Rus - Alman projesine imzalar atıldı

Almanya ve Rusya’yı bir doğalgaz boru hattıyla bağlayacak proje ile ilgili anlaşma bugün Berlin’de imzalandı. Siyasi olduğu kadar kişisel yakınlıklarıyla da bilinen Almanya Başbakanı Gerhard Schröder ve Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin imza töreninde ikili ilişkilerdeki başarıyı vurguladı, birbirine teşekkür etti.

Gazprom ve BASF şirketleri arasında imzalanan anlaşmanın enerji sektöründeki ekonomik işbirliği açısından tamamen yeni bir sayfa açtığını belirten Schröder, Almanya’nın enerji ihtiyacının büyük bölümünü Rusya ile doğrudan ortaklık içinde gelecek onyıllarda güvenceye alındığını vurguladı. Schröder konuşmasında, Baltık ülkeleri ve Polonya’nın dışlanma endişelerini de yatıştırmaya çalıştı:

“Bu işbirliği kimseyi hedef almamaktadır. Almanya’nın ve Rusya’nın çıkarlarına hizmet etmektedir. Bunun nesi yanlış olabilir, bilmiyorum. Ayrıca bu, bizim Rusya ile paylaştığımız tek ekonomik başarı değil. Rusya’nın Bay Putin yönetimindeki gelişimi nefes kesicidir. Bizim için, Almanya’daki istihdam için de sunduğu fırsatlar sayılamayacak kadar büyüktür.”

Putin de Rusya’daki Alman yatırımlarından bahsederek, yatırımların artarak sürmesini umduğunu belirtti. Rusya’nın enerji kaynaklarından kimseyi dışlamadıklarını vurgulayan Putin, “Ne kadar fazla transit ülke olursa nakliye için o kadar fazla ödemek gerekecek, o zaman bu masraf da tüketiciye yansımak zorunda kalacaktır” dedi.

Seçim karmaşısı

Ancak iki liderin yatıştırma çabalarına rağmen Baltık ülkeleri ve Polonya projeden tedirgin. Erken seçim arefesindeki Almanya’da muhalefet de bu durumu hükümetin Rusya politikasına yüklenmek için kullanıyor. Almanya ve Rusya’yı yaklaşık 1200 kilometrelik bir doğalgaz boru hattıyla bağlayacak olan proje, tam seçim karmaşasının ortasına denk geldi.

Başbakan Schröder projenin Almanya için inanılmayacak kadar büyük önem taşıdığını, önümüzdeki yıllar, hatta onyıllar boyunca Almanya’ya enerji naklini garanti edeceğini vurguluyor. Muhalefetteki Hıristiyan Birlik partileri ise erken seçimler öncesinde hükümetin Rusya politikasını eleştirerek, kendi iktidarları döneminde Rusya ile ilişkilerin tabii ki sürdürüleceği ancak daha gerçekçi temellerde ve şimdikinden daha mesafeli olacağı mesajını veriyor.

Schröder: Tek başına adımlar atmamalı

Başbakan adayı Merkel’in seçim ekibinin dış politika sorumlusu Wolfgang Schaeuble hükümeti tek başına adımlar atmakla eleştirerek, “Projeyle ilgili olarak Baltık ülkeleri ve Polonya ile görüşülmesi gerekirdi“ dedi. Schaeuble, Avrupa’yı bölecek ve güvensizlik yaratacak şekilde dış politika yapılamayacağını belirtti. Hristiyan Birlik partilerinin dış politika sözcüsü Friedbert Pflüger ise doğalgaz boru hattı anlaşmasını memnuniyetle karşıladıklarını, ancak yöntemin yanlış olduğunu vurgulayarak şöyle devam etti:

“Hristiyan Birlik partileri 18 Eylül’de seçildikleri takdirde Rusya ile ilişkilerde enerji politikalarına kalındığı yerden devam edecektir. Yani enerji politikasında stratejik işbirliği sürdürülecektir. Bizim eleştirdiğimiz, Almanya ile Rusya arasında bu tür bir işbirliğinin, Orta ve Doğu Avrupa ülkeleriyle yeterince görüşülmeden gerçekleştirilmesidir. Bu yolla, Polonya ve Baltık ülkelerindeki, Almanya ve Rusya’nın arkalarından iş çevirdiği yönündeki geleneksel korkular yeniden canlandırılmaktadır.“

Polonya projeden rahatsız

Polonya, projeden rahatsızlığını her fırsatta dile getiriyor. Polonya Başbakanı Marek Belka projeyi ‚Polonya için siyasi bir sorun’ olarak tanımlayarak memnuniyetsizliklerini dile getirdi. Rusya’nın proje yoluyla güç gösterisi yapmak istediğini belirten Belka, Baltık Denizi altında bir boru hattı inşa etmenin, Polonya’dan bir hat geçirilmesinden çok daha pahalı olduğunu vurguladı.

Polonya Devlet Başkanı Aleksander Kwaznievski de dün projeyi ortak Avrupa politikası konseptinden uzak olmakla eleştirmiş, Polonya ve Baltık ülkelerinin proje nedeniyle kendilerini dışlanmış hissettiklerini ve Rus doğalgazıyla bağlantılarının kesilmesinden endişe ettiklerini söylemişti. Kwaznievski ayrıca Hristiyan Birlik partilerinin Başbakan adayı Angela Merkel’e seslenerek, seçimi kazanması durumunda anlaşmayı iptal etmesini istemişti.

Litvanya da tedirgin

Projenin huzursuz ettiği bir başka ülke Litvanya. Baltık ülkesi, Almanya ile Rusya arasındaki bu prestij projesinin, Avrupa’nın stratejik dengesini uzun vadede kaydıracağı endişesini taşıyor. Litvanya’nın Avrupa Parlamentosu milletvekili Vytautas Landsbergis, “Almanya ile Rusya arasında bugün enerji ittifakı diye adlandırılan yeni ittifak aslında Avrupa’nın siyasi haritasını değiştirmeye yönelik bir plandır“ diyerek, Baltık ülkeleri ve Polonya kıyısından geçen hattın inşasının ardından Rusya’nın gelecekte bir doğalgaz monopolü haline geleceği ve dolayısıyla komşu ülkelerin politikaları üzerinde etki kurabileceği uyarısında bulundu. Landsbergis 1990 yılında bağımsızlığın ilanından sonra Litvanya’nın ilk Başbakanı olarak görev yapmıştı.

Deniz altından döşenecek yaklaşık 1200 kilometrelik hat, Batı Sibirya doğalgazını Almanya’ya taşıyacak. Nakliyatın ileride İngiltere’ye genişletilmesi de planlanıyor. Schröder ile Putin, yakın siyasi ilişkinin yanında kişisel dostlukları ile de biliniyor. Putin’in 18 Eylül seçimlerinin hemen öncesinde bir prestij projesi için Almanya’ya gerçekleştirdiği gezi, dostu Schröder’e bir siyasi destek jesti olarak değerlendiriliyor.