180610 Polen Präsidentschaftswahl

Leh Kaçinski'nin devlet başkanlığı görev süresi, normal vaktinden çok önce ve hayli trajik bir biçimde sona erdi. 6 Nisan'da Leh Kaçinski ve eşinin yanı sıra ordu ve siyaset dünyasının önde gelen çok sayıda ismini taşıyan uçak, Rusya’nın Smolensk kenti yakınlarında düşmüş ve uçaktakilerin tümü hayatını kaybetmişti. Şimdi bu trajik kazadan yaklaşık 2 ay sonra, Polonya halkı yeni devlet başkanını seçmek için sandık başına gidiyor. Yarın yapılacak seçimlere 30 milyondan fazla seçmenin katılması bekleniyor.

Seçim kampanyaları çok sakin

Polonyalıların yaşadığı şok hâlâ çok derin. Rusya'nın Smolensk kenti yakınlarındaki felaket, ülkede toplu bir travmaya yol açtı. Devlet başkanları ile ülkenin çok sayıda önde gelen ismini kaybeden Polonya halkı, o günü kolay kolay unutamayacak. Polonya Radyosu’nun Almanca Yayınlar Sorumlusu Joachim Ciecierski, bu travmanın alışılmadık derecede sakin geçen seçim kampanyalarına da yansıdığını söyledi.

Ciecierski, "Politikacılar daha farklı söylemlerde bulunuyor. Bu seçim kampanyası, geçmiş dönemlerdeki kadar agresif değil. Adaylar, söylemek istediklerini iki kez düşünüyor, rencide edici ifadeler kullanmıyorlar. Sâkin bir hava hâkim ancak yine de büyük bir gerilim hissediliyor. Çünkü bu, önemli bir seçim kampanyası" şeklinde konuştu.

Smolensk felaketi sadece siyasetçilerin söylemlerini değil, seçim aritmetiğini de değiştirdi. Trajedi öncesi, milliyetçi muhafazakâr Devlet Başkanı Leh Kaçinski, anketlerde en alt sıralarda yer alıyor ve yeniden seçilmesi neredeyse imkânsız görülüyordu. Ancak trajik kaza, bu durumu büyük ölçüde değiştirdi. Leh Kaçinski’nin ikiz kardeşi ve muhalefet lideri Yaroslav Kaçinski, siyasi rüzgârı lehine çevirmeyi başardı.

Kaçinski aradaki farkı azalttı

Kaçinski, "ölen kardeşinin yarım bıraktığı çalışmaları sonuca ulaştırmak istediği" şeklindeki argümanıyla adaylığını açıkladı. Sadece birkaç hafta içinde Kaçinski'nin ulusal muhafazakâr Hak ve Adalet Partisi, seçmenin gözünde yükselmeyi başardı. Yaroslav Kaçinski, iktidardaki liberal Yurttaş Platformu’nun adayı Bronislav Komorovski ile arasındaki farkı yüzde 20’den yüzde 7’yi indirdi. Varşovalı gazeteci Ciecierski, şu anki tabloya bakıldığında seçim sonucunu kestirmenin zor olduğu görüşünde.

Ciecierski, "Kamuoyu anketlerinden, çok sayıda insanın Yaroslav Kaçinski’ye oy vereceği sonucu çıkıyor. Ancak bunun nedeni insanların muhalefetteki Hak ve Adalet Partisi üzerinde mutabık olmaları değil. Tam aksine insanlar Yaroslav Kaçinski’de âdeta kardeşi Leh Kaçinski’yi görüyorlar" ifadelerini kullandı.

İkinci tur seçimler

Pazar günü yapılacak seçimlerle ilgilli anketlerde Komorovski yüzde 42, Kaçinski ise yüzde 35 oy alacak gibi görünüyor. Seçime katılımı ne kadar az olursa, Kaçinski’nin şansı da o kadar yükselecek. Ancak gazeteci Ciecierski, ikinci tura gidileceğinden emin görünüyor ve "Pazar günü kimin kazandığını göreceğiz. Ancak kesinlikle ikinci tur seçimlere gidilecek. Seçimin tek bir galibi olmayacak" diyor.

İki hafta içinde yapılması gereken ikinci tur seçimlerde ise Kaçinski’nin, rakibi Komorovski’ye karşı şansının daha kötü olacağı düşünülüyor. Anketler, ikinci tur seçimlerde Komorovski’nin yüzde 59’luk bir oy oranına ulaşabileceğini gösteriyor. Ancak yine de kısa bir süre öncesine kadar pek sevilmeyen Yaroslav Kaçinski’nin, bu kadarını bile başarmış olması başlı başına bir sansasyon. Bu, 2012 yılında yapılacak parlamento seçimleri açısından da Kaçinski için umut dolu bir sinyal.

© Deutsche Welle Türkçe

Bartosz Dudek / Çeviri: Başak Sezen

Editör: Murat Çelikkafa