NATO’nun gündemi Kosova

NATO Kosova’da barış, güvenlik ve istikrarı Sağlayan bünyesindeki Kosova Barış Gücü'nün (KFOR) bölgedeki misyonunun devamını isterken, Rusya'nın Avrupa Konvansiyonel Kuvvetler Anlaşmasından çekilmesi halinde ortaya çıkabilecek tablodan endişeli.

Brüksel’deki NATO dışişleri bakanları zirvesi öncesinde, NATO ülkeleriyle AB dışişleri bakanları ortak bir toplantıda bir araya geldi. Bakanlar Kosova'daki NATO gücünde hiçbir azaltmaya gidilmeden aynı şekilde muhafaza edilmesi konusunda fikir birliğine vardı. Buna göre, Kosova’da barış, güvenlik ve istikrarı sağlayan NATO bünyesindeki 16 bin askerden oluşan Kosova Barış Gücü'nün (KFOR) bölgedeki misyonu, olası bir bağımsızlık ilanında bile devam edecek.

Steinmeier’in değerlendirmesi

Toplantının başlangıcında açıklamalarda bulunan Almanya Dışişleri Bakanı Frank Walter Steinmeier, Kosova'nın nihai statüsüyle ilgili Arnavutlar ve Sırplar arasında yapılan görüşmelerden bir sonuç alınamamasının ardından, NATO’nun taraflara net bir sinyal vermesi gerektiğini söyledi. Steinmeier, “NATO olarak bölgeyle ilgili acele kararlar vermediğimizi ve birliklerimizin Kosova’da kalacağını net bir şekilde ortaya koymalıyız” diye konuştu. NATO ve AB Dışişleri Bakanlarının katıldığı ortak akşam yemeğinin ardından basına açıklama yapan Belçika Dışişleri Bakanı Karel De Gucht da, Kosova’da görev yapan NATO gücünün sayısında bir değişikliğe gidilmesinin şimdilik düşünülmediğini ancak İtalyan ve Fransız ihtiyat taburlarının bölgeye 14 gün içinde gönderilmesinin mümkün olduğunu belirtti. De Gucht, Alman ihtiyat taburunun Kosova’daki seçimlerde görev yapması için Kasım ayı ortasında bölgeye gönderilmiş olduğunu da hatırlattı.

KFOR tartışılıyor

NATO dışişleri bakanlarının Brüksel’deki toplantıda, BM Güvenlik Konseyi’nin eski Yugoslavya için aldığı 1244 sayılı kararının Sırbistan’ın bölünmesinden sonra da KFOR gücünün bölgede kalmasına bir yasal dayanak oluşturup oluşturamayacağını tartışması bekleniyor. Ancak Almanya Dışişleri Bakanı Frank Walter Steinmeier, “BM’nin 1244 sayılı kararı ve bölgedeki NATO’ya bağlı askeri varlığın korunması konusunda herhangi bir belirsizliğin yaşanmadığını düşündüğünü” belirti. NATO kaynakları, Kosova'da barış, güvenlik ve istikrarı Sağlayan NATO bünyesindeki Kosova Barış Gücü'nün (KFOR) bölgedeki misyonunu olası bir bağımsızlık ilanında bile devam ettirebilmesiyle ilgili yasal dayanağın, BM'nin 1999 da aldığı 1244 sayılı karar olduğunu belirtiyor. Söz konusu karar, NATO'nun eski Yugoslavya'ya düzenlediği hava harekatından sonra alınmıştı. Kararla, Sırpların Kosova'yı diğer halkalardan arındırmaya çalışan tutumu engellendi.

Uzmanlar, NATO Dışişleri Bakanlarının Brüksel’deki toplantıda, Kosovalı Arnavutların Sırbistan’dan ayrılarak tek taraflı bağımsızlık ihtimaline hazırlandıklarını belirtiyor. Ancak NATO, Kosova'nın bağımsız bir devlet olarak kabul edilip edilmemesi konusunda tutum sergilemekten kaçınıyor. Zira NATO, bu konuda kedini yetkin merci olarak görmüyor.

Rusya, Kosova’nın bağımsızlığına karşı

NATO'yu şu sıralar özellikle meşgul eden baka bir konuysa Rusya. NATO dışişleri Bakanları Brüksel’deki toplantı çerçevesinde meslektaşları Sergey Lawrov ile NATO-Rusya Konseyi çerçevesinde buluşmayı planlamıştı. Ancak Rusya, Kosova’nın bağımsızlığına karşı çıkıyor. Devlet başkanı Valadimir Putin’in geçtiğimiz yaz ayında, Avrupa'nın en önemli askeri anlaşmalarından Avrupa Konvansiyonel Silahlar Anlaşması’ndan çekileceği tehdidinde bulunması AB ve NATO’da endişeyle karşılandı. Kremlin’in tepkisinin, ABD'nin eski Varşova Paktı ülkelerine konuşlandırmayı planladığı füze savar sistemine karşı verildiği belirtiliyor. Putin, partisi 'Birleşik Rusya'nın geçtiğimiz günlerde yapılan parlamento seçimlerde galip gelmesi arifesinde, ülkesinin Avrupa Konvansiyonel Silahlar Anlaşması’ndan çekilmesini salık verdi. Anlaşmadan çekilme tarihi olarak 13 Aralık'ı veren Putin gerekçesiniyse, sınırlarına kadar dayanan NATO birliklerini bir tehdit unsuru olarak gördüğüyle açıkladı.

Rusya’dan “yakın takip”

Rusya'nın Konvansiyonel Silahlar Anlaşması’ndan çekilmesi, Rusya ve NATO'nun birliklerin kapasiteleriyle ilgili bundan sonra birbirlerine danışmamaları anlamına geliyor. Ayrıca Rusya anlaşmadan çekildiği için birlikleri konvansiyonel silahlar denetçilerince teftiş edilemeyecek. NATO Dışişleri Bakanları toplantısından bir gün önce açıklama yapan Rusya Dışişleri Komisyonu Başkanı Konstantin Kosatşov konuyla ilgili bir açıklama yaptı. Kosatşov, “Müttefiklerimizin sınırlarımızdaki tutumunu yakından takip edeceğiz, şayet bizi tehdit eden bir durum yani silah ve asker sayısında bir atış olursa harekete geçmekten kaçınmayacağız. Ancak bu gelişmeler olmazsa biz de bunun öncesinde herhangi bir adım atmayız” diye konuştu.