1. İçeriğe git
  2. Ana menüye git
  3. DW'nin diğer sayfalarına git

Putin'in danışmanından Yukos davasına eleştiri

Horst Klaeuser3 Haziran 2005

Hodorkovski davasında adli makamları keyfi davranmakla suçlayan Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in baş ekonomi danışmanı Andrey İlaryonov, Yukos’a bağlı Yuganskneftegas şirketinin kamullaştırılmasını “devlet eliyle hırsızlık” olarak tanımlıyor. Moskova’dan Horst Klaeuser’in haberi...

https://p.dw.com/p/Abck
Yukos'un eski yönetecisi Hodorkovski 9 yıl hapis cezasına mahkum edildi
Yukos'un eski yönetecisi Hodorkovski 9 yıl hapis cezasına mahkum edildiFotoğraf: AP

Andrey İlaryanov sıradan biri değil. Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in ekonomik danışmanları arasında yer alıyor. Ama Putin’e borazanlık etmiyor, doğru bildiğini söylemekten çekinmiyor. Mülti milyarder Mihail Hodorkovski’nin 9 yıl ağır hapis cezasına çarptırılmasından sonra Kremlin’den ses çıkmamasına karşın, İlaryanov ağır eleştirilerde bulundu.

İlaryanov, Yukos skandalının Rusya’yı Venezüela’ya dönüştürme oyununun sadece ilk perdesi olduğunu söyledi. Putin’in danışmanı, bir zaman Rus endüstrisinin göz bebeği olan Yukos’tan 28 milyar dolarlık vergi borcunun talep edilmesini yüzyılın en büyük düzenbazlığı olarak adlandırmıştı. Ama şimdi daha da sert konuşuyor ve şöyle diyor:

“Bu dava, ülkemize büyük zarar verdi. Bu hadise, ekonomik ve sosyal hayatımızdaki büyük değişikliklerin habercisidir. Bana göre, iş dünyasında prensipler değişmiştir. Hem ekonomide, hem siyasette, hem siyasi sistemimizde hem de kitle yayın organlarında bunun izlerini görmek mümkün.”

“Yatırımcılar korkuyor”

Yarı hissesi devlete ait olan dev doğalgaz şirketi Gazprom’un birçok radyo ve televizyon şirketiyle, tanınmış İzvestiya gazetesine el atması İlariyonov’u haklı çıkarıyor. Putin’in başdanışmanı, Yukos tröstünün fiilen parçalanmasından sonra, Rusya’nın petrol ve doğal gaz üretiminin %20 oranında azaldığını ve ülkenin ekonomik durgunluğa sürüklendiğini de söylüyor. İlaryanov, özel şirket ve yatırımcının kamulaştırma korkusuyla teşebbüste bulunmaktan korktuğunu ve devletle iş yapmayı yeğlediğini öne sürüyor.

İlaryanov, Rusya’nın ekonomik yapısının mutlaka bıçak altına yatırılması gerektiğini ve petrol gelirleriyle kabaran istikrar fonunun yurt içinde harcanmasının enflasyona yol açacağını sözlerine ekliyor. Bütün petrol ve dogal gaz şirketlerinin özelleştirilip yabancı sermayeye açılmasını talep eden İlaryanov’a göre Rusya’nın selameti açısından tek bir sektör ya da branşın dahi devlet tekelinde kalmaması gerekiyor.

İlaryanov, Yukos davası ve Hodorkovski’nin mahkum edilmesinin 1991 devrimi sonrasının en büyük hadisesi olduğu iddiasında. İlaryanov, Yukos davasına bakan hakimlerin doğru dürüst Rusça bile bilmediklerini ve dava boyunca ipleri Kremlin’in çektiğini de söylemekten çekinmiyor.