1. İçeriğe git
  2. Ana menüye git
  3. DW'nin diğer sayfalarına git

Moldova krizi büyüyor

8 Nisan 2009

Devlet Başkanı Vladimir Voronin, hükümete karşı gösterileri örgütleyenlerin sert biçimde cezalandırılacaklarını duyurdu. Moldova yönetimi tırmanan gerilimden Romanya'yı sorumlu tuttu, Rumen büyükelçiyi sınır dışı etti.

https://p.dw.com/p/HT25
Fotoğraf: AP

Moldova'nın başkenti Kişinev'de Komünist Parti'nin seçimleri yeniden kazanmasını protesto etmek için binlerce kişi sokaklara döküldü. Polisin müdahale ettiği gösterilerde, 200'e yakın kişi gözaltına alındı. Ülkede gerginlik had safhaya yükseldi.

Kişinev’deki hükümet binası polis tarafından kordon altına alındı. Aynı zamanda Kişinev’e çıkan caddeler de göstericilerin geçişini engellemek için kapatıldı. Moldova İçişleri Bakanlığı sözcüsü, polisin kamu düzenini sağlayabilmek için gerekirse silah da kullanacağını duyurdu. İki yüz kişinin yaralandığı gösterilerde, yaklaşık iki yüz kişinin de gözaltına alındığı açıklandı. Polis, hükümet binalarının kontrol altına alındığını duyurdu, ancak ülkedeki gergin ortam sürüyor.

Komünist Parti yaklaşık yüzde 50 oy aldı

Ülkede protesto gösterilerinin patlak vermesinin nedeni ise genel seçim sonuçları. 2001 yılından bu yana iktidarda olan Komünist Parti'nin, hafta sonunda yapılan seçimleri, oyların yaklaşık yüzde 50'sini alarak kazanması üzerine, toplamda yüzde 35 oranında oy alan üç muhalefet partisinin yandaşları “Biz Avrupa'ya dâhil olmak istiyoruz” sloganlarıyla sokaklara döküldü. Muhalefet üç ay içinde demokratik kurallara göre tekrar seçim yapılmasını talep etti.

Ancak gerilimin tırmanması ve gösterilerin kana bulanması üzerine muhalefetteki siyasetçiler, isyancılarla aralarına mesafe koydu. Liberal Demokrat Parti Genel Başkanı Vladimir Filat, bir Rus kanalına yaptığı açıklamada “Ben insanlarımı buraya sürüklemedim. Biz gösterimizi merkezdeki meydanda organize ettik“ diye konuştu.

AGİT gözlemcileri ne diyor?

Moldau Unruhen in Chisinau Demonstration
Fotoğraf: AP

Muhalefetin seçimlerin yenilenmesi isteğini reddeden Moldova Devlet Başkanı Vladimir Voronin de hükümeti acil kriz toplantısına çağırdı:

“Kişinev’de meydana gelen her şey ayaklanmadır. Organizatörlerin tek hedefi, ülkenin durumunu istikrasızlaştırmak. Seçim sonuçlarının reddedilmesi sadece bir bahane. Uluslararası gözlemciler seçimleri ve oyların sayımını olumlu olarak değerlendirdi.“

Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Örgütü AGİT'in gözlemcileri ise seçimleri büyük ölçüde özgür ve adil olarak değerlendirdi. Bağımsız Devletler Topluluğu’nun resmi seçim gözlemcileri de yaptıkları açıklamada, seçimlerin iptali ya da tekrarlanmasını gerektirecek hiçbir ihlale rastlamadıklarını duyurdu.

Göstericiler AB’yi istiyor

Moldau Unruhen in Chisinau Demonstration vor Parlament
Fotoğraf: AP

Sokaklara dökülen göstericiler hem seçimlerin yenilenmesini hem de komşu ülke Romanya ile birleşme ve AB ile daha fazla yakınlaşma talebinde bulunuyor. 1940 yılına kadar Romanya’ya ait olan Moldova daha sonra Sovyetler Birliği’nin bir parçası olmuştu.

Moskova’yla stratejik ortaklığı savunan ve görev süresi boyunca daha çok Rusya ile yakınlaşmaya çalışan Moldova Devlet Başkanı Voronin, Romanya’nın başkent Kişinev'deki protesto gösterilerinde parmağı olduğunu iddia etti ve hemen akabinde Romanya’nın Moldova büyükelçisi “persona non grata”, yani "istenmeyen kişi" ilan edildi. Ayrıca Rumen halkına Moldova’ya girebilmeleri için vize talebi getirildi. Moldova'da çıkan gösterilere Rusya'dan da tepki geldi. Rusya, gösterilerin ülkenin bağımsızlığını tehdit ettiğini savundu.

Romanya, Voronin’e tepki gösterdi

Rumänien Bukarest Demonstration Solidarität mit Moldau Moldawien
Bükreş'te, Moldova'daki protestocularla dayanışma gösterisi yapıldı.Fotoğraf: Cristian Stefanescu

Romanya Dışişleri Bakanlığı ise Moldova’nın suçlamalarına tepki göstererek, Voronin’in Romanya’nın gösterilerde parmağı olmakla suçlamasını “provokasyon” olarak değerlendirdi. Dışişleri Bakanlığı'ndan yapılan açıklamada, Romanya'nın, Moldova'nın AB ile yakın ilişkilerini desteklemeyi sürdüreceği ve Moldova vatandaşlarına yeni seyahat kısıtlamaları getirilmeyeceği belirtildi. Moldova’daki gelişmeler hakkında açıklama yapan Romanya Senato Başkanı Mircea Geoana ise şunları söyledi:

“Şiddet, şiddeti çeker. Moldova Cumhuriyeti’nin ise şu anda şiddete ihtiyacı yok. Moldova Cumhuriyeti’nin Avrupa tarafından kayıtsız görülmeye de ihtiyacı yok. Bizim, Avrupa’ya mesajımız, bir Avrupa geleceği olan Moldova Cumhuriyeti'nden vazgeçilmemesidir. Kişinev’deki iktidar ve Moldova Cumhuriyeti’ni Avrupa’dan uzaklaştırmak isteyen herkese, bu devletin kalkınması sorumluluğunu taşıdığını söylüyoruz.“

Heide Rasche,/ Moskova, Robert Schwartz / (DW Romence)

Çeviren: Başak Sezen

Editör: Hülya Köylü