1. İçeriğe git
  2. Ana menüye git
  3. DW'nin diğer sayfalarına git

Stratejistler Rus-Gürcü savaşını nasıl değerlendiriyor?

Deutsche Welle, ajanslar9 Ağustos 2008

Gürcistan’ın Güney Osetya’ya askeri müdahalesiyle patlak veren savaş, güvenlik uzmanları tarafından yakından takip ediliyor. Stratejistler, savaşın neden ve sonuçlarını, bölge ülkelerine muhtemel etkilerini inceliyor.

https://p.dw.com/p/EtQQ
Rus savaş uçakları Gürcistan'da birçok noktayı bombaladı
Rus savaş uçakları Gürcistan'da birçok noktayı bombaladıFotoğraf: AP

Gürcistan ordusunun ayrılıkçı Güney Osetya'da başkente girmesi, Batılı uzmanlar tarafından Gürcistan Devlet Başkanı Mihail Saakaşvili'nin kumarı olarak yorumlandı.

Uzmanlar, Batı'nın desteğini halen arkasında hisseden ve Rusya'nın bölge üzerindeki etkisini azaltma uğraşı veren Gürcistan'ın bu hamlesinin, Asya'dan Avrupa'ya enerji kaynağı transferinde geçiş noktası olan bölgede çok daha vahim sonuçlara yol açabileceği fikrinde uzlaştı.


“Saakaşvili’ye destek azalacak”

Londra'daki Royal Institute of International Affairs uzmanlarından James Nixey, Gürcistan'da yönetimi 2003 yılındaki darbeyle ele geçiren ve reform yanlısı olması, NATO üyeliğini hedeflemesi neticesinde Batı tarafından memnuniyetle karşılanan Saakaşvili'nin artık beklediği desteği göremeyeceği endişesi taşıdığını söyledi. Nixey, bunun kanıtı olarak da geçen yıl hükümet karşıtı protestonun güç kullanılarak dağıtılmasını ve Güney Osetya'daki mevcut durumu gösterdi.

Uzmanlara göre Saakaşvili Güney Osetya operasyonuyla "kumar oynadı"
Uzmanlara göre Saakaşvili Güney Osetya operasyonuyla "kumar oynadı"Fotoğraf: AP


Nixey, Saakaşvili'nin, Batı yanlısı olmasıyla kazandığı saygınlığını yitirme tehlikesi yaşadığını ifade etti ve "Eğer bir savaş başlatırsa Batı'daki birçok dostunun desteğini yitirir" diye konuştu.


“Defalarca uyarılmıştı”

Brüksel'deki AB-Rusya merkezi çalışanlarından Fraser Cameron da Batı'nın, gerginliği artırmaması konusunda Saakaşvili'yi defalarca uyardığını belirterek, Gürcü lidere verilen desteğin geleceği konusunda Nixey'in açıklamalarına benzer ihtimaller üzerinde durdu.


Avrupa Reform Merkezi dış politika müdürü Tomas Valasek, Rusya'nın Güney Osetya ile Abhazya'daki nüfuzunu artırmasının, Gürcistan'ın NATO'ya üyeliği konusunda her geçen gün daha belirgin bir engel teşkil ettiğini, Gürcistan'ın, zamanın kendi lehine işlemediğinin farkına vardığını söyledi.


Valasek, Gürcistan'ın, Rusya'nın etkisini artırmasını ve durumun kendi aleyhinde gelişmesini engellemek için harekete geçmekten başka şansı kalmadığını kaydetti.

"İkinci Çeçenistan" uyarısı

Federal Alman Meclisi Dışişleri Komisyonu'nun Hristiyan Demokrat Partili Başkanı Ruprecht Polenz ise bundan sonra atılması gereken adımlar konusunda şu öneride bulundu: "Her iki taraf da yani hem Ruslar hem de Gürcüler, kriz başlamadan önceki konumlarına geri dönmeli. Zira ancak bu şekilde sorunua kalıcı bir diplomatik çözüm bulunabilir. Ancak burada şunu da belirtmek gerekiyor ki, Rusya, Gürcistan'ın egemenlik haklarını da ihlal etmişti. Bu, Güney Osetya'daki Rus birliklerinin korunması için yapılabilecek meşru eylem çerçevesinin hayli dışına taşmıştır. Bölgeden gelen görüntüler bende hemen Çeçenistan krizini çağrıştırdı. Gürcistan'la yaşanan gerginlikte de benzer bir açmaza girilmesine müsade edilmemelidir."

"Şaakaşvili'nin stratejisi"

Rus parlamentosunun alt kanadı Duma milletvekili ve Rusya Siyasi Araştırmalar Enstitüsü Başkanı Sergey Markov, Gürcistan'ın tek taraflı bağımsızlığını ilan eden Güney Osetya'ya askeri hareket düzenlemesindeki amacın Rusya ve batı arasındaki ilişkileri bozmak olduğunu öne sürdü.

Saakaşvili'nin son harekatla Rusya ve batı arasındaki ilişkileri bozmayı amaçladığı iddia ediliyor
Saakaşvili'nin son harekatla Rusya ve batı arasındaki ilişkileri bozmayı amaçladığı iddia ediliyorFotoğraf: picture-alliance/ dpa

Markov, Rus haber ajansı RİA Novosti'ye yaptığı açıklamada, ''(Gürcistan Cumhurbaşkanı) Mihail Şaakaşvili'nin stratejisi Rusya ile batı ilişkilerinin bozulmasını kışkırtmak ve bu siyasi kriz sayesinde kendi kişisel iktidarı için batıdan silah, para ve siyasi destek sağlamak'' dedi.


“Rus ve Amerikan subayları birbirine ateş ederse?”

Rusya'nın bölgedeki durumun daha vahim hale gelmesini, bölgede faaliyet gösteren Rus ve Amerikan askerleri arasında bir çatışmanın ortaya çıkmasını önlemek için doğrudan ABD ile müzakere yürütmesi gerektiğini savunan Markov, ''Şaakaşvili'nin en çok istediği şey olan bölgede bulunan Amerikan subaylarının ve Rus askerlerinin birbirlerine ateş etmelerine yol açacak ortamı yaratmamalıyız'' diye konuştu.

Gürcistan'ın, Güney Osetya'ya saldırısının Pekin-2008 Olimpiyat Oyunlarının açılış gününe denk gelmesinin tesadüf olmadığını kaydeden Markov, Şaakaşvili'nin böyle bir zamanlamayla ''Rusya'nın vatandaşlarını korumak için bölgeye asker gönderemeyeceğini ve bir oldu bittiyle tüm Güney Osetya'yı ele geçirmeyi umduğunu'' ileri sürdü.

NATO da suçlamalardan nasibini alıyor
NATO da suçlamalardan nasibini alıyor

“NATO teşvik etti”

Rusya'nın NATO temsilcisi Dimitriy Ragozin, Gürcistan'ı tek taraflı bağımsızlığını ilan eden Güney Osetya'ya saldırması konusunda NATO'nun teşvik ettiğini ileri sürdü.

İngilizce yayın yapan ''Russia Today'' televizyonunda yayınlanan haberde, Ragozin'in Gürcistan'ın Güney Osetya'ya operasyonuyla ilgili NATO üyesi bütün ülkelerin Brüksel'deki temsilcilerine resmi yazı gönderdiği kaydedildi.


NATO üyesi ülkelere Gürcistan Cumhurbaşkanı Mihail Saakaşvili'yi desteklememe çağrısında bulunan Ragozin, ''Rusya NATO üyesi ülkelerin büyükelçileriyle danışmalara başladı. NATO üyesi ülkelerin askeri temsilcileriyle de danışmalar yarın yapılacak. Onları Saakaşvili'ye desteklerini sürdürmemeleri konusunda uyaracağız'' dedi.


Propaganda savaşı

Gürcistan'ın Güney Osetya'ya karşı saldırganlığının son derece açık olduğunu söyleyen Ragozin, ''Bu yoğun bir propaganda savaşıyla birlikte yapılan açık bir saldırganlık'' ifadesini kullandı.

Ragozin, Gürcistan'ın Güney Osetya operasyonunu Bükreş'te yapılan NATO zirvesiyle ilişkilendirerek, ''Bu zirvede, Gürcistan'a NATO içinde geleceği olduğunun ip uçları verildi'' diye konuştu.