'Snowden'in belgeleri şaşırtmadı'

Eski Amerikan istihbarat mensuplarından Edward Snowden'in basına sızdırdığı gizli belgelerin yankıları sürüyor. ABD Ulusal Güvenlik Ajansı’nın (NSA) internet kullanıcılarını ve telefon görüşmelerini izlediğini ifşa eden Snowden'in belgelerinde, İngiliz istihbaratının 2009 yılında, Londra'daki G20 zirvesine katılan müttefik ülkelerin üst düzey temsilcilerini gizlice dinlediği de yer alıyor. İngiliz Guardian gazetesinin Snowden'in belgelerine dayandırarak yaptığı haberinde; dinlenenler arasında Maliye Bakanı Mehmet Şimşek'in de bulunduğu bildirilmiş, Mehmet Şimşek de, dinleme iddiasının Dışişleri Bakanlığı tarafından araştırıldığını açıklamıştı.

İstihbarat birimlerinin görevi

Alman istihbarat uzmanı Erich Schmidt-Eenboom, Amerikan eski istihbarat mensubu Edward Snowden'in basına sızdırdığı gizli belgelerle ortaya çıkan iddialara, şaşırmadığını söylüyor. Schmidt-Eenboom, İngiltere Devlet İletişim Birimi'nin (GCHQ) 2009 yılında Londra'da yapılan G20 zirvesine katılan ülkelerin temsilcilerinin bilgisayarlar ve telefon konuşmalarının gizlice izlenmesini şöyle değerlendiriyor: "Onlar görevlerini yaptılar. İngiltere Devlet İletişim Birimi'nin (GCHQ) istihbarat hizmeti olarak üç ana görevi bulunuyor: Birim, sadece ulusal güvenliği sağlamaya katkıda bulunmak ve ağır suçlarla mücadele etmekle yükümlü değil aynı zamanda İngiltere’nin ekonomik refahını teşvik etmekle de yükümlü."

Diğer devletlerin de aynı şekilde davranacağını kaydeden istihbarat uzmanı, sözlerini şöyle sürdürüyor: "Her G20 Zirvesi’nde istihbarat teşkilatlarının faaliyet gösterdiklerinden yola çıkılmalıdır. Yerel istihbarat birimlerine sürekli, müzakerelere katılan kendi delegasyonuna bilgi sağlama görevi verilir."

"Hükümetler arası gerilime yol açmaz"

Almanya’da da Dış İstihbarat Teşkilatı’nın (BND) internet izleme yetkilerinin genişletilmesi tartışılmaya devam ediyor. Fedeal Meclis’te Alman istihbarat teşkilatlarının kontrolünden sorumlu meclis komisyonun üyesi olan Christian Ströbele ise Schmidt-Eenboom’un aksine, ifşa edilen belgelerdeki bilgilere çok şaşırdığını kaydediyor.Yeşiller Partili Federal Meclis Milletvekili konuya ilişkin şunları kaydediyor: "Bugüne dek, bu tarz işleri eski Doğu Blok’u ülkelerinin ve belki şimdide de Rusya veya Çin’in yaptığı düşünülüyordu."

Stöbele, yine de Alman istihbarat birimlerinin faaliyetlerinin meclis komisyonu tarafından kapsamlı bir şekilde denetlenemediğine dikkat çekiyor. Stöbele "Meclis komisyonun rolünü çok yüzeysel bir kontrolör olarak niteleyebiliriz. Kendi kontrol tedbirlerimizle bir skandal, hatalı bir gelişme ya da çok korkunç bir faaliyeti ortaya çıkardığımız nadirdir. Bilgiler bize genellikle dış kaynaklardan gelir" diye konuşuyor.

Kuzey İrlanda’daki G8 Zirvesi’nde İngiliz hükümeti ifşa edilen belgeler nedeniyle kamuoyu nezdinde zor sorularla karşı karşıya kaldı. Erich Schmidt-Eenboom, belgelerin hükümetler arasında gerilime neden olacağını ise düşünmüyor. İstihbarat uzmanı "Kamuoyu önünde öfkelenmiş rolü oynanır ama kulisler ardında her devlet başkanı, başbakan ya da diplomat, kendi ülkesinin de aynı tutumu sergileyeceğini, adı gibi bilir" diye konuşuyor.

Obama NSA'yı savundu

Amerikan eski istihbarat mensubu Edward Snowden, ABD Ulusal Güvenlik Ajansı’nın (NSA) internet kullanıcılarını ve telefon görüşmelerini izlediğini basına sızdırarak büyük yankı uyandırmıştı. Guardian gazetesinin haberinde, 2009 yılında Londra'da yapılan G20 zirvesinde, müttefik ülkelerin temsilcilerinin gizlice izlendiği operasyondan, dönemin başbakanı Gordon Brown'un haberdar olduğu da öne sürülmüştü.

ABD Başkanı Barack Obama, Sekizler Grubu Zirvesine katılmak için gittiği Kuzey İrlanda’da katıldığı bir televizyon programında, ABD Ulusal Güvenlik Ajansı’nın (NSA) internet izleme ve telefon dinleme faaliyetlerini savundu. Bu birimde Amerikan halkının güvenliğinin reçetesini yazan sıra dışı profesyoneller çalıştığını kaydeden Obama, Güvenlik Kurumu’nun programlarının bağımsız mahkemeler tarafından denetlendiğini de söyledi.

©Deutsche Welle Türkçe

Derleyen: Başak Demir

Editör: Ahmet Günaltay

DW Türkçe'yi Facebook (https://www.facebook.com/dwturkce), Twitter (https://twitter.com/dw_turkce) ve Youtube (http://www.youtube.com/deutschewelleturkish) üzerinden de takip edin!