240609 Merkel USA

Muhafazakar Almanya Başbakanı Angela Merkel, ABD'nin yeni Demokrat Başkanı Barack Obama ile “omuzlarına masaj yapan” eski ABD Başkanı George Bush kadar sıcak bir ilişki kuramadı. Merkel ile Obama'nın birbirlerine hala ısınamadıkları Berlin kulislerinde sıkça dile getiriliyor.

Buna karşın Merkel'in ilk Beyaz Saray ziyaretinde gündem hayli sıcak konularla dolu. Öncelikli gündem maddesinin küresel ısınma olacağı buluşmada, iki ülkenin dünya iklimi konusundaki tutumu masaya yatırılarak ortak politikalar üzerinde görüş alışverişinde bulunulacak.

Merkel'in hedefi Aralık ayında Kopenhag'da düzenlenecek Dünya İklim Zirvesi'ne Kyoto Protokolü'nün yerine geçecek anlaşma için uzlaşma sağlanabilmesi. Zira ABD iklim politikasında köklü bir değişikliğe gitmeden yeni bir iklim anlaşmasının hayata geçirilmesi mümkün görünmüyor.

Merkel'in beklentileri

Almanya Başbakanı, Washington ziyareti öncesinde internet üzerinden yayınlanan video mesajında ABD'den neler beklediğini “Yeni Amerikan yönetimi ve Başkan Obama'nın ABD'nin geleceğine ilişkin yapıcı rol oynamaya büyük değer verdiğini biliyoruz” sözleri ile dile getirdi.

Değişim sloganıyla başkanlığa seçilen Obama, iklimin korunmasına ağırlık vereceği vaadinde bulunmuştu. Obama bu sözünü yerine getirmek üzere ilk adımlarını da attı. Amerikan Kongresi, iklimin korunmasını öngören geniş çaplı bir önlemler paketi üzerine görüşmelerini sürdürüyor. Bu nedenle Merkel'in küresel ısınmaya ilişkin ikinci bir randevusu daha var. Almanya Başbakanı, aynı zamanda Amerikan Temsilciler Meclisi Başkanı Nancy Pelosi ile de görüşecek.

Küresel kriz de görüşülecek

Merkel – Obama görüşmesinin ikinci önemli gündem maddesi de küresel ekonomik kriz. Bu konuda da Berlin – Washington hattında sıkıntılar yaşanmıştı. Obama yönetimi, Berlin'i konjonktürün canlandırılması için hiçbir çaba göstermemekle suçlarken, Berlin'deki hükümet de Amerikan Merkez Bankası'nı piyasaya gereğinden fazla taze para sürdüğü için eleştiriyordu.

Ancak Merkel, ekonomik kriz konusunda da uzlaşma sağlamak istiyor. Merkel'in yakın çevresinden edilen bilgilere göre, Almanya Başbakanı, Obama ile “çıkış stratejisi” olarak adlandırılan çözüm önerisi hakkında görüşmek istiyor. Bu strateji, krizle mücadele önlemlerinin yeniden kısa süre içinde güçlendirilmesi ve kalıcı mali politikalar uygulanmasını öngörüyor. Hem Alman hem de Amerikan tarafı, krizle mücadele ve çıkış stratejisine bir bütün olarak baktığından bu konudaki temaslardan olumlu sonuç alınması bekleniyor.

Diğer gündem maddeleri

Buluşmada ayrıca Ortadoğu sorunu, Rusya ile ilişkiler, Afganistan ve Guantanamo tutukluları da gündeme gelecek. Özellikle Guantanamo Washington açısından hayli önemli.

Amerikan yönetimi, kapatılması planlanan Guantanamo üssündeki bazı tutukluların Almanya tarafından kabul edilmesini istiyor. Ancak Almanya'nın bu konuda çekinceleri var.

Karşılıklı övgü

Obama – Merkel yakınlaşmasının da tüm bu gündem maddelerinden alınacak sonuca paralel olacağı tahmin ediliyor. Obama ve Merkel, bu ayın başında bir araya geldikleri Dresden'de aralarında bir sorun olmadığını kişisel çabaları ile kanıtlamaya çalışmışlardı.

ABD Başkanı, “iyi bir dost” olarak nitelediği Merkel'i zeki analizler yapmakla överken, Almanya Başbakanı Merkel de karşılık vermekte gecikmemişti:

“Sıklıkla aynı yargıya vardığımız derin ve analitik tartışmalar yapabildiğimizden ABD Başkanı ile çalışmak gerçekten keyif veriyor. Ben, şimdiye kadar gerektiğinde her zaman ortak bir çözüm bulduğumuzu düşünüyor ve dostlukla işbirliğine devam edeceğimizi görüyorum.”

Peter Stützle / Çeviren: Hülya Köylü

Editör: Ahmet Günaltay