Saddam Iraklılara teslim edildi mi?

Yargılandığı Duceyl katliamı davasında suçlu bulunup 5 Kasım'da idama mahkum edilen ve idam kararı temyiz mahkemesince de onaylanan Irak’ın devrik lideri Saddam Hüseyin’in cezasının ne zaman infaz edileceği tartışılırken, Saddam Hüseyin Iraklı yetkililere teslim edilip edilmediği sorusu gündeme geldi.

Irak Adalet Bakanlığı, Saddam Hüseyin'in kendilerine teslim edildiğini yalanladı. Saddam Hüseyin'in, adının açıklanmasını istemeyen bir avukatı, ABD gözetiminde bulunan devrik liderin, Irak hükümet yetkililerine teslim edildiğini bildirmişti. Adalet Bakanlığı’ndan üst düzey bir yetkili ise Saddam'ın avukatlarının, eski devlet başkanının Amerikalılar tarafından Irak yetkililerine teslim edildiği iddialarının sorulması üzerine, "Bu doğru değil. Hala Amerikalılarla" dedi. Aynı yetkili, idam cezalarının infazından sorumlu olan bakanlığın, Saddam'ı 26 Ocak’tan önce idam etmeyeceğini de ileri sürdü.

Avukatından yalanlama

Devrik Irak Devlet Başkanı Saddam Hüseyin'in baş avukatı Halil El Duleymi de eski devlet başkanının hala Amerikalıların elinde olduğunu söyledi. Duleymi, AP haber ajansına yaptığı açıklamada, Amerikalı yetkililerin kendisinden, Saddam'ın kişisel eşyalarını, tutuklu bulunduğu Amerikan askeri hapishanesinden almak için birini görevlendirmesini istediğini belirtti, ancak kendisinin henüz kimseye böyle bir yetki vermediğini söyledi. Duleymi, "Ancak bu istek, Amerikalıların onu yakında Irak yetkililerine vereceği anlamına geliyor" dedi, fakat Saddam'ın ne zaman Iraklılara teslim edileceği veya ne zaman idam edilebileceği konusunda bir yorumda bulunmadı.

Halen Bağdat Havaalanı'na yakın, Cropper Kampı adlı Amerikan askeri hapishanesinde bulunan Saddam'ın, idam için Iraklı yetkililere teslim edilinceye kadar burada tutulması kararlaştırılmıştı.

Tarih konusunda farklı iddialar

Irak’ın eski liderinin e azaman idam edileceği de ayrı bir tartışma konusu. Irak hükümeti, idam cezası kararının ne zaman ve nasıl uygulanacağı konusunda henüz resmi bir açıklama yapmadı. Bu konuda, infazın derhal gerçekleştirilebileceği ya da idam tarihinin bir ay sonra belirleneceği gibi farklı görüşler bulunuyor.

Reuters ajansına bilgi veren kimi Iraklı yetkililer, Saddam Hüseyin'in cezasının 30 gün içinde infaz edilebilmesi için Irak Cumhurbaşkanı Celal Talabani'nin hızlı infaz emrini veren bir kararname yayınlaması gerektiğini, bunun da mümkün görünmediğini söylediler. Irak Adalet Bakanı Yardımcısı Boşo İbrahim, bakanlığın idam kararını bir ay dolmadan uygulayamayacağını belirtti. İbrahim, "Adalet Bakanlığı, tam bir aylık süre dolduktan sonra idamın ne zaman infaz edileceğine karar verebilir" diye konuştu.

İdam kararını onayan yüksek mahkemenin sözcüsü Reyid Cuhi de Saddam Hüseyin'in ne zaman idam edileceği konusunda, iki seçenek bulunduğunu söyledi. Ölüm cezası, mahkeme tarafından yayınlandıktan sonraki 30 gün içinde cumhurbaşkanlığı kararı olursa infazın herhangi bir zamanda yapılabileceğini anlatan Cuhi, ancak böyle bir karar yoksa 30 gün dolduktan sonra Adalet Bakanlığının, idam tarihini saptayacağını kaydetti.

"Pazar gününden önce asılacak"

ABD'nin önemli televizyon kanallarından NBC ise idama mahkum edilen Irak'ın devrik lideri Saddam Hüseyin'in cezasının, Kurban Bayramı'nın başlamasından önce infaz edileceğini iddia etti. NBC, adını belirtmediği Amerikalı bir askeri yetkiliye dayanarak verdiği haberinde, Saddam Hüseyin'in Pazar gününden önce asılacağını duyurdu. NBC muhabiri, idamın her an gerçekleşebileceğini infaz edilebileceğini iddia etti. Kanal, Saddam Hüseyin'i halen elinde bulunduran Amerikan ordusunun, devrik liderin Iraklılara teslim edilmesi için Irak hükümetinden resmi talep aldığını duyurdu.

Saddam'ın kimlerin elinde bulunduğu ve ne zaman idam edileceğine ilişkin tartışmalar sürürken, dünyanın da gözü Irak'taki gelişmelerdi. BM İnsan Hakları Yüksek Komiseri Louise Arbour, idam kararı yüksek mahkeme tarafından da onaylanan Irak'ın devrik lideri Saddam Hüseyin'in cezasının uygulanması konusunda acele edilmemesini istedi. Arbour yaptığı açıklamada, dava süreciyle ilgili kuşkular olduğunu belirterek Saddam Hüseyin'in ölüm cezası aldığı Duceyl davasının temyiz sürecinin uzun sürdüğünü, alınan karmaşık kararın dikkatlice incelenmesine ihtiyaç olduğunu söyledi. Asıl davanın adil olmadığı konusunda kuşkular olduğunu ve bu kuşkuların giderilmesi gerektiğini ifade eden BM yetkilisi, bundan dolayı Saddam Hüseyin'in idam cezasının uygulanması konusunda Iraklı yetkililere acele etmemeleri çağrısında bulunduğunu kaydetti.

Arbour, dava ve temyiz sürecinin güvenilir ve tarafsız olduğunun kabul görmesinden sonra infazın yerine getirilmesinde, Irak ve uluslararası toplumun çıkarı olduğunu bildirdi; Saddam Hüseyin'in de imzaladığı uluslararası anlaşmalara göre, olası bir ceza indirimi ya da af için 'uygun makamlara' başvurma hakkının bulunduğunu hatırlattı.

Yakınlarıyla görüştü

Öte yandan Saddam Hüseyin'in iki üvey kardeşiyle bir araya geldiği ve ailesine özel mesajlar gönderdiği bildirildi. Saddam Hüseyin'in avukatlarından Bedi Arif, devrik Irak liderinin anne tarafından üvey erkek kardeşleri Sabavi ve Vatban İbrahim Hasan El Tıkriti ile Bağdat'ta tutulduğu hücresinde görüştüğünü söyledi. Bu görüşmenin, Saddam Hüseyin'in talebiyle yapıldığını belirten Arif, morali yüksek olan Saddam'ın üvey kardeşlerine ailesi için mektuplar verdiğini açıkladı. Arif, Saddam Hüseyin'in etrafında olanlarla ilgili ayrıntılı bilgisi bulunmadığını ve "ülkesi uğruna şehit olmak amacıyla hayatını vermeye hazırlandığını" belirtti. Avukat Bedi Arif, edindiği bilgiye göre, devrik Irak liderinin halen Amerikalıların gözetiminde tutulduğunu, Iraklı yetkililere teslim edilmediğini da açıkladı.