Lübnan'da Filistinli olmak...

Duvarlarında İsrail askerleri tarafından öldürülen Filistinli gençlerin resimleri, Yaser Arafat'ın dev posterleri ve Filistin için mücadele çağrılarının yapıldığı pankartlar asılı. Burası Güney Lübnan'da, İsrail'in kuruluşundan sonra 50'li yıllardan itibaren Filistinli mültecilerin sığındığı Ayn El Helva kampı. Çoğu, Akko ve Hayfa kentlerinin çevresindeki köylerden geliyor.

Filistinliler, Güney Lübnan'daki en büyük mülteci kampı olan Ayn El Helva'da Kızılhaç'ın kurduğu çadırkentlerle on yıllardır yaşam mücadelesi veriyor. Bazılarının ebeveynleri, hatta nineleri ve dedeleri bile bu kampta yetişmiş ya da dünyaya gelmiş.

Filistinli çocuklara eğitim desteği

Ayn El Helva aslında çoktandır, mülteci kampından ziyade küçük bir şehre dönüşmüş durumda. İki arabanın birbirine değmeden zorlukla geçebildiği ana caddesi hayli dar. Caddenin üzerini farklı renklerdeki sayısız elektrik kablosu sarmış. Nebaa Derneği Eğitim Merkezi'nin pek ilgi çekmeyen dar metal kapısı da bu cadde üzerinde. Merkezde Filistinli çocuklara yurtdışından gelen yardımlarla eğitim desteği sunuluyor. Bahçesinde basketbol gibi spor olanakları da sunan derneğin sınıfları ferah bir şekilde döşenmiş. Bu sınıflardan birinde 12 kız ve erkek öğrenci yuvarlık bir masanın etrafında birlikte oturuyor.
Filistinli 14 yaşındaki Brem El Hatip, “Beşinci ve altıncı sınıfı tekrarlamak zorunda kaldım. Sonra da okulu bıraktım, çünkü bana hiçbir şey getirmedi. Birkaç aydır süpermarkette çalışıyorum, kasaya gelen müşterilerin aldıklarını poşetlere dolduruyorum. Daha fazlasını öğrenemedim…” diyor.

Rızk Said de “Yedinci sınıfta okulu bıraktım. Aslında ben devam etmek istiyordum, ama babam böyle istedi. Kardeşim de beşinci sınıftan sonra okuldan ayrıldı. Ama ben buraya gelmeye karar verdim. Burası normal bir okuldan daha iyi. Öğretmenlerimiz yardımcı oluyor ve bizimle daha fazla ilgileniyorlar” şeklinde konuşuyor.

Şiddet günlük hayatın parçası

Filistinli 14 yaşındaki Brem El Hatip ve 13 yaşındaki Rızk Said, Ayn El Helve'de doğmuşlar. İkisi de her gün öğleden önceleri Nebaa Derneği'ne geliyor. Öğretmenleri, onlara ve dernekteki diğer çocuklara okuma, yazma ve matematik öğretmeye çalışıyor. Amaç ise okulu bırakan çocukların en azından bir meslek okuluna devam edebilmelerini sağlamak.

Nebaa Derneği'nde görev yapan İngilizce öğretmeni Rasha Dieb de Ayn El Helve'de yaşıyor ve kamptaki çocukların sorunlarını yakıntan tanıyor.

Dieb şunları söylüyor: “Güvenlik durumunun çocukların psikoloji üzerinde büyük bir etkisi var. Neredeyse hergün burada birileri ölüyor. Farklı Filistinli gruplar arasında, bazen de suçlular arasına kavgalar yaşanıyor. Burada sık sık silah sesleri duyuluyor. Çoğu kişi için şiddet günlük hayatın bir parçası. Hayatını kaybedenler hakkında konuşmak, ölü bir tavuktan söz etmek gibi gayet normal.”

Lübnan'daki ayrımcılık

Ayn El Helve'de ya da diğer kamplardaki mültecilerin durumu, aslında Lübnan'da Filistinlilere yapılan hukuki ayrımcılığın bir yansıması. Filistinlilerin, birçok meslekte, özellikle de yüksek uzmanlık gerektiren mesleklerde çalışmasına izin verilmiyor. Ayrıca Lübnan'da mülk sahibi olmaları da yasak, Filistinli çocukların Lübnan okullarına kabul edilmesi de sadece bir istisna. Lübnanların da bu kısıtlamalara karşı öne sürdüğü gerekçe ise Filistinli mültecilerin ülkelerinde kalıcı olarak yerleşmelerini engellemek.

© Deutsche Welle Türkçe

Mona Naggar / Çeviri: Hülya Köylü

Editör: Ayhan Şimşek