Merkez Camii: Birlikteliğin sorunlu sembolü

Cam ve betondan oluşan özgün dış cephe mimarisi, merdivenlerden çıkılarak cümle kapısından girilebilmesi camiinin tüm dinlere açık olduğunu simgeliyor. 36,5 metre yükseklikte şeffaf camdan kubbesi, 55 metre uzunluğunda iki minaresi ile açan bir goncayı andırıyor.

Merkez Camisi’nin bulunduğu Köln’ün Ehrenfeld semti eskiden işçi sınıfının yoğun olarak yaşadığı bir bölgeydi. Fabrikaların kapandığı 1970’li yıllarda işsizlik ve yoksulluğun arttığı Ehrenfeld’e, kiralardaki düşüşle birlikte sanatçı akını yaşandı. Açılan sanat galerileri ve tiyatrolarla semt çok kültürlü bir nitelik kazandı. Günümüzde Ehrenfeld’de yaşayanların yüzde 35’i göçmen kökenli.

Cami, yüzlerce Müslüman sivil toplum kuruluşunun yardımları ve Türk Hükümeti’nin Almanya’daki dini kuruluşu olan DİTİB’in mali desteğiyle inşa edilebildi. Başbakan Angela Merkel’in lideri olduğu Hristiyan Demokrat Parti’nin destek vermediği proje, 2008 yılında Köln Belediye Meclisi tarafından onaylandı. Cami projesinin temeli 2009 yılında atıldı.

Kilise inşaatlarındaki uzmanlığı ile tanınan, inşa edilecek caminin de uyuma katkı sağlayacağına inandığını söyleyen Mimar Paul Böhm’ün projesi, 2005 yılında düzenlenen uluslararası yarışmada birinci geldi. Ancak yaşanan anlaşmazlık sonucu mimar 2011 yılında bu proje ile yollarını ayırdı.

Camii kapılarını ibadete ilk kez 2017 yılının Ramazan ayında açtı.

17 bin metrekare kapalı alanı bulunan camide 1200 kişinin ibadet edebilmesi mümkün. Kütüphanesi olan camide farklı kültür ve inançtan insanların bir araya gelmesi için dükkan ve spor alanı da bulunuyor.

Almanya’nın en modern camisi olma iddiasındaki Merkez Camii iki yüksek minaresi ile Köln kenti sakinlerinin bir bölümünde “Hristiyan bir kente uymadığı” iddiasıyla rahatsızlığa yol açmıştı. Köln Kardinali Joachim Meisner, bu cami ile “paralel toplum” oluşumuna zemin hazırlanacağı eleştirisini dile getirmişti.

Sağcı siyasilerin, cami inşaatına tepkileri, Müslümanların Almanya’ya uyumu ile ilgili hararetli tartışmalara yol açmıştı. Yazar Ralph Giordano caminin, “Almanya’nın ürkütücü bir şekilde İslamlaşmasının sembolü” olacağını iddia etmişti.