1. İçeriğe git
  2. Ana menüye git
  3. DW'nin diğer sayfalarına git

LeMan'ın kâğıt krizi: Yayıncılıkta selüloz sıkıntısı

26 Şubat 2022

Kâğıt krizinin yayıncılık sektörüne yansımaları devam ediyor. LeMan Dergisi'nin "Kâğıt bulamıyoruz" tweeti ile sorunun ulaştığı boyut, bir kez daha tartışma konusu oldu.

https://p.dw.com/p/47cO5
Fotoğraf: DW

Yayıncılık sektöründe kâğıt krizi sürüyor. Yayıncılarkurdaki artış ve tedarik sorunu nedeniyle ithal edilen kâğıda erişim sağlamakta zorlanmaya devam ediyor. LeMan Dergisi'nin Twitter hesabından "Belki önümüzdeki hafta çıkamayacağız. Kâğıt bulamıyoruz" paylaşımı, kâğıt sorununu tekrardan gündeme getirdi. 

DW Türkçe'ye konuşan LeMan Dergisi Genel Yayın Yönetmeni Tuncay Akgün, söz konusu paylaşımı okurları bilgilendirmek amacıyla yaptıklarını, beklediklerinden fazla tepki aldıklarını söyledi. Akgün, yaşadıkları sorununun kaynağını "Biz stoklu çalışıyoruz ama uzun süredir tedarik sorunu yaşıyoruz. Bu sorun hem Türkiye'nin içinde bulunduğu şartlardan kaynaklanıyor hem de global bir sorun. Tedarik zincirinde bir kırılma var. Selüloz fiyatları inanılmaz arttı" diye anlattı.

Tedarik sorununa kur baskısı da eklenince kâğıt temininde zorlandıklarını dile getiren Akgün, "Türkiye'de onlarca yıldır çıkan süreli yayınlar bile çok zorlanıyor. Bu durumu bir drama dönüştürmeden nasıl çözüme kavuşturacağımız konusunda ortada çok fazla soru var. Şu an Türkiye'de süreli yayın yapmak, birtakım yandaş yayınlar gibi beslenmiyorsanız neredeyse imkânsız hale geliyor" diye konuştu. 

LeMan Dergisi Genel Yayın Yönetmeni Tuncay Akgün
LeMan Dergisi Genel Yayın Yönetmeni Tuncay AkgünFotoğraf: Privat

"Selülöz sıkıntısı yaşanıyor"

Pandemi, kâğıt üretimini doğrudan olumsuz yönde etkiledi. Türkiye Yayıncılar Birliği Başkanı Kenan Kocatürk de dünya genelinde kâğıt üretimi konusunda sıkıntılar yaşandığına dikkat çekti. Kocaktürk, Çin'deki fabrikaların üretimi durdurmalarıyla beraber dünyanın ciddi bir selüloz sıkıntısıyla karşı karşıya kaldığını söyledi.

Türkiye İstatistik Kurumu verilerine göre, geçen sene ortalama fiyatı en fazla artan ürün yüzde 168 ile kâğıt oldu. Kocatürk, geçen sene 650 dolar olan bir ton birinci hamur kâğıt fiyatının bugün 1.350-1.400 dolara çıktığını dile getirdi. Kocatürk, "Finansal kaynakları olanlar kağıtlarını peşin alıp üretimlerini peşin yapıyorlar. Ama yayıncılık sektörü biraz vadeli çalışan bir sektördür. Bugün kağıdı euro ya da dolar olarak parasını öderseniz alabileceğiniz bir noktaya geldik" diye sözlerini sürdürdü.  

Kağıtta dışa bağımlılık

Türkiye, ilk kâğıt fabrikası SEKA İzmit İşletmesi'nin özelleştirme kapsamına alınmasının ardından 2005 yılında kapatılmasıyla kâğıtta yurtdışına bağımlı hale gelmişti.

Türkiye Yayıncılar Birliği Başkanı Kenan Kocatürk
Türkiye Yayıncılar Birliği Başkanı Kenan KocatürkFotoğraf: Privat

Kenan Kocatürk, Avrupa Birliği dışında ithal edilen kağıtlara devletin gümrüklerde yüzde 10 vergi uyguladığını dile getirerek bu durumun yansımasını "Bu vergi rekabeti de ortadan kaldırıyor. Uzakdoğu, Kanada ya da başka ülkelerden daha ucuz gelebilecek kağıtlar rekabet edemiyor. Bunu bilen Avrupa Birliği'ndeki üreticiler de daha rahat fiyat belirliyor" şeklinde aktardı.

Kocatürk'e göre kâğıt sorunu Haziran ayına kadar sürebilir. Sadece kâğıt değil, ithal edilen boya, tutkal gibi malzemeler dolayısıyla artış gösteren matbaa maliyetleri de yayıncıların belini büküyor. Türkiye Yayıncılar Birliği, olası çözümler için hükümetle görüşmelere devam ediyor. Yayıncılık sektörü, kitap ile kâğıtta katma değer vergisini kaldırılması ve Türkiye'deki kâğıt endüstrisinin tekrar kurulmasını talep ediyor.

Burcu Karakaş

© Deutsche Welle Türkçe

Burcu Karakaş, DW-Mitarbeiterin in Istanbul
Burcu Karakaş Çalışmaları insan hakları alanında yoğunlaşan İstanbul merkezli gazeteci.