NATO Afganistan'ı tartışıyor

NATO savunma bakanlarının Cuma günü sona erecek olan, Slovakya'nın başkenti Bratislava'daki güvenlik toplantılarına Afganistan damgasını vurdu. NATO Genel Sekreteri Anders Fogh Rasmussen, Bratislava'da yaptığı konuşmada, Afganistan konusunda sabırlı olunması çağrısında bulundu. Rasmussen, ayrıca Afganistan’daki ABD ve NATO birliklerinin komutanı General Stanley McChrystal’in strateji değişikliği talebini desteklediğini de açıkladı. Bu strateji değişikliğinin odak noktasını, sivil halkın korunması ve Afganistan güvenlik güçlerinin yapılandırılması oluşturuyor. General McChrystal, ayrıca 40 bin askerlik takviye yapılmasını da talep ediyor.

Öte yandan Afganistan’daki devlet başkanlığı seçimlerinde usulsüzlük yapıldığı yönündeki şikâyetlerin ardından, Devlet Başkanı Hamid Karzai, sonunda ikinci tur seçimlere gitmeyi kabul etti. Karzai, seçimlerde eski Dışişleri Bakanı Abdullah Abdullah ile yarışacak. Seçimler, NATO için hem "bir problemin eksik olması" hem de "yeni bir problemin daha ortaya çıkması" anlamına geliyor. Çünkü NATO bünyesindeki askeri misyonun güvenirliği aynı zamanda Batı tarafından başlatılan demokratik sürecin de benimsenmesine bağlı. Bu nedenle NATO Genel Sekreteri Anders Fogh Rasmussen, Karzai’nin ikinci tur oylamaya rıza göstermesini memnuniyetle karşıladı.

Asker takviyesi talebi

İkinci tur aynı zamanda, güvenlikle ilgili problemlerin artması anlamına da geliyor. Afganistan’daki NATO birliklerinin karşılaştığı zorluklar, geçtiğimiz aylarda daha da arttı. Artan kayıplarla birlikte, NATO üyesi ülkeler, sonu belli olmayan bu misyona direnmeye başladı. Genel Sekreter Rasmussen, pazartesi günü, yani Karzai'nin ikinci tura onay vermesinden önce yaptığı açıklamada şöyle konuşmuştu:

"Bu, daha fazla ve daha iyi yeniden yapılanma ve kalkınma anlamına geliyor. Bu, yeni Afgan yönetiminin, etkili ve açık bir şekilde yolsuzlukların üzerine gitme sorumluluğunu alması demek. Ayrıca Afgan güvenlik güçleri öyle organize edilmeli ki, bize destek verip güvenliği sağlayabilmeliler. Eğer gelecekteki yükümüzü hafifletmek istiyorsak, şimdi daha çok yatırım yapmalıyız.“

Afganistan'daki ABD ve NATO güçleri komutanı General Stanley McChrystal, kısa süre önce yaptığı açıklamada, on binlerce askerlik takviye yapılmazsa, Taliban ile yürütülen savaşın kazanılamayacağını belirtmişti. ABD Başkanı Barack Obama’nın bu konudaki tutumu ise belirsiz. Müttefik ülkeler, Beyaz Saray’ın yeni Afganistan stratejisinin açıklanmasını bekliyor.

Rusya’dan güvence

Afganistan’da başarılı olabilmesi için NATO'nun Rusya’ya ihtiyacı olduğu, kesin. Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov, Brüksel ziyaretinden önce bu konuda güvence verdi:

"Bizim pozisyonumuz şudur: Afganistan’ı güvenli kılma çabalarının başarısızlıkla sonuçlanmasını istemiyoruz. Tam aksine bu çabayı desteklemek için elimizden geleni yapıyoruz. Başarısızlık, terörizm, uyuşturucu ticareti ve organize suçlar gibi problemlerin uluslararası toplumu ve Rusya'yı da daha fazla tehdit etmesine yol açar.“

Füze kalkanı tartışması

Bratislava buluşmasının gündeminde Rusya’yı yakından ilgilendiren bir başka konu daha var. Obama, Rusya tarafından eleştirilen Doğu Avrupa’ya füze kalkanı kurma projesinden vazgeçti. Ancak, örneğin İran’ın orta menzilli füzelerine karşı yeni bir füze kalkanı kurma projesi NATO bünyesinde hâlâ tartışılıyor. Genel Sekreter Rasmussen, bu konunun ciddiyetle üzerinde durulduğunu açıkladı:

"Umarım, NATO bünyesinde Avrupa füze kalkanı projesi üzerinde mutabakat sağlanır ve NATO planlar hakkında bilgilendirilir. Böylece, artan füze tehditlerine karşı müttefiklerimiz arasında birlik, sorumluluğun paylaşılması ve güvenliğin nasıl geliştirilebileceği tartışılabilir.“

Christoph Hasselbach / Çeviri: Başak Sezen

Editör: Ahmet Günaltay