181010 D Proteste Erfolge

Almanya’nın Stuttgart kentinde planlanan yeni tren garı projesine karşı düzenlenen şiddetli protesto gösterileri, büyük yankı buldu. Ana tren istasyonunun yeraltına kaydırılmasını öngören “Stuttgart 21” adlı projeyi protesto amacıyla çok sayıda gösteri düzenlendi. Ancak Almanya’da diğer ülkelerdeki gibi göze çarpacak şekilde güçlü bir protesto kültürü bulunmuyor. Almanlar, kolay kolay sokağa dökülüp protesto gösterileri düzenleyen bir halk değil. Ancak yine de tarihinde protestoların başarıyla neticelendiği pek çok örnekler de mevcut.

1960’lı yılların sonundaki Alman öğrenci hareketlerinde, Almanya’nın Nasyonal Sosyalist geçmişiyle yeterince yüzleşilmemiş olması eleştiriliyordu. Öğrenci Benno Ohnesorg’un vurulması ve 1960’lı yıllarda Almanya'daki öğrenci hareketinin lideri olarak kabul edilen Rudi Dutschke’ye saldırılması, protestoları daha da radikalleştirmişti. Daha sonra Almanya Adalet Bakanı olarak görev yapan Herta Däubler-Gmelin de o dönem protestoları yakından yaşamış bir isim.

Däubler-Gmelin, öğrenci hareketlerinin kazandırdıklarına "O dönem tamamıyla yeni, yeni değerlere dayalı bir siyasi kültürün ilk adımları görülüyordu. Bu da bugün sivil toplum olarak adlandırdığımız şeyin, aslında o dönemin sert katı duruşundan ortaya çıktığı anlamına geliyor” sözleriyle dikkat çekiyor.

Toplumsal açıdan köklü değişim

Alman toplumundaki değerler değişimi, öğrencilerden sonra diğer halk kitlelerini de etkiledi. 1968 öğrenci hareketinin sonucu olarak, eşcinsel hareketi, cinsel devrim ve Yeşiller Partisi’nin kurulması gibi toplumsal açıdan köklü değişiklikler yaşandı. Saksonya Eyaleti’nin eski Bilim ve Sanat Müsteşarı ve Sosyal Demokrat Partili politikacı Knut Nevermann, "Resmî bir demokrasi anlayışından, toplumsal demokrasi anlayışı yönünde bir değişim yaşandı. Bu değişim, okul ve üniversitelere kadar etkili oldu. Almanya’daki bu temel eleştiri ve demokrasi bilincinin köklerinin orada bulunduğuna ve geliştiğine inanıyorum. Bu büyük bir başarıdır” şeklinde konuşuyor.

Bavyera Eyaleti'nde yer alan Wackersdorf kentinde ise nükleer güç karşıtları, 1980’li yılların başında bölgede yapılması planlanan nükleer yeniden işleme tesisine karşı şiddetli protesto gösterileri düzenlemişti. Proje, bölge halkı ve göstericilerin karşı çıkması ve yaptıkları protesto gösterileri aracılığıyla engellendi.

Öğrenci protestoları

2009 yılında Almanya, bir kez daha öğrenci hareketlerine sahne oldu. Öğrenciler, harçlar ve eğitim sistemine karşı şiddetli protesto gösterileri düzenledi. Bazı üniversitelerde amfiler haftalarca işgal edildi. Eleştiriler özellikle, öğrencilere çok fazla sınav ve çalışma yükü getiren lisans ve master derecelerindeki yeni öğrenim dallarını hedef alıyordu. Federal Eğitim Bakanı Anette Schavan o dönem yaptığı açıklamada, eyaletlere eğitim reformunun bir an önce hayata geçirilmesi çağrısında bulunmuş ve şu açıklamaları yapmıştı: "Parası olmayan öğrenciler, destek kredisi alıyor. Geçtiğimiz yasama döneminde, destek kredileri yüzde 10 oranında artırıldı. Şimdi ise bir sonraki adımı atacağız. Öğrenciler harçlık alabilecekler ve yüzde 10'luk bir bölümü de burstan yararlandırılabilecek."

Bamberg’deki gibi bazı yüksel okullarda, öğrenim harçları düşürüldü. Ayrıca lisans alanındaki yeni öğretim dallarının eğitim planları ve sınav düzenlemeleri gözden geçiriliyor. Gerektiği takdirde bu konularda değişiklik yapılması da söz konusu.

© Deutsche Welle Türkçe

Arno Lichtenberg / Çeviri: Başak Sezen

Editör: Ahmet Günaltay