1. İçeriğe git
  2. Ana menüye git
  3. DW'nin diğer sayfalarına git

Suriyeli Kürtler federasyon planını onayladı

17 Mart 2016

Suriye'nin kuzeyindeki Kürt grupları ve müttefikleri federatif yönetim planını onayladı. Türkiye'nin ardından ABD de, Suriye'yi bölecek girişimlerin tanınmayacağını duyurdu.

https://p.dw.com/p/1IEQg
Fotoğraf: Imago/Eibner/Hundt

Suriye Kürtleri ile müttefikleri ülkenin kuzeyinde federal idari sistem kurulmasına yönelik planı oylayarak kabul etti. Kürt sözcü İdris Nassan, planın Hasekiye'de yapılan konferansta büyük oy çoğunluğuyla onaylandığını açıkladı. Konferansa değişik etnik ve dini gruplardan yaklaşık 200 temsilci katılmıştı.

Daha önce yapılan açıklamalarda kararın şimdilik ertelendiği belirtilmişti. Sözcü İdris Nassan Alman Haber Ajansı'na (dpa) yaptığı açıklamada, bölgedeki Kürt gruplarının temsilcileri arasındaki görüşmelere devam edildiğini söylemiş, Suriye İnsan Hakları Gözlemevi de ertelemeye ‘lojistik' nedenlerin yol açtığını bildirmişti. Nassan, federatif sisteme geçiş planının onaylanmasının ardından yaptığı açıklamada, özerk yönetime daha önce kurulmuş olan Suriye’nin kuzeyindeki üç özyönetim bölgesinin de dahil edileceğini ifade etti.

Suriye Demokratik Birlik Partisi'nin (PYD) kuzeydeki Kürt gruplarının birleşik özyönetim ilan edecekleri şeklindeki açıklamasına tepki gösteren Türkiye, sınırında Kürt devleti kurulmasına izin vermeyeceğini duyurmuştu. ABD Dışişleri Bakanlığı sözcüsü Mark Toner de Suriye'deki hiçbir özyönetimin ya da yarı özerk bölgenin Washington tarafından tanınmayacağını söyledi.

İç savaş sırasında bölgelerinde fiilen özyönetim benzeri bir düzen kuran Suriye'deki Kürt grupları Cenevre'deki barış görüşmelerine davet edilmemeleri üzerine harekete geçmiş ve çeşitli etnik gruplardan 150 kadar temsilciyi toplantıya çağırmışlardı. Bir PYD sözcüsü Suriye'nin kuzeyinde yeni bir yönetim sistemi kurmayı arzuladıklarını ve Suriye'de federatif sisteme geçilmesi gerektiğini söyledi. Toplantıya katılan temsilciler, ‘bütün halk gruplarının haklarının ancak demokratik federalizm ile garanti altına alınabileceğini' belirttiler.

Syrien Kämpfer der Volksverteidigungseinheiten YPG
Fotoğraf: Reuters/R. Said

‘Suriye federatif yapıya kavuşturulmalı'

PYD yetkilisi İbrahim İbrahim bu sistemin bütün Suriye için emsal teşkil edeceğini ve federal bölgelerle Şam yönetimi arasındaki ilişkilerin yeni anayasayla düzenleneceğini söyledi. Diğer etnik gruplardan yapılan açıklamalarda, amacın Suriye topraklarını bölmek olmadığı ve önerdikleri sistemin ilerde bütün Suriye tarafından benimsenmesini umdukları ifade edildi.

Halep vilayetinde yer alan Afrin ve Kobani ile Cezire'deki kantonlaşmaya, IŞİD'in püskürtüldüğü, ülkenin kuzeydoğusundaki toprakların da dâhil edileceğini belirten Kürk yetkililer federatif yapılanma yolundaki girişimin bağımsızlık arayışı anlamına gelmediğini vurguladılar. İbrahim etnik gruplar arasındaki karşılıklı güvensizlik nedeniyle Suriye'nin bölünmesini sadece federasyon formülünün önleyebileceğini dile getirdi.

Washington'daki bir düşünce kuruluşunda çalışan siyasi analist Mutlu Çiviroğlu özerklik hamlesinin siyasi ve askeri mesaj içerdiğini belirtti. Çiviroğlu Fransız Haber Ajansı'na (AFP) verdiği demeçte, “Bu Cenevre müzakerelerine ve büyük devletlere verilmiş, ‘bizi görmezden gelirseniz, başımızın çaresine bakarız' mesajıdır” dedi. Suriye'deki muhalif gruplar ve Şam yönetimi Suriye'de federal sistem kurulmasını ret ediyor. Cenevre görüşmelerine katılan Suriye heyetinin başkanı Beşar Caferi, ‘Kürtlerin Suriye halkının önemli bir parçası olduklarını ve Suriyelileri bölmeye çalışmanın büyük bir hata olacağını' söyledi.

© Deutsche Welle Türkçe

DW, AFP, dpa/AG, BK