NATO misyonunu somutlaştırıyor
16 Eylül 2004
Iraklı güvenlik güçlerinin eğitimi konusunda ilke kararı alınan İstanbul’daki NATO Zirvesi’nden üç ay sonra, şimdi NATO’daki büyükelçiler ayrıntılar üzerinde anlaştı. Fakat dün toplanan NATO Konseyi’nin resmi bir kararı henüz oluşmadı. NATO’daki üst düzeyli bir yetkili, kararın önümüzdeki günlerde alınacağını açıkladı. NATO’da böyle bir karar ancak oy birliğiyle alınabiliyor.
NATO Genel Sekreteri Jaap de Hoop Scheffer, 26 üye ülkeyi acele etmeye çağırdı. Çünkü Ocak ayında yapılacak genel seçimler öncesinde yeterli sayıda polis ve asker yetiştirmek güç olacak. Özellikle Fransa, bu eğitimin Irak dışında yapılması konusunda uzun süre direnmişti. Buna karşılık, Amerika Birleşik Devletleri, ittifakın Irak’ta olanaklı olduğu kadar güçlü şekilde temsil edilmesi yolunda baskı yapıyor.
Misyonun komuta yapısı
Son ana kadar tartışılan konu ise misyonun komuta yapısıyla ilgiliydi. Fransa, komutayı Amerikalılar’ın üstlenmesini de engellemeye çalıştı. Ama NATO Genel Sekreteri Jaap de Hoof Scheffer, ”Eğitim birliğinin güvenliğini çokuluslu kuvvet sağlayacak. Bu nedenle, bu önemli NATO misyonunun tek bir komuta yapısına sahip olması kaçınılmaz" diye konuştu.
NATO, Irak’ta bir eğitim merkezi kuracak olan yaklaşık 100 subay gönderecek. Amerika Birleşik Devletleri, yaklaşık 260 bin kişilik bir Irak ordusu kurmak istiyor. NATO bunun küçük bir kısmını eğitecek. Fransız ve Alman askerleri Irak’taki bu göreve katılmayacak. İki ülkenin liderleri bunu haziran ayındaki zirvede kesinlikle belirtmişti.
NATO bayrağı dalgalanmayacak
Eğitim merkezinin finansmanının nasıl sağlanacağı da belirsiz. Biçimsel olarak merkez Irak yönetiminin denetiminde olacak. Başkent Bağdat’ta da olup olmayacağı belli olmayan merkezde NATO bayrağı dalgalanmayacak. Irak Devlet Başkanı Gazi El Yaver, devam eden saldırılar nedeniyle NATO büyükelçilerinden hızla yardım edilmesini istemişti. Şimdi Scheffer de Irak’taki güvenliğin kötü olmasına rağmen eğitim merkezinin süratle kurulacağını söyledi.
Şu anda Bağdat’ta bulunan 50 kişilik bir subay grubu, daha büyük misyonun hazırlıklarını yapmak ve ilk Iraklılar’ın eğitimiyle meşgul. Eğitime sadece subayların mı, yoksa astsubayların da mı katılacağına karar verecek olan da onlar. Fakat NATO çevrelerinden verilen bilgilere göre, bu NATO askerlerinin hareket yeteneği, saldırı olması korkusu nedeniyle çok kısıtlı.