Obama'nın AB ile ilk krizi: Peynir!

İktidarı George W. Bush'tan dün devralan Barack Obama Avrupa Birliği ile ilk ticari krizini peynir ithalatı konusunda yaşayacak. AB Komisyonu ve Fransa, ABD'nin geçen hafta Fransızların meşhur küflü peyniri "rokfor" için gümrük vergisini yüzde 300'e çıkarma kararına misilleme olarak Washington'u Dünya Ticaret Örgütü'ne (DTÖ) şikayet ettiler.

ABD ile AB'yi DTÖ platformunda bir kez daha karşı karşıya getiren ihtilaf yaklaşık 10 yıl önce AB'nin ABD'den hormonlu sığır eti ithal etmeme kararı almasıyla patlak vermişti. Washington bu kararı DTÖ gündemine taşımış ve misilleme olarak bazı AB ürünlerine uyguladığı gümrük vergi ve tarifelerini olağanüstü artırmıştı. AB de ABD'nin bu uygulamasının rekabet kurallarına aykırı olduğu gerekçesiyle DTÖ' de Washington'dan şikâyetçi olmuştu. DTÖ'nün temyiz organı son olarak 16 Ekim 2008'de aldığı kararda, ABD ve bu dosyada ABD ile ortak hareket eden Kanada’nın AB ürünlerine yönelik misilleme niteliği taşıyan yaptırımlarının "yasal" olduğu sonucuna varmıştı.

ABD'nin tepkisi gecikmedi

ABD, AB'nin bu kararı uygulamamakta direnmesi üzerine geçen hafta, AB'den ithal ettiği et, sebze, meyve, tahıl, sakız, çikolata, kestane, meyve suyu, maden suyu ve yağ gibi ürünlere uyguladığı gümrük tarifelerini 23 Mart 2009 tarihinden itibaren yüzde 100 ila yüzde 300'e varan oranda artıracağını duyurdu.

Karardan en olumsuz etkilenecek ürün Fransızların dünyaca ünlü küflü peyniri "rokfor" olacak. ABD Fransa'dan yılda ortalama 400 ton rokfor peyniri ithal ediyor. Bu oran Fransa'daki toplam rokfor üretiminin yüzde 2'sine eşit. ABD'nin gümrük vergisini en fazla Fransız peynirine uygulayacak olmasının, hormonlu sığır etine AB içindeki en sert muhalefeti Fransa’nın göstermesinden kaynaklandığı söyleniyor.

ABD'nin kararı 27 AB ülkesinden 26'sini kapsıyor. Washington, hormonlu sığır etine karşı olmayan, hatta taraftar olan İngiltere’yi yeni gümrük tarifelendirmesi kapsamı dışında bıraktığını bildirdi.