuk devleti konularındaki eksiklikleri nedeniyle, 1996 yılından bu yana Strasbourg merkezli Avrupa Konseyi’nin denetim mekanizmasında tutulan Ankara, ilk defa bu mekanizmadan çıkıp, politik açıdan normalleşmiş Avrupalı ülkeler kulübüne girme şansını yakalamışa benziyor.

Devasa reformlar

Bunun nedeni ise Avrupa Konseyi Parlamenterler Meclisi’nin Türkiye hakkında hazırladığı son denetim raporu. Rapor ve beraberindeki taslak kararda, denetime devam kararı alınan 2001 yılındaki son rapordan bu yana Türkiye’de gerçekleştirilen reformlar devasa olarak niteleniyor.

Biri Belçikalı diğeri Lüksemburglu olan raportörler, yapılanlara rağmen eksikliklerin bulunduğunu, ancak bu eksikliklere rağmen Ankara’nın Avrupa’yı ikna edici bir demokratik reform sürecine girdiği görüşünü savunuyorlar.

İdam cezasının kaldırılması etkili oldu

Raportörlerin bu önerilerinin temelinde, Ankara’nın geçen yıl sonunda Kıbrıslı Rum Titina Loizidu ile ilgili Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi kararına uyması, idam cezasını kaldırması, hatta idam cezasının savaş koşullarında dahi uygulanmayacağına dair Avrupa sözleşmesine imza atmasının önemli rol oynadığı söyleniyor.

Rapor ve taslak karar, 3 Mart günü Paris’te yapılacak Avrupa Konseyi Parlamenterler Meclisi denetim komisyonu toplantısında oylamaya sunulacak. Kabul edilme olasılığı yüksek olan rapor ve taslak karar, ardından Parlamenterler Meclisi’nin Nisan sonunda Strasbourg’taki genel kurul oturumlarında oylanacak.

Kopenhag siyasi kriterleri

Rapor ve taslak kararın kabulü, Türkiye’nin tüm Avrupa’ya has müşterek politik kriterleri yerine getiren ülkeler sınıfına girdiğinin de kanıtı olacak. Bir diğer deyişle, Avrupa Birliği üyeliği için şart koşulan Kopenhag siyasi kriterlerinin Türkiye tarafından yerine getirildiğinin tescili olacak.

Strasbourg’daki Avrupa Konseyi yetkilileri, taslak kararın kabulünün, Türkiye’nin Avrupa Birliği perspektifi açısından da önemli olduğunu, zira Avrupa Konseyi’nde politik açıdan normalleşmiş bir ülkeye karşı Komisyonu’nun da değişik bir tavır almasının mümkün olmadığını söylüyorlar.

Denetim mekanizması

Aynı kaynaklar, Mayıs 2004’te Avrupa Birliği'ne üye olacak Orta Avrupa ve Baltık ülkelerini örnek göstererek, söz konusu ülkelerin de Avrupa Konseyi’ndeki denetim mekanizmasından çıktıktan sonra Birlik ile üyelik müzakerelerine başladıklarına işaret ediyorlar.

Kısacası, Avrupa Konseyi Parlamenterler Meclisi raporu, kabul gördüğü takdirde, Aralık ayında Avrupa Birliği’nin Türkiye ile üyelik müzakerelerine başlama kararı alacağının ilk sinyali olacak.