300709 Moldau Wende

Moldova’daki parlamento seçimlerinde oy sayımı neredeyse tamamlandı. Komünist Parti, Nisan ayındaki seçimlere kıyasla oy kaybetti, ancak yine de seçmenin yüzde kırk beşinin desteğini alarak seçimden birinci parti olarak çıktı. Komünist Parti'nin parlamentoda 48 sandalyesi olacak.

Almanya'da Federal hükümetin Moldova sorumlusu Hıristiyan Demokrat Parti milletvekili Manfred Grund, Moldova’da bir dönüşüm bekliyor. Grund, “Moldova’da bir dönüşümün eşiğinde olduğumuzu hissediyorum. Komünistler artık ülkenin kaderi üzerinde tek başlarına söz sahibi olamayacak, seçmenlerin yarıdan fazlası çok açık bir şekilde Avrupa yanlısı olduğunu ortaya koyan demokratik muhalefet partilerini seçti" şeklinde konuşuyor.

Komünist parti ile koalisyon yok

Seçmenin yüzde ellisinden fazlasının desteğini alan demokratik, Avrupa Birliği yanlısı muhalefet partileri parlamentoda 53 milletvekiliyle temsil edilecek. Teorik olarak muhalefet partilerinin, Komünist Parti ile koalisyon kurması mümkün, ancak seçimlerden önce bütün muhalefet partileri Komünist parti ile koalisyon kurmayı kesinlikle ret etmişti. Moldova Dış Politika Derneği’nden siyasi gözlemci Vladislav Kulminski, seçim sonuçlarını şöyle değerlendiriyor:

“Ülkemizin hangi hükümetle yönetileceğini söylemek için henüz çok erken. Ancak, Moldova’nın işleyen, istikrarlı bir hükümete gereksinim duyduğu çok açık, zira işleyen hükümet işleyen devlet kurumları demektir. Meclise giren siyasi partilerin karşılıklı düşmanlığı bırakıp, Moldova tarihinin bu en sert seçim kampanyasını unutmaları ve, birbirleriyle konuşmaları gerekiyor.”

Komünist Parti'nin desteği gerekli

Moldova muhalefet partileri koalisyon hükümeti kursalar bile, Komünist Parti'nin desteğine ihtiyaç duyacaklar; zira devlet başkanının seçilmesi için 61 oy gerekiyor. Bir süredir siyasi istikrarsızlığın hâkim olduğu Moldova’da parlamento seçimleri Nisan ayında yapılmış, ancak Komünist Parti’nin devlet başkanı seçiminde yeterli çoğunluğu sağlayamaması üzerine erken seçim kararı alınmıştı.

Muhalefet partileri Nisan’da yapılan seçimlere hile karıştırıldığını savunuyordu. Bu nedenle muhalefet yanlıları sokaklara dökülmüş, güvenlik güçleri ile protestocular arasında şiddetli çatışmalar olmuştu.

Bu seçimlerde de muhalefet, medyanın devlet kontrolü altında olması ve resmi makamların seçmenler üzerinde baskı kurması yüzünden dezavantajlı konuma düştüğü gerekçesiyle oylamaya itiraz etmişti.

AGİT: "Seçimler demokratik"

Seçimleri izleyen Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı (AGİT) itirazlara hak veriyor. AGİT'in seçim gözetmenliğini yapan Alman Hıristiyan Demokrat Partili milletvekili Manfred Grund, haklı itirazlara rağmen, seçimlerin demokratik bir ortamda yapıldığını ve önemli usülsüzlük tespit edilmediğini belirtiyor:

Peki, Avrupa yanlısı muhalif partilerini destekleyen seçmen seçim sonuçlarını kabul edecek mi, yoksa yeniden sokaklara mı dökülecek? Moldovalı siyasi bilimler uzmanı Vladislav Kulminski protesto gösterileri düzenleneceğine ihtimal vermiyor. Kulmanski şöyle konuşuyor:

“Bana kalırsa, protesto gösterileri düzenlenmesi olasılığı oldukça düşük. Oldukça sert geçen seçim kampanyası komünistlere yarar sağlamak yerine büyük zarar verdi. Seçim kampanyasının muhalefetin lehine sonuçlandığı açıkça görülüyor, muhalefet partilerinin toplam oyları komünistlerin oylarından fazla. Onlar açısından sonuç daha iyi ve meclise komünistlerden fazla milletvekili soktular. Bu nedenle protesto olasılığını düşük görüyorum."

Esther Hartbrich / Çeviren: Başak Özay

Editör: Ahmet Günaltay