Rusya’da değişim zor

Zirve öncesinde Rus ve Alman sivil toplum kuruluşlarının katıldığı Petersburg Diyaloğu toplantılarında iki gün boyunca hararetli ve sert bir şekilde tartışıldı. Zirvede ne oldu? Uzlaşmacı bir söylemle ortaklık ve benzerlikler öne çıkarıldı.

Merkel ile Putin’in iyi ve güvene dayalı bir ilişkiye sahip olması herhalde ikisinin de pragmatistliğinden kaynaklanıyor. Ama bu Alman-Rus ilişkilerinin genelde iyi ve güvene dayalı olduğunu göstermiyor. Merkel ve Putin birer işadamı gibi gündem maddelerini raftan indirdi, her zamanki gibi ekonomi, ticaret, modernizasyon gibi tehlikesiz, yumuşak konuları ikili ilişkilerin kalbi olarak öne çıkardı.

Tartışmalı konular ise teğet geçildi. İran, Kosova, Rusya’daki demokrasi eksiklikleri gibi konularda Wiesbaden’da bir ilerleme kaydedilmesi zaten beklenmiyordu. Ama yine de bu konuların hiç gündeme bile getirilmemesi, dikkate alınmaması garip geldi.

Angela Merkel’in çok sevdiği ‚stratejik ortaklık’ sözü artık eskidi, aşındı, içi boşaldı. Putin’in, ‚Kimse Rusya’dan korkmasın’ çağrısı da süslü bir söz olmaktan öteye gidemiyor.

Rus ve Alman aydınlar arasındaki tartışmaları takip eden, Rusya’da medya ve kamuoyu araştırmalarını izleyenler tamamen farklı bir görüntüyle karşılaşıyorlar. Rusya’nın Batı ile ilişkileri pekçok alanda bozuluyor. Yeni bir çatışmadan, değerler ve çıkarlar anlaşmazlığından bahsedenler var. Karşılıklı suçlama ve eleştirilerle dolu buz gibi bir öfke hüküm sürüyor. Almanya Başbakanı’nın böyle bir ortamda yangına körükle gitmemesi anlaşılır bir tutum. Putin de yatıştırıcılık ve olayları olumlu göstermede usta biri.

Rusya’da seçim zamanı. Seçimin galibinin adı şimdiden belli olsa da. Hangi koltukta oturursa otursun Putin Rusya’nın kaderini tayin etmeye devam edecek. Almanya Başbakanı’nın ortak yönlere bu kadar değer vermesinin nedeni bu olsa gerek. Sonuçta daha uzun süre Putin ile muhatap olmak zorunda.

Geriye kalan tek mesaj şu: „Temel iyi, gerisi zamanla halledilir.“ Ya da başka bir deyişle: „Fazla heyecanlanmayıp soğukkanlı davranmak gerek.“ Belki bu o kadar da kötü değildir. Sonuçta Rusya’da değişim isteği rafa kaldırılmış olmuyor.